„Dan – młody lew” (Pwt 33, 22). Judeochrześcijańska tradycja o antychryście
Antoni Tronina
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II , PolskaAbstrakt
L’autore presenta un corrente poco noto della tradizione antica sull’Anticristo, quello conesso col nome di Dan. Questa tradizione viene certamente dai giudeocristiani sempre attivi nella Chiesa primitiva. Il loro insegnamento, contenuto sopratutto nei libri apocrifi, anzi combattuto dai Padri, ha formato profondamente la religione popolare fino al medioevo.
Słowa kluczowe:
Dan, Pwt 33, 22, antychrystBibliografia
Apocalypsis Danielis graeca, ed. K. Berger, Die griechische Daniel- Diegese. Eine altchristliche Apokalypse. Text – Übersetzung – Kommentar (Studia Post-Biblica 27), Leiden 1976, tłum. M. Parchem, Apokalipsa Daniela, w: Pisma apokaliptyczne i Testamenty, red. M. Parchem, Kraków 2010
Apokryfy Starego Testamentu, red. R. Rubinkiewicz, Lublin 1999
Apokryfy syryjskie. Historia i Przysłowia Achikara. Grota Skarbów. Apokalipsa Pseudo-Metodego, tłum. A. Tronina, oprac. A. Tronina – M. Starowieyski, Kraków 2011
Avishur I., Dan, w: Encyclopedia Judaica, V, Jerusalem 2007
Bednarz M., Św. Paweł, 1-2 List do Tesaloniczan NKB. NT XIII, Częstochowa 2007
Bousset W., The Antichrist Legend, tłum. A.H. Keane, London 1896
Charlesworth J.H., The Old Testament Pseudepigrapha, vol. 1, New York 1985
Drączkowski F., Hipolit św., EK VI 916-918
Filipiak M., Protoewangelia w starotestamentowej teologii nadziei, w: U boku Syna, red. J. Szlaga, Lublin 1984
Hippolytus, De Christo et Antichristo, ed. A. Achelis, GCS 1, Leipzig 1897
Irenaeus, Adversus haereses, SCh 153
Klatzkin J., Armilus, w: Encyclopedia Judaica, II, Jerusalem 2007
Krawczyk R., Protoewangelia Rdz 3,15: próba interpretacji mesjańskiej, w: Verbum caro factum est. Księga Pamiątkowa ks. T. Jelonka, red. R. Bogacz – W. Chrostowski, Warszawa 2007
Molka J., Mesjańska interpretacja tekstu Rdz 49, 10 w qumrańskim zwoju 4 Q PBless (Błogosławieństwa Patriarchów 4Q252, frag. 1, kol. 5, 1-7), „Częstochowskie Studia Teologiczne” 28 (2000) 25-35
Nola A.M. Di, Apocalissi apocrife, Milano 1993
Norelli E., L’Anticristo, Firenze 1987
Ps.-Hippolytus, De consummatione mundi, PG 10
Rigaux B., L’Antéchrist et l’opposition au royaume messianique, Gembloux – Paris 1932
Rubinkiewicz R., Wprowadzenie do apokryfów Starego Testamentu, Lublin 1987
Szwarc U., Przesłanie Rdz 49 i Pwt 33, Lublin 1997
Tora Pardes Lauder. Księga pierwsza Bereszit, red. S. Pecaric, tłum. E. Gordon, Kraków 2001
Tronina A., 1QS 9, 11: „...aż do przyjścia proroka i mesjaszy Aarona i Izraela”, w: Miłość jest z Boga. Wokół zagadnień biblijno-moralnych. Studium ofiarowane Ks. Prof. J. Łachowi, Warszawa 1997
Wesołowski P., Geneza i istota postaci Antychrysta we wczesnochrześcijańskiej literaturze łacińskiej, „Seminare” 40 (2004) 423-439
Apokryfy Starego Testamentu, red. R. Rubinkiewicz, Lublin 1999
Apokryfy syryjskie. Historia i Przysłowia Achikara. Grota Skarbów. Apokalipsa Pseudo-Metodego, tłum. A. Tronina, oprac. A. Tronina – M. Starowieyski, Kraków 2011
Avishur I., Dan, w: Encyclopedia Judaica, V, Jerusalem 2007
Bednarz M., Św. Paweł, 1-2 List do Tesaloniczan NKB. NT XIII, Częstochowa 2007
Bousset W., The Antichrist Legend, tłum. A.H. Keane, London 1896
Charlesworth J.H., The Old Testament Pseudepigrapha, vol. 1, New York 1985
Drączkowski F., Hipolit św., EK VI 916-918
Filipiak M., Protoewangelia w starotestamentowej teologii nadziei, w: U boku Syna, red. J. Szlaga, Lublin 1984
Hippolytus, De Christo et Antichristo, ed. A. Achelis, GCS 1, Leipzig 1897
Irenaeus, Adversus haereses, SCh 153
Klatzkin J., Armilus, w: Encyclopedia Judaica, II, Jerusalem 2007
Krawczyk R., Protoewangelia Rdz 3,15: próba interpretacji mesjańskiej, w: Verbum caro factum est. Księga Pamiątkowa ks. T. Jelonka, red. R. Bogacz – W. Chrostowski, Warszawa 2007
Molka J., Mesjańska interpretacja tekstu Rdz 49, 10 w qumrańskim zwoju 4 Q PBless (Błogosławieństwa Patriarchów 4Q252, frag. 1, kol. 5, 1-7), „Częstochowskie Studia Teologiczne” 28 (2000) 25-35
Nola A.M. Di, Apocalissi apocrife, Milano 1993
Norelli E., L’Anticristo, Firenze 1987
Ps.-Hippolytus, De consummatione mundi, PG 10
Rigaux B., L’Antéchrist et l’opposition au royaume messianique, Gembloux – Paris 1932
Rubinkiewicz R., Wprowadzenie do apokryfów Starego Testamentu, Lublin 1987
Szwarc U., Przesłanie Rdz 49 i Pwt 33, Lublin 1997
Tora Pardes Lauder. Księga pierwsza Bereszit, red. S. Pecaric, tłum. E. Gordon, Kraków 2001
Tronina A., 1QS 9, 11: „...aż do przyjścia proroka i mesjaszy Aarona i Izraela”, w: Miłość jest z Boga. Wokół zagadnień biblijno-moralnych. Studium ofiarowane Ks. Prof. J. Łachowi, Warszawa 1997
Wesołowski P., Geneza i istota postaci Antychrysta we wczesnochrześcijańskiej literaturze łacińskiej, „Seminare” 40 (2004) 423-439
Tronina, A. (2010). „Dan – młody lew” (Pwt 33, 22). Judeochrześcijańska tradycja o antychryście. Vox Patrum, 55, 629–635. https://doi.org/10.31743/vp.4362
Antoni Tronina
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Licencja
Artykuły w czasopiśmie objęte są licencją Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0). Autorzy i użytkownicy mogą korzystać z utworów na licencji CC-BY-ND od roku 2018. Dla wcześniejszych publikacji prawa autorskie są udostępnione na prawach dozwolonego użytku zgodnie z zapisami Ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
