The Sick Person’s Relationship with God in the Healing Process according to Ben Sira (Sir 38:9–11)
Andrzej Piwowar
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II , Polskahttps://orcid.org/0000-0001-9316-1791
Abstrakt
Ben Sira’s teaching on medicine and healing in Sir 38:1–15 is divided into two parts: the first (38:1–8) deals directly with the medicine of the time (doctors – 38:1–3 and the medicines they used – 38:4–8), while the second focuses on the healing process (38:9–15). In the latter, the sage first focuses on the attitude of the sick (38:9–11) towards God and the role and tasks of the physician in the process of healing the sick (38:12–15). The article addresses Ben Sira’s teaching on the relationship of the sick man to the Lord (38:9–11). The sage, after positively evaluating and responding to modern medicine (a novelty in the Old Testament), returns in 38:9–11 to the implicitly expressed conviction found in the Bible that only God can restore health to a sick person – that He is the only physician. He therefore urges the sick person to turn to God. According to the sage, turning to the Most High (38:9a), prayer (38:9b), the rejection of sin and iniquity (38:10) and sacrifices (38:11) play an important role in the process of recovery. Sir 38:9–11 has a concentric structure with a call for a change in moral conduct at its centre (38:10). These are surrounded by appeals to turn to the Lord (38:9 and 38:11). According to Ben Sira, healing from illness is the work of God, so the sick person should make a conversion (abandon sin and turn away from evil) and renew his relationship with the Most High. According to him, conversion is crucial in the healing process – without it, the sick person cannot return to health and full strength. In this way, the sage expresses the Old Testament teaching about illness as the result of sin (retribution) and God as the only physician. What is new in Ben Sira’s teaching is the call to offer sacrifices for the recovery of health and healing from suffering.
Słowa kluczowe:
Ben Sira, Sir 38:9–11, illness, healing, treatment, sick personBibliografia
Abramowiczówna, Z. (ed.), Słownik grecko-polski (Warszawa: PWN 1958–1965) I–IV.
Adinolfi, M., “Il medico in Sir 38,1–15,” Antonianum 62 (1987) 172–183.
Allan, N., “The Physician in Ancient Israel: His Status and Function,” Medical History 45 (2001) 377–394. (Crossref)
Alonso Schökel, L., Proverbios y Eclesiastico (Los Libros Sagrados 14; Madrid: Cristiandad 1968).
Askin, L.A., Scribal Culture in Ben Sira (Sir 38:1–15; 41:1–15; 43:11–19;44–50) (Diss. Queen’s College, University of Cambridge; Cambridge 2016) https://www.repository.cam.ac.uk/bitstream/handle/1810/255388/Scribal%20Culture%20in%20Ben%20Sira_v2corrected.pdf ?sequence=1&isAllowed=y [access: 9.06.2022].
Averbeck, R.E., “ אזַכְרָָה ,” New International Dictionary of Old Testament Theology and Exegesis (ed. W.A. Van Gemeren) (Carlisle: Paternoster 1996) I, 335–339.
Béchard, D.P., Syntax of the New Tetstament Greek. A Student’s Manual (Subsidia Biblica 49; Roma: Gregorian & Biblical Press 2018).
Beentjes, P.C., “A Problematic Symbol in Ben Sira 38,13. Short Note,” Estudios Bíblicos 76/3 (2018) 453–459.
Beentjes, P.C., The Book of Ben Sira in Hebrew. A Text Edition of all Extant Hebrew Manuscripts and a Synopsis of all Parallel Hebrew Ben Sira Texts (Supplements to Vetus Testamentum 68; Leiden – New York – Köln: Brill 1997). (Crossref)
Blass, F. – Debrunner, A., Grammatica del greco del Nuovo Testamento, 2 ed. (Introduzione alla Studio della Bibbia. Supplementi 2; Brescia: Paideia 1997).
Boccaccio, P. – Bernardi, G., Ecclesiasticus. Textus hebraeus secundum fragmenta reperta (Roma: PIB 1986).
The Book of Ben Sira, http://bensira.org/navigator.php?Manuscript=B&PageNum=27 [access: 20.06.2019].
The Book of Ben Sira. Text, Concordance and an Analysis of the Vocabulary (The Historical Dictionary of the Hebrew Language; Jerusalem: The Academy of the Hebrew Language and the Shrine of the Book 1973).
