Cyprian u Tymoteusza. Odwołania do decyzji synodalnych Cypriana z Kartaginy w polemice w Kościele Orientalnym w VIII wieku
Jan Witold Żelazny
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II, Wydział Teologiczny , Polskahttps://orcid.org/0000-0003-3653-0639
Abstrakt
Analizowane teksty zaczerpnięte z Listów Tymoteusza I, patriarchy Bagdadu dotyczące jego sporu z Salomonem, biskupem Hedaty, sporu o uznanie ważności chrztu udzielonego we wspólnotach nie pozostających w łączności z Asyryjskim Kościołem Wschodu (Sewerianie i melkici, to jest w starszej terminologii, monofizyci i ortodoksi), nie dają podstaw do mówienia o bliskich kontaktach chrześcijan orientalnych z chrześcijanami w Afryce. Znajomość kontrowersji, z którymi borykali się Afrykańczycy jak i pism powstałych w tym kontekście w Afryce prokonsularnej na Bliskim i Środkowym Wschodzie też nie daje podstaw do formułowania kategorycznych sądów. Jest faktem odwołanie do konkretnych orzeczeń pochodzących z Kartaginy. Prezentowane cytaty mogą jednak pochodzić, równie dobrze, z kolekcji prawnych, w których zbierano orzeczenia synodów bez wnikania w kontekst ich powstania. Ten rodzaj zbiorów był rozpowszechniony w tym czasie i wiemy, że obaj adwersarze mieli do nich dostęp. Tym niemniej jedno jest pewne. Dla obu dyskutantów, Tymoteusza i Salomona, mieszkających na terenie Mezopotamii w VIII wieku, dziedzictwo synodów afrykańskich z III wieku jest ich dziedzictwem, a rozstrzygnięcia tam podjęte obowiązują także ich. Świadomość wspólnej tradycji i łączności jest aksjomatem w toczonym sporze jak i używanej argumentacji.
Słowa kluczowe:
Tymoteusz I, Cyprian, Synod Kartagiński, Kartagina, Synod w Laodycei, chrzestBibliografia
Acta synodalia ann. 50-381, red. A. Baron, H.Pietras, ŹMT 37, Kraków 2006.
Acta synodalia ann. 381-431, red. A. Baron, H.Pietras, ŹMT 52, Kraków 2010
Constitutiones Apostolorum, S.C. 320, 329, 336 (ed. M. Metzger) tł. Stanisław Kalinkowski, ŹMT 42, Kraków WAM 2007.
Dokumenty soborów powszechnych, tekst grecki, łaciński i polski, tom I (325-787), układ i opracowanie A. Baron, H. Pietras SI, ŹMT 24, WAM 2001, 32-35.
Timothei Patriarchae I Epistulae, ed. O. Braun (CSCO 74), Paryż 1914.
Timothei Patriarchae I Epistulae, int. O. Braun (CSCO 75), Romae- Paris 1915.
Tymoteusz I, Listy I-VIII, tł. i opr. Jan Żelazny, Kraków 2015.
Berti V., Vita e studi di Timoteo I Patriarca cristiano di Baghdad, Studia Iranica. Cahier 41, Paris 2009.
Braun O., Zwei Synoden des Katholikos Timotheos I, „Oriens Christianus” 2 (1902) s. 283-311. (Crossref)
Payne R.P., State of mixture, Oakland 2015. (Crossref)
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II, Wydział Teologiczny
ks. dr hab. Jan W. Żelazny, Kierownik Katedry Patrologii na UPJP II. doktoryzował się z patrologii greckiej (Jan Chryzostom), habilitacja z eklezjologii syryjskiej (Biskup Ojcem. zarys ekezjologii syryjskiej na podstawie Konstytucji Apostolskich, Kraków 2006). Specjalizuje się w patrologii orientalnej (Język syriacki, czyli syryjski dialekt języka aramejskiego). wśród autorów, obok znanych jak Efrem czy Afrahat, w kręgu jego zainteresowań są pisarze Kościołów przedchalcedońskich. autor "Zarysu Literatury Patrystycznej kręgu języka syryjskiego, Kraków 2011, tłumacz tekstów syriackich (Tymoteusz I, Listy I- VIII, Kraków 2015)
https://orcid.org/0000-0003-3653-0639Licencja
Artykuły w czasopiśmie objęte są licencją Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0). Autorzy i użytkownicy mogą korzystać z utworów na licencji CC-BY-ND od roku 2018. Dla wcześniejszych publikacji prawa autorskie są udostępnione na prawach dozwolonego użytku zgodnie z zapisami Ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
