Celibat duchownych – normy prawne, jego motywacje i praktyka w Kościele galijskim od połowy IV do połowy VI w. w świetle kanonów synodów kościelnych
Tadeusz Kołosowski
Uniwersytet Stefana Kardynała Wyszyńskiego, Warszawa , Polskahttps://orcid.org/0000-0002-4019-3447
Abstrakt
W Kościele starożytnym na początku celibat rozumiany jako bezżeństwo był dobrowolny. Bez ograniczeń święcono raz żonatych mężczyzn. Od połowy III w. zabraniano mężczyznom nieżonatym w chwili święceń zawierania małżeństwa po ich przyjęciu. Od IV w. powstało formalne prawo celibatu w sensie wymagania całkowitej wstrzemięźliwości seksualnej w relacjach z żoną. Te normy prawne potwierdzają liczne synody kościelne w Galii i przypominają o obowiązku ich przestrzegania. Celibat wstrzemięźliwości jest motywowany głównie wstrzemięźliwością kultową a także nauczaniem ewangelicznym i św. Pawła Apostoła. Za nieprzestrzeganie tych norm grożą różne kary kościelne, jakimi najczęściej są złożenie z urzędu i pozbawienie komunii.
Słowa kluczowe:
celibat, historia Kościoła starożytnego, Galia, synody kościelneBibliografia
Dokumenty synodów od 50 do 381 roku (Synody i Kolekcje Praw, t. 1), układ i opracowanie Arkadiusz Baron – Henryk Pietras SJ, ŹMT 37, Kraków 2006, Wydawnictwo WAM, ss. XXXII + 356 = SCL 1.
Dokumenty synodów od 431 do 504 roku (Synody i Kolekcje Praw, t. 6), układ i opracowanie Arkadiusz Baron – Henryk Pietras SJ, ŹMT 62, Kraków 2011, Wydawnictwo WAM, ss. XXXVIII + 836 = SCL 6.
Dokumenty synodów od 506 do 553 roku (Synody i Kolekcje Praw, t. 8), układ i opracowanie Arkadiusz Baron – Henryk Pietras SJ, ŹMT 73, Kraków 2014, Wydawnictwo WAM, ss. XXXVI + 763 = SCL 8.
Bianco M.G., Celibato del clero, DPAC II, 640-642.
Heid S., Celibat w kościele pierwotnym. Początki obowiązku wstrzemięźliwości dla duchownych na Wschodzie i na Zachodzie, tłum. S. Stańczyk, Tuchów 2000.
Kasprzak D., Rozwój i motywacja kościelnej doktryny o celibacie duchownych (IV-VII w.), w: Stosowność celibatu w relacji do kapłaństwa, red. H. Sławiński, Kraków 2012, 105-123.
Lewandowicz J., O brzmieniu i tłumaczeniu kanonu 33. synodu w Elwirze – najstarszego oficjalnego tekstu Kościoła o celibacie duchowieństwa, "Vox Patrum" 60 (2013), 209-219. (Crossref)
Longosz S., Patrystyczna motywacja celibatu kapłańskiego, "Vox Patrum" 24-29 (1993-1995), 285-311.
Pindel R., Wymowa nowotestamentowych tekstów o stanie cywilnym pasterzy Kościoła, w: Stosowność celibatu w relacji do kapłaństwa, red. H. Sławiński, Kraków 2012, s. 77-101.
Stawniak H., Celibat diakonów i prezbiterów w dyscyplinie Kościoła łacińskiego, „Seminare” 29 (2011), 47-59. (Crossref)
Uniwersytet Stefana Kardynała Wyszyńskiego, Warszawa https://orcid.org/0000-0002-4019-3447
Licencja
Artykuły w czasopiśmie objęte są licencją Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0). Autorzy i użytkownicy mogą korzystać z utworów na licencji CC-BY-ND od roku 2018. Dla wcześniejszych publikacji prawa autorskie są udostępnione na prawach dozwolonego użytku zgodnie z zapisami Ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