Brown, M.L., “ רָפאָ rāpāʼ,” Theological Dictionary of the Old Testament (eds. G.J. Botterweck – H. Ringgren – H.-J. Fabry) (Grand Rapids, MI – Cambridge: Eerdmans 2004) XIII, 593–602.
Calduch-Benages, N. – Ferrer, J. – Liesen, J., La Sabiduría del Escriba. Wisdom of the Scribe (Biblioteca Midrásica 26; Estella: Verbo Divino 2003).
Chrostowski, W., “Lekarz i jego posługa w świetle Biblii,” Collectanea Theologica 71/3 (2001) 51–67.
Clines, D.J.A., The Dictionary of Classical Hebrew (Sheffield: Sheffield Phoenix Press 2011) I–VIII.
Cranz, I., “Advice for a Successful Doctor’s Visit: King Asa Meets Ben Sira,” Catholic Biblical Quarterly 80 (2018) 231–246. (Crossref)
Crenshaw, J.L., “The Book of Sirach. Introduction, Commentary, and Reflection,” The New Interpreter’s Bible (ed. L.E. Keck) (Nashville, TN: Abingdon Press 1997) V, 603–867.
Duesberg, H., Le Psautier des malades (Bible et vie chrétienne 3; Maredsous: Editions de Maredsous 1952).
Fasce, S., La lode del medico nel libro biblico del Siracide (Genova: ECIG 2009).
de Fraine, J. – Grelot, P., “Liczby,” Słownik teologii biblijnej, 3 ed. (ed. X. Léon-Dufour) (Poznań: Pallottinum 1990) 421–425.
de Fraine, J. – Vanhoye, A., “Serce,” Słownik teologii biblijnej, 3 ed. (ed. X. Léon-Dufour) (Poznań: Pallottinum 1990) 871–873.
Gaiser, F., “‘The sensible will not despise him’: Healing Medicine, Human Wisdom and God (Sirach 38:1–15),”Healing in the Bible. Theological Insight for Christian Ministry (ed. F.J. Gaiser) (Grand Rapids, MI: Baker 2010) 117–131.
Giblet, J. – Grelot, P., “Choroba-uleczenie,” Słownik teologii biblijnej, 3 ed. (ed. X. Léon-Dufour) (Poznań: Pallottinum 1990) 121–125.
Graber, F. – Müller, D., “ἰάομαι,” New International Dictionary of New Testament Theology (ed. C. Brown) (Carlise – Grand Rapids, MI: Paternoster 1986) II, 166–169.
Haspecker, J., Gottesfurcht bei Jesus Sirach. Ihre Religiöse Struktur und Ihre Literarische und Doktrinäre Bedeutung (Analecta Biblica 30; Rom: Päpstliches Bibelinstitut 1967).
Jastrow, M., Dictionary of the Targumim, Talmud Babli, Yerushalmi and Midrashic Literature (New York: Judaica Press 1996).
Kee, H.C., “Medicine and Healing,” The Anchor Bible Dictionary (ed. D.N. Freedman) (New York – London – Toronto: Doubleday 1992) IV, 659–664. (Crossref)
Kochler, L. – Baumgartner, W. – Stamnn, J.J. (eds.), Wielki słownik hebrajsko-polski i aramejsko-polski Starego Testamentu (Prymasowska Seria Biblijna; Warszawa: Vocatio 2008) I–II.
Kraus, W. – Karrer, M. (eds.), Septuaginta Deutsch. Das griechische Alte Testament in deutscher Übersetzung (Stuttgart: Deutsche Bibelgesellschaft 2009).
Księgi greckie. Grecko-polski Stary Testament. Przekład interlinearny z kodami gramatycznymi i indeksem form podstawowych (trans. M. Wojciechowski) (Prymasowska Seria Biblijna; Warszawa: Vocatio 2008).
Lévi, I., The Hebrew Text of the Book of Ecclesiasticus (Semitic Study Series; Leiden: Brill 1904).
Lohse, E., “χείρ,” Theological Dictionary of the New Testament (eds. G. Kittel – G. Friedrich) (Grand Rapids, MI: Eerdmans 1995) IX, 424–434.
Lührmann, D., “Aber auch Arzt gib Raum (Sir 38,1–15),” Wort und Dienst 15 (1979) 55–78.
