Prawda w Ewangeliach. Znaczenie szczegółów narracji dla badań historycznych i literackich
Artur Malina
Abstrakt
Najnowszy dokument Papieskiej Komisji Biblijnej, zatytułowany Natchnienie i prawda Pisma świętego, przestrzega przed uproszczonym stawianiem znaku równości między detalami narracji w tekście Ewangelii a szczegółami wydarzeń mających miejsce w życiu i dziele Jezusa. Niniejsze studium zajmuje się niektórymi z tych elementów, umieszczonymi na początku i na końcu perykop Marka, opowiadając się za ich uwzględnieniem nie tylko w literackim podejściu do Ewangelii, ale także w badań historycznych.W przeciwnym razie odtwarzany jako historyczny obraz działalności Jezusa będzie różnić się od jej przedstawienia w Ewangeliach.
The Truth in the Gospels. The Significance of the Details of the Narration for the Historical and Literary Studies
The most recent document of the Pontifical Biblical Commission, entitled The Inspiration and Truth of Sacred Scripture, cautions against an oversimplified equivalence between every single narrative element of the Gospel text and the details of the events in the life and the ministry of Jesus. The present study examines some of these elements in the framework of the Markan passages, arguing that they should be taken into consideration not only in literary approaches to the Gospels, but in historical ones as well. Otherwise, the historically reconstructed picture of Jesus contrasts with His image in the Gospels.
Keywords:
Truth of Sacred Scripture, Synoptic Gospels, historical Jesus, narrative analysis
Słowa klucze:
Prawda Pisma Świętego, Ewangelie synoptyczne, Jezus historyczny, analiza narracyjna
Słowa kluczowe:
Prawda Pisma Świętego, Ewangelie synoptyczne, Jezus historyczny, analiza narracyjnaBibliografia
Bartnicki R., „Właściwości literackie Ewangelii według św. Marka”, Słowo Boga i drogi człowieka. Księga pamiątkowa ku czci księdza biskupa pelplińskiego prof. dr. hab. Jana Bernarda Szlagi (red. Z. Machnikowski) (Tczew – Pelplin: Bernardinum 1998) 95-108.
Dulling D.C., „The Jesus Movement and Social Network Analysis (Part I: The Spatial Network)”, Biblical Theology Bulletin 29 (1999) 156-175.
Egger W., Metodologia del Nuovo Testamento. Introduzione allo studio scientifico del Nuovo Testamento (Bologna: EDB 1989).
Ellis E .E., „The S ynoptic G ospels a nd H istory”, Authenticating the Activities of Jesus (red. B. Chilton – C.A. Evans) (Leiden – Boston – Köln: Brill 1999) 49-57.
Freyne S., Gesù ebreo di Galilea. Una rilettura del Gesù storico (Cinisello Balsamo: San Paolo 2006).
Hall D.R., The Gospel Framework. Fiction or Fact? A Critical Evaluation of «Der Rahmen der Geschichte Jesu» by Karl Ludwig Schmidt (Carlisle: Paternoster 1998).
Malina A., „Dobra nowina nieupiększona. Obraz Piotra w Ewangelii Marka”, Collectanea Theologica 74/1 (2004) 21-38.
Malina A., Ewangelia według św. Marka, część 1: 1,1–8,26. Wstęp – przekład z oryginału – komentarz (Częstochowa: Edycja Świętego Pawła 2013).
Malina A., „Jezus naprzeciw świątyni (Mk 13)”, Więcej szczęścia jest w dawaniu aniżeli w braniu. Księga pamiątkowa dla Księdza Profesora Waldemara Chrostowskiego w 60. rocznicę urodzin (red. B. Strzałkowska) (Warszawa 2011: Stowarzyszenie Biblistów Polskich) II, 1068-1090.
Meier J.P., A Marginal Jew. Rethinking the Historical Jesus. I: The Roots of the Problem and the Person (New York – London – Toronto – Sydney – Auckland: Doubleday 1991).
Moloney F.J., The Gospel of Mark. A Commentary (Peabody: Hendrickson 2002).
Paciorek A., Q – Ewangelia Galilejska (Lublin: TN KUL 2000).
Pawłowski Z., „Ojczyzna Jezusa. Ziemia i jej znaczenie w Ewangelii wg św. Marka”, Collectanea Theologica 74/2 (2004) 83-95.
Pesch R., Das Markusevangelium. I: E inleitung u nd K ommentar z u K ap. 1,1–8,26 ( Freiburg –Basel – Wien: Herder 19895).
Schmidt K.L., Der Rahmen der Geschichte Jesu. Literarkritische Untersuchungen zur ältesten Jesusüberlieferung (Berlin: Trowitzsch & Sohn 1919).
Winn A., The Purpose of Mark’s Gospel. An Early Christian Response to Roman Imperial Propaganda (Tübingen: Mohr & Siebeck 2008).
Wojciechowska K., Opowiadam wam jak Piotr. Elementy stylu i stylizacji w Ewangelii Marka (Warszawa: Wydawnictwo Naukowe ChAT 2006).
Wydział Teologiczny Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach
Licencja
- Zgodnie z ustawą o prawie autorskim i prawach pokrewnych z dnia 4 lutego 1994 r., Autor publikacji udziela Wydawcy czasopisma „The Biblical Annals” niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z składanego do publikacji Utworu przez czas nieokreślony na nieograniczonym terytorium na następujących polach eksploatacji:
a) w zakresie utrwalenia Utworu, zwielokrotnienia Utworu dowolną techniką (w tym m.in. drukiem oraz w formie zapisu elektronicznego) na wszelkich znanych nośnikach (w tym m.in. informatycznych, elektronicznych i poligraficznych) oraz we wszelkich systemach informatycznych (szczególnie typu Internet);
b) w zakresie wprowadzenia Utworu do pamięci komputera, rozpowszechniania Utworu i egzemplarzy zwielokrotnienia Utworu, wprowadzenia do obrotu Utworu i egzemplarzy zwielokrotnienia Utworu;
c) w zakresie publicznego wykonania, odtwarzania, wystawiania i wyświetlania Utworu, użyczaniu, najmu i dzierżawy Utworu oraz egzemplarzy zwielokrotnienia Utworu;
d) w zakresie udostępniania, wprowadzanie do obrotu i rozpowszechniania Utworu i egzemplarzy zwielokrotnienia Utworu za pośrednictwem sieci informatycznych, w szczególności typu Internet, w tym promocji lub reklamy Utworu, czasopisma lub Wydawcy. - Ponadto, Autor nieodpłatnie zezwala Wydawcy na korzystanie i rozporządzanie opracowaniami Utworów.
- Wydawca może udzielać sublicencji.
- Osoby trzecie z Utworów oraz z innych materiałów zawierających lub powstałych w oparciu o Utwory mogą korzystać zgodnie ze wzorcem licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 (znanej również jako CC-BY).
