Логоси у вченні св. Максима Ісповідника як епістемологічні принципи стосунку Бога з людиною і світом
Mariia Hupalo
Український Католицький Університет , UkrainaAbstrakt
Poznanie Boga і mistyczne zjednoczenie z Nim jest ściśle związane z koncepcją Bożej transcendencji i imanencji, Jego doskonałej skrytości, niepoznawalności i jednoczesnej otwartości dla naszego uczestnictwa w Nim, łaski i ekonomicznego wyjścia na zewnątrz – do stworzenia. Ich tajemnicza jedność jest rdzeniem doktryny o logoi u św. Maksyma Wyznawcy. Niniejszy artykuł zwraca uwagę na funkcjonowanie zasad stworzenia i uczestnictwa stworzenia w Bogu. Są to zasady epistemologiczne, przez które człowiek może kontemplować Boga w stworzeniach, a potem przejść do bezpośredniej kontemplacji і ubóstwiającego uczestnictwa. Szczególną uwagę zwrócono na pogląd, że logoi są działalnością Bożej esencji w kierunku stworzonej odmienności, ad extra. Działalność Boga udziela istnienia, sensu i tożsamości istotom stworzonym, dlatego człowiek nie tylko może w niej uczestniczyć, ale i poznawać przez kontemplację natury.
Słowa kluczowe:
логоси, богопізнання, епістемологічні принципи, споглядання, діяльність ad extra, участьBibliografia
Athanasius Alexandrinus, Epistulae ad Serapionem, PG 26, 525-680.
Basilius Magnus, Contra Eunomium, PG 29, 497-774.
Eunomius, Liber Apologeticus, ed. and transl. by R.P. Vaggione, in: Eunomius, The Extant Works, Oxford 1987, 34-74.
Gregorius Nazianzenus, Oratio 38 [In Theophania, sive natalitia salvatoria], PG 36, 312A - 333A.
Maximus Confessor, Ambiguorum liber, ed. N. Constas: Maximos the Confessor, On Difficulties in the Church Fathers: The Аmbigua, I-II, Cambridge 2014.
Maximus Confessor, Capita de caritate, PG 90, 959-1082.
Maximus Confessor, Capita theologica et oecumenica, PG 90, 1084-1176.
Maximus Confessor, Diversa capita ad theologiam et oeconomiam spectantia, PG 90, 1177-1392.
Maximus Confessor, Mystagogia, PG 91, 658-721.
Maximus Confessor, Quaestiones ad Thalassium, PG 90, 244-785.
Maximus Confessor, Opuscula theologica et polemica, PG 90, 9-286.
Maximus Confessor, Scholia in Librum de divinis nominibus, PG 4, 185-416.
Origenes, De principiis, PG 11, 115-414.
Aquino F.D., The Synthetic Unity of Virtue and Epistemic Goods in Maximus the Confessor, “Studies in Christian Ethics” 26 (2013) 378-390. (Crossref)
Balthasar H.U. von, Cosmic Liturgy: The Universe According to Maximus the Confessor, transl. B.E. Daley, San Francisco 2003.
Bradshaw D., Aristotle East and West: Metaphysics and the Division of Christendom, New York 2004. (Crossref)
Farrell J.P., Free Choice in St Maximus the Confessor, South Canan 1989.
Garrigues J.-M., Maxime le confesseur: la charité, avenir divin de l’homme, Paris 1976. (Crossref)
Keith G.A., Our Knowledge of God: The Relevance of the Debate Between Eunomius and the Cappadocians, “Tyndale Bulletin” 41 (1990) fasc. 1, 60-88. (Crossref)
Kochańczyk-Bonińska K., Ontyczne podstawy przebóstwienia człowieka w nauczaniu św. Maksyma wyznawcy, “Seminare. Poszukiwania naukowe” 34 (2013) 285-294. (Crossref)
Loudovikos N., A Eucharistic Ontology: Maximus the Confessor’s Eschatological Ontology of Being as Dialogical Reciprocity, transl. E. Theokritoff, Brookline 2010.
Mada T., Love and Knowledge in Patristic Tradition, “International Journal of Orthodox Theology” 5 (2014) fasc. 1, 189-209.
Perl E.D., Methexis: Creation, incarnation, deification in Saint Maximus Confessor, New Haven 1991.
Sherwood P., The Earlier Ambigua of St Maximus the Confessor and His Refutation of Origenism, Roma 1955.
Staniloae D., The Experience of God: Orthodox Dogmatic Theology, vol. 1: Revelation and Knowledge of the Triune God, пер. I. Ionita – R. Barringer, Brookline 1998.
Thunberg L., Microcosm and Mediator: The Theological Anthropology of St Maximus the Confessor, пер. M. Allchin, Peru 1995.
Tollefsen T., Christocentric Cosmology of St. Maximus the Confessor, New York 2008. (Crossref)
Yeago D.S., Jesus of Nazareth and Cosmic Redemption: The Relevance of St. Maximus the Confessor, “Modern Theology” 12 (1996) fasc. 2, 163-193. (Crossref)
Zizioulas J., Communion and Otherness: Further Studies in Personhood and the Church, London 2006.
Український Католицький Університет
Licencja
Artykuły w czasopiśmie objęte są licencją Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0). Autorzy i użytkownicy mogą korzystać z utworów na licencji CC-BY-ND od roku 2018. Dla wcześniejszych publikacji prawa autorskie są udostępnione na prawach dozwolonego użytku zgodnie z zapisami Ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