Lurker, M., Dizionario delle immagini e dei simboli biblici (Cinisello Balsamo: San Paolo 1990).
Manicardi, L., “Il Salterio dei malati,” Parola, Spirito e Vita 40 (1999) 41–63.
Marböck, J., Weisheit im Wandel. Untersuchungen zur Weisheitstheologie bei Ben Sira (Beihefte zur Zeitschrift für die alttestamentliche Wissenschaft 272; Berlin – New York: De Gruyter 1999). (Crossref)
Mazzinghi, L., “«Poi fa’ posto al Medico, perché ti è necessario» (Sir 38,1–15),” Parola, Spirito e Vita 40 (1999) 65–74.
Minissale, A., Siracide (Ecclesiastico), 3 ed. (Nuovissima Versione della Bibbia 23; Cinisello Balsamo: San Paolo 2002).
Minissale, A., Siracide. Le radici nella tradizione (Leggere Oggi la Bibbia 1/17; Brescia: Queriniana 1988).
Montanari, F., Vocabolario della lingua greca, 2 ed. (Torino: Loescher 2004).
Mopsik, C., La Sagesse de ben Sira (Les Dix Paroles; Paris: Verdier 2003).
Morla Asensio, V., Los manuscritos hebreos de Ben Sira. Traducción y notas (Asociación Bíblica Española 59; Estella: Verbo Divino 2012).
Morla Asensio, V., Eclesiastico (El Mensaje del Antiguo Testamento 20; Salamanca: Sigueme 1992).
Münnich, M., Obraz Jahwe jako władcy choroby w Biblii Hebrajskiej na tle bóstw bliskowschodnich (Lublin: Wydawnictwo KUL 2004).
Muraoka, T., A Greek-English Lexicon of the Septuagint (Louvain – Paris – Walpole, MA: Peeters 2009).
Noorda, S., “Illness and Sin, Forgiving and Healing: the Connection of Medical Treatment and Religious Beliefs in Ben Sira 38,1–15,” Studies in Hellenistic Religions (ed. M. Vermaseren) (Études Préliminaires aux Religions Orientales dans L’Empire Romain 78; Leiden: Brill 1979) 215–224. (Crossref)
Oepke, A., “ἰάομαι, ἴασις, ἴαμα, ἰατρός,” Theological Dictionary of the New Testament (eds. G. Kittel – G. Friedrich) (Grand Rapids, MI: Eerdmans 1995) III, 194–215.
Palmisano, M.C., Siracide. Introduzione, traduzione e commento (Nuova Versione della Bibbia dai Testi Antichi 34; Cinisello Balsamo: San Paolo 2016).
Pérez Rodríguez, G., “Eclesiástico,” Biblia Comentada. IV. Libros Sapienciales, 2 ed. (Biblioteca de Autores Cristianos 218; Madrid 1967) 1072–1307.
Peters, N., Das Buch Jesus Sirach oder Ecclesiasticus (Exegetisches Handbuch zum Alten Testament 25; Münster: Aschendorff 1913).
Peters, N., Der jüngst wiederaufgefundene hebräische Text des Buches Ecclesiasticus. Übersetzt und Erklärt (Freiburg im Breisgau: Herder 1902).
Pietersma, A. – Wright, B.G. (eds.), A New English Translation of the Septuagint. And the Other Greek Translations Traditionally Included under that Title (New York – Oxford: Oxford University Press 2007).
Piwowar, A., “The Origin and Significance of Medicaments According to Ben Sira (Sir 38:4–8),” The Biblical Annals 11/1 (2021) 25–62. (Crossref)
Piwowar A., Składnia języka greckiego Nowego Testamentu, 2 ed. (Materiały Pomocnicze do Wykładów z Biblistyki 13; Lublin: Wydawnictwo KUL 2017).
Piwowar, A., “Respect for the Doctor (Sir 38:1–3),” The Biblical Annals 10/1 (2020) 31–62. (Crossref)
Piwowar, A., “Wierność w czasie próby (Syr 2,1–6),” Verbum Vitae 11 (2007) 99–126. (Crossref)
Piwowar A., “Zdobycie mądrości według Syracha (Syr 6,18–37). Część I: Przyjęcie wychowania prowadzi do osiągnięcia mądrości (Syr 6,18–22),” The Biblical Annals 5/1 (2015) 111–135.
