Modele edytorskie XIX-wiecznych polskich Biblii – próba identyfikacji
Abstrakt
W prezentowanym artykule dokonano przeglądu wydań XIX-wiecznych polskich Biblii celem odnalezienia modeli edytorskich, według których pojawiały się kolejne edycje. W pracy uwzględniono 62 wydania, które ukazały się na przestrzeni lat 1810–1900. 42 z nich bazowały na tłumaczeniu przyjętym w Biblii Gdańskiej, a 20 na tłumaczeniu Jakuba Wujka. Spośród analizowanych edycji wskazano na 23, według których ukazywały się kolejne polskie Biblie (w XIX wieku). Obok zidentyfikowanych poszczególnych modeli w pracy zaproponowano także 7 podstawowych linii edycyjnych.
Słowa kluczowe:
Bible, Old testament, New Testament, Holy Bible, Bible list, editorial modelsBibliografia
Aleksandrowicz, R., „Tekst natchniony w obliczu nowych technologii”, Teologia i Człowiek 36 (2016) 149–166.
Belcarzowa, E., Polskie i czeskie źródła przekładu Biblii Leopolity (Kraków: Lexis 2006).
Birkenmajer, A. (red.), Encyklopedia wiedzy o książce (Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich 1971).
Enholc-Narzyńska, B., „Teksty biblijne w przekładzie ks. Jana Jakuba Wujka, ich wydania i rozpowszechnianie przez Towarzystwo Biblijne w Polsce w XIX i XX wieku”, Jan Jakub Wujek tłumacz Biblii na język polski (red. M. Kamińska) (Łódź: Archidiecezjalne Wydawnictwo Łódzkie 1994) 136–151.
Enholc-Narzyńska, B. – Narzyński, J., Brytyjskie i Zagraniczne Towarzystwo Biblijne w Polsce: 1816–1966 (Warszawa: BiZTB 1966).
Estreicher, K., Bibliografia polska XIX. stulecia (Kraków: Uniwersytet Jagielloński 1870) V.
Gustaw, R., „Polskie przekłady Pisma Świętego”, Podręczna encyklopedia biblijna (red. E. Dąbrowski) (Poznań: Księgarnia św. Wojciecha 1959) II, 299–330.
Hurtado, L.W., „The Origin of the Nomina Sacra: A Proposal”, Journal of Biblical Literature 117/4 (1998) 655–673.
Kossowska, M., Biblia w języku polskim (Poznań: Księgarnia św. Wojciecha 1969) II.
Krzak-Weiss, K., „Inne spojrzenie na wariantywność pierwszego wydania Biblii Leopolity”, Jak wydawać teksty dawne (red. K. Borowiec et al.) (Poznań: Rys 2017) 297–312.
Kwilecka, I., „Die Brester Bibel: Kulturgeschichtliche und sprachliche Fragen der Übersetzung”, Biblia święta to jest Księgi Starego i Nowego Zakonu. II. Księgi Nowego Testamentu (red. H. Rothe – F. Scholz) (Paderborn: Schöningh 2001) 1485–1660
Pietkiewicz, R., Biblia Polonorum. I. Od początku do 1638 roku. V. Biblia Tysiąclecia (1965-2015) (Poznań: Pallottinum 2016, 2015).
Pietkiewicz, R., „Biblia Tysiąclecia” w tradycji polskiego edytorstwa biblijnego (Dys. Papieski Wydział Teologiczny; Wrocław 2004), http://digital.fides.org.pl/publication/819 [dostęp: 21.03.2021].
Ptaszyk, M., „Okoliczności wydania Biblii Wujka z 1821 roku”, Pamiętnik Literacki 87/3 (1996) 133–154.
Siess-Krzyszkowski, S., „Warianty typograficzne «Biblii brzeskiej»”, Tematy i Konteksty 6 (2016) 36–59.
Smereka, W., „Zarys bibliograficzny ważniejszych wydań Biblii ks. Wujka (1593–1950)”, Ruch Biblijny i Liturgiczny 3 (1950) 64–91.
Zakonnik, Ł., „Biblie w języku polskim wydane w latach 1801–1945”, Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne (2021) [w druku].
Uniwersytet Łódzki https://orcid.org/0000-0003-1842-7558
Licencja
- Zgodnie z ustawą o prawie autorskim i prawach pokrewnych z dnia 4 lutego 1994 r., Autor publikacji udziela Wydawcy czasopisma „The Biblical Annals” niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z składanego do publikacji Utworu przez czas nieokreślony na nieograniczonym terytorium na następujących polach eksploatacji:
a) w zakresie utrwalenia Utworu, zwielokrotnienia Utworu dowolną techniką (w tym m.in. drukiem oraz w formie zapisu elektronicznego) na wszelkich znanych nośnikach (w tym m.in. informatycznych, elektronicznych i poligraficznych) oraz we wszelkich systemach informatycznych (szczególnie typu Internet);
b) w zakresie wprowadzenia Utworu do pamięci komputera, rozpowszechniania Utworu i egzemplarzy zwielokrotnienia Utworu, wprowadzenia do obrotu Utworu i egzemplarzy zwielokrotnienia Utworu;
c) w zakresie publicznego wykonania, odtwarzania, wystawiania i wyświetlania Utworu, użyczaniu, najmu i dzierżawy Utworu oraz egzemplarzy zwielokrotnienia Utworu;
d) w zakresie udostępniania, wprowadzanie do obrotu i rozpowszechniania Utworu i egzemplarzy zwielokrotnienia Utworu za pośrednictwem sieci informatycznych, w szczególności typu Internet, w tym promocji lub reklamy Utworu, czasopisma lub Wydawcy. - Ponadto, Autor nieodpłatnie zezwala Wydawcy na korzystanie i rozporządzanie opracowaniami Utworów.
- Wydawca może udzielać sublicencji.
- Osoby trzecie z Utworów oraz z innych materiałów zawierających lub powstałych w oparciu o Utwory mogą korzystać zgodnie ze wzorcem licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 (znanej również jako CC-BY).