Ordo initiationis christianae adultorum przykładem recepcji katechumenatu wczesnochrześcijańskiego w teologii liturgicznej Aidana Kanvanagha (1929-2006)
Zbigniew Michał Głowacki
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II , Polskahttps://orcid.org/0000-0003-2350-2946
Abstrakt
Przywrócenie w Kościele po Drugim Soborze Watykańskim katechumenatu w oparciu o źródła patrystyczne jest powrotem do tradycyjnego traktowania inicjacji chrześcijańskiej. W świetle teologii liturgicznej Aidana Kavanagha model chrześcijańskiego wtajemniczenia dorosłych jest dziś jak w czasach Ojców Kościoła modelem podstawowym i odpowiadającym obecnym czasom. Powrót do pierwotnego katechumenatu wyraża się w traktowaniu inicjacji jako procesu opartego o nawrócenie, na drodze katechezy misteryjnej i mistagogicznej. Nieodłącznym elementem są tutaj sakramenty widziane jako wejście w misterium Chrystusa i złączone z ściśle z katechezą. Model obecnego wtajemniczenia dorosłych, będąc przywróceniem eklezjologii pierwszych wieków, stanowi paradygmat życia chrześcijańskiego i przykład recepcji katechumenatu patrystycznego.
Słowa kluczowe:
inicjacja chrześcijańska, katechumenat, katecheza, sakramenty inicjacjiBibliografia
Ambrosius, De mysteriis, red. O. Faller, CSEL 73 Wien 1955, 87-116, tł. L. Gładyszewski, Misteria, POK 26, Poznań 1970, s. 31-93.
Ciryllus Hierosolymitanus, Catecheses mystagogiae, tł. W. Kania, Katechezy przedchrzcielne i mistagogiczne, BOK 14, Kraków 2000.
Didache, SCh 248 Paris 1978, 140-199, tł. A. Świderkówna, Nauka Dwunastu Apostołów (Didache), BOK 10, Kraków 1998, s. 33-44.
Hippolitus, Traditio Apostolica, ed. B. Botte, SC bis, Paris1968, tł. H. Paprocki, Hipolita Rzymskiego "Tradycja Apostolska", STV 14 (1976), s. 145-169.
Iustinus Philosophus, Apologia I, PG 6, 328-470, tł. A. Lisiecki, Apologia, w: Św. Justyn, Apologia – Dialog z Żydem Tryfonem, POK 4, Poznań 1926, s. 3-84.
Ordo Baptismi Parvulorum, Typis Polyglottis Vaticanis 1969.
Ordo initiationis christianae adultorum, Typis Polyglottis Vaticanis 1972.
Tertullianus, Apologeticum, ed. E. Dekkers, CCL 1, Turnholti 1954, s. 77-171, tł. J. Sajdak, Tertulian, Apologetyk, POK 20, Poznań 1947.
Tertullianus, De baptismo, ed. J.G.P. Borleffs, CCL 1, Turnholti 1954, s. 275-295, tł. E. Stanula, Tertulian, O chrzcie, w: Tertulian, Wybór pism, PSP 5, Warszawa 1970, s. 133-154.
Tertullianus, De paenitentia, ed. J.G.P. Borleffs, CCL 1, Turnholti 1954, s. 319-340, tł. E. Stanula, Tertulian, O pokucie, w: Tertulian, Wybór pism, PSP 5, Warszawa 1970, s. 175-192.
Czerwik S., Historyczno-liturgiczne podłoże rytuału „Obrzędy chrześcijańskiego wtajemniczenia dorosłych dostosowane do zwyczajów diecezji polskich”, „Anamnesis”, 3 (1996) nr 8, s. 19-34.
Hamman A., Sacramento, DPAC 2, s. 1059-1060.
Kavanagh A., Christian Initiation in Post-Conciliar Catholicism: A Brief Report, „Studia Liturgica” 12 (1977) s. 107-115. (Crossref)
Kavanagh A., Christian Initiation of Adults: The Rites, „Worship” 48 (1974) s. 318-335.
Kavanagh A., The Norm of Baptism: The New Rite of Christian Initiation of Adults, „Worship” 48 (1974) s. 143-152.
Kavanagh A., The Shape of Baptism: the Rrite of Christian Initiation, New York 1978.
Kavanagh A., Unfinished and Unbegun Revisited: The Rite of Christian of Adults, „Worship” 53 (1979) s. 327-340.
Mokrzycki B., Droga chrześcijańskiego wtajemniczenia, Warszawa 1983.
Ostrowski D., Mistagogia końca IV wieku jako teologia w ujęciu Enrico Mazzy, „Roczniki Liturgiczno-Homiletyczne” 3 (2012), s. 115-126.
Mąkosa P., Terminologiczne podstawy katechezy mistagogicznej, „Roczniki Pastoralno-Katechetyczne” 4 (2012) s. 181-190.
Qualizza M., Inicjacja chrześcijańska, Kraków 2002.
Tyburowski K., Reguły katechumenatu w „Tradycji Apostolskiej” Hipolita Rzymskiego, w: Katechumenat i inicjacja chrześcijańska w Kościele starożytnym, red. F. Drączkowski i in., Lublin 2011, s. 112-114.
Wysocki M., Katechumenat i inicjacja chrześcijańska w Afryce Rzymskiej II i III weku, w: Katechumenat i inicjacja chrześcijańska w Kościele starożytnym, red. F. Drączkowski i in., Lublin 2011, s. 78-79.
Zachara M., Sakrament chrztu, w: Znaki tajemnicy, red. K. Porosło, R. Woźniak, Kraków 2018, s.235-304.
Żurek A., „Mysterium Passionis Corpus et Sanguis Christi communio”. Eucharystia sakramentem wtajemniczenia chrześcijańskiego w Kościele łacińskim czwartego i początku piątego wieku, SACh SN 14, Katowice 2012.
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II https://orcid.org/0000-0003-2350-2946
Licencja
Artykuły w czasopiśmie objęte są licencją Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0). Autorzy i użytkownicy mogą korzystać z utworów na licencji CC-BY-ND od roku 2018. Dla wcześniejszych publikacji prawa autorskie są udostępnione na prawach dozwolonego użytku zgodnie z zapisami Ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