Prato, G.L., Il problema della teodicea in Ben Sira (Analecta Biblica 65; Rome: Biblical Institute Press 1975).
Ravasi, G., “Malattia, Guarigione e medici nell’Antico Testamento,” Parola, Sprito e Vita 40 (1999) 11–22.
Ridouard, A., “Ramię i ręka,” Słownik teologii biblijnej, 3 ed. (ed. X. Léon-Dufour) (Poznań: Pallottinum 1990) 852–853.
Ringgren, H., “ טָהרַ ṭāhar,” Theological Dictionary of the Old Testament (eds. G.J. Botterweck – H. Ringgren – H.-J. Fabry) (Grand Rapids, MI – Cambridge: Eerdmans 2004) V, 287–296.
Romizi, R., Greco antico. Vocabolario greco italiano etimologico e ragionato, 3 ed. (Bologna: Zanichelli 2007).
Ryken, L. – Wilhoit, J.C. – Longman III, T. (eds.), Le immagini bibliche. Simboli, figure retoriche e temi letterari della Bibbia (Dizionari San Paolo; Cinisello Balsamo: San Paolo 2006).
Sauer, G., Jesus Sirach/Ben Sira (Das Alte Testament Deutsch. Apokryphen 1; Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht 2000).
Scanu, M.P., “«Io sono JHWH, colui che ti guarisce»: Es 15,26. Considerazioni sulla metafora terapeutica in prospettiva teologica,” Parola, Spirito e Vita 40 (1999) 23–39.
Schrader, L., “Beruf, Arbeit und Muße als Sinnerfüllung bei Jesus Sirach,” Der Einzelne und seine Gemeinschaft bei Ben Sira (eds. R. Egger-Wenzel – I. Krammer) (Beihefte zur Zeitschrift für die alttestamentliche Wissenschaft 270; Berlin – New York: De Gruyter 1998) 117–149.
Septuaginta czyli Biblia Starego Testamentu wraz z księgami deuterokanonicznymi i apokryfami (trans. R. Popowski) (Prymasowska Seria Biblijna; Warszawa: Vocatio 2013).
Seybold, K., Das Gebet des Kranken im Alten Testament. Untersuchungen zur Bestimmung und Zuordnung der Krankheits- und Heilungspsalmen (Beiträge zur Wissenschaft vom Alten und Neuen Testament 99; Stuttgart: Kohlhammer 1973).
Skehan, P.W. – Di Lella, A.A., The Wisdom of Ben Sira (The Anchor Bible 39; New York – London – Toronto: Doubleday 1987).
Smend, R., Die Weisheit des Jesus Sirach erklärt (Berlin: Reimer 1906).
Smend, R., Die Weisheit des Jesus Sirach hebräisch und deutsch (Berlin: Reimer 1906). (Crossref)
Snaith. J.G., “Ben Sira’s Supposed Love of Liturgy,” Vetus Testamentum 25 (1975) 167–174. (Crossref)
Snaith, J.G., Ecclesiasticus or The Wisdom of Jesus Son of Sirach (The Cambridge Bible Commentary; Cambridge: Cambridge University Press 1974).
Stabryła, W.M., “‘Najlepszego nawet lekarza czeka Gehenna’. Lekarz w starożytnym Izraelu,” Ateneum Kapłańskie 160/1 (2013) 7–13.
Stabryła, W.M., “Zdrowie i choroba w starożytnym Izraelu,” Więcej szczęścia jest w dawaniu aniżeli w braniu. Memorial Book for Professor Waldemar Chrostowski on His 60th Birthday (ed. B. Strzałkowska) (Ad Multos Annos; Warszawa: Adam 2011) III, 1313–1334.
Stadelmann, H., Ben Sira als Schriftgelehrter. Eine Untersuchung zum Berufsbild des vor-makkabäischen Sōfēr unter Berücksichtigung seines Verhältnisses zu Priester-, Propheten- und Weisheitslehrertum (Wissenschaftliche
Untersuchungen zum Neuen Testament 2/6; Tübingen: Mohr Siebeck 1980).
Stöger, A., “Der Arzt nach Jesus Sirach (38,1–15),” Arzt und Christ 11/1 (1965) 3–11.
Stumpff, A., “εὐωδία,” Theological Dictionary of the New Testament (eds. G. Kittel – G. Friedrich) (Grand Rapids, MI: Eerdmans 1995) II, 808–810.
Sulmasy, D.P., “The Covenant within the Covenant: Doctors and Patients in Sir 38:1–15,” Linacre Quaorterly 55 (1988) 14–24. (Crossref)
Testa, E., “Le malattie e il medico secondo la Bibbia,” Rivista Biblica 43 (1995) 253–267.
Turkiel, J., “Septuaginta o lekarzu,” Nauki humanistyczne i sozologia. Jubilee Book Dedicated to Prof. Józef M. Dołęga, Doctor Habilitated (ed. J.W. Czartoszewski) (Warszawa: Wydawnictwo UKSW 2010) 563–570.
Urbanz, W., Gebet im Sirachbuch. Zur Terminologie von Klage und Lob in der griechischen Texttradition (Herders biblische Studien 60; Freiburg – Basel – Wien: Herder 2009).
Vella, J., “Eclesiastico,” La Sagrada Escritura. Texto y comentario. Antiguo Testamento. V. Eclesiástico, Isaía, Jeremías, Ezequiel (ed. A.T. Fernández) (Madrid: La Editorial Católica 1970) 3–218.
Wegner, P.D., “ סֹלתֶ ,” New International Dictionary of Old Testament Theology and Exegesis (ed. W.A. Van Gemeren) (Carlisle: Paternoster 1996) III, 269–270.
Weiss, K., “φέρω κτλ.,” Theological Dictionary of the New Testament (eds. G. Kittel – G. Friedrich) (Grand Rapids, MI: Eerdmans 1995) IX, 56–87.
Wolff, H.W., Antropologia dell’Antico Testamento, 4 ed. (Biblioteca Biblica 12; Brescia: Queriniana 2002).
Zakrzewska, M., “Choroba – zło dotykające człowieka,” Biblia a medycyna (ed. B. Pawlaczyk) (Poznań: Księgarnia Świętego Wojciecha 2007) 15–27.
Zapff, B.M., Jesus Sirach 25–51 (Die Neue Echter Bibel. Altes Testament; Würzburg: Echter 2010).
Zapff, B.M., “Sir 38,1–15 als Beispiel der Verknüpfung von Tradition und Innovation bei Jesus Sirach,” Biblica 92 (2011) 347–367.
Ziegler, J., Sapientia Iesu Filii Sirach, 2 ed. (Septuaginta. Vetus Testamentum Graecum Auctoritate Academiae Scientiarum Gotteingensis editum 12/2; Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht 1980).
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II https://orcid.org/0000-0001-9316-1791
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
- Zgodnie z ustawą o prawie autorskim i prawach pokrewnych z dnia 4 lutego 1994 r., Autor publikacji udziela Wydawcy czasopisma „The Biblical Annals” niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z składanego do publikacji Utworu przez czas nieokreślony na nieograniczonym terytorium na następujących polach eksploatacji:
a) w zakresie utrwalenia Utworu, zwielokrotnienia Utworu dowolną techniką (w tym m.in. drukiem oraz w formie zapisu elektronicznego) na wszelkich znanych nośnikach (w tym m.in. informatycznych, elektronicznych i poligraficznych) oraz we wszelkich systemach informatycznych (szczególnie typu Internet);
b) w zakresie wprowadzenia Utworu do pamięci komputera, rozpowszechniania Utworu i egzemplarzy zwielokrotnienia Utworu, wprowadzenia do obrotu Utworu i egzemplarzy zwielokrotnienia Utworu;
c) w zakresie publicznego wykonania, odtwarzania, wystawiania i wyświetlania Utworu, użyczaniu, najmu i dzierżawy Utworu oraz egzemplarzy zwielokrotnienia Utworu;
d) w zakresie udostępniania, wprowadzanie do obrotu i rozpowszechniania Utworu i egzemplarzy zwielokrotnienia Utworu za pośrednictwem sieci informatycznych, w szczególności typu Internet, w tym promocji lub reklamy Utworu, czasopisma lub Wydawcy. - Ponadto, Autor nieodpłatnie zezwala Wydawcy na korzystanie i rozporządzanie opracowaniami Utworów.
- Wydawca może udzielać sublicencji.
- Osoby trzecie z Utworów oraz z innych materiałów zawierających lub powstałych w oparciu o Utwory mogą korzystać zgodnie ze wzorcem licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 (znanej również jako CC-BY).
