Michael Riffaterre’s ‘Interpretant’ Reinterpreted
An Approach for the Hypertextual Reading of Wisdom and Romans
Mateusz Andrzej Krawczyk
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie , Polskahttps://orcid.org/0000-0003-2035-487X
Abstrakt
Bible exegesis is dealing at times with the accusation of superficial implementation of methods from various fields of science and of disrespect for the theological character of the Bible in hermeneutical and methodological presuppositions. This accusation can be directed also towards the many uses of intertextuality in biblical scholarship. The article challenges this situation and proposes what has been called a ‘theological model of intertextual interpretation’ – an approach based on literary theory of the ‘interpretant’ as understood by Michaele Riffaterre – that tends to respect more fully the theological character of the biblical text. After a detailed description of the approach and its methodological elements, the second part of the article deals with an example of the application of thereof – an intertextual exegesis of Rom 2:7 and Wis 2:23; Wis 6:18.19.
Słowa kluczowe:
Christology, hypertextuality, interpretant, intertextuality, Michaele Riffaterre, Rom 2:7; Wis 2:23; Wis 6:18.19Bibliografia
Adamczewski, B., The Gospel of Luke: A Hypertextual Commentary (ESTPHR 13; Frankfurt am Main: Peter Lang Edition, 2016).
Aichele, G. – Phillips, G. A., „Introduction: Exegesis, Eisegesis, Intergesis”, Semeia 96/70 (1995) 7-18.
Beal, T. K., „Ideology and Intertextuality: Surplus of Meaning and Controlling the Means of Production”, Reading between Texts: Intertextuality and the Hebrew Bible (ed. D. N. Fewell) (Louisville: Westminster/John Knox Press, 1992) 27-39.
Beetham, C. A., Echoes of Scripture in the Letter of Paul to the Colossians (BibInt 96; Leiden; Boston: Brill, 2008).
Ben-Porat, Z., „The Poetics of Literary Allusion”, A Journal for Descriptive Poetics and Theory of Literature 1 (1976) 105-128.
Brawley, R. L., Text to Text Pours Forth Speech: Voices of Scripture in Luke-Acts (Bloomington, IND: Indiana University Press, 1995).
Bruce, A. B., St. Paul’s Conception of Christianity (New York: Charles Scribner’s Sons, 1909).
Childs, B. S., The New Testament as Canon: An Introduction (Valley Forge, Penn.: Trinity Press International, 1994).
Ellis, E. E., Paul’s Use of the Old Testament (Edinburgh, London: Oliver and Boyd, 1957).
Głowiński, M., „O Intertekstualności”, Pamiętnik Literacki 77/4 (1986) 75-100.
Hays, R. B., Echoes of Scripture in the Letters of Paul (New Haven: Yale University Press, 1989).
Hutcheon, L., „Historiograficzna Metapowieść. Parodia i Intertekstualność Historii”, Pamiętnik Literacki 82/4 (1991) 216-229.
Kristeva, J., „Problemy Strukturowania Tekstu”, Pamiętnik Literacki 63/4 (1972) 233-250.
–––––––––, „Słowo, dialog, powieść”, Bachtin: dialog - język - literatura (red. E, Czaplejewicz – E. Kasperski) (Warszawa: Państ. Wydaw. Naukowe, 1983) 394-418.
Larcher, C., Études Sur Le Livre de La Sagesse (Paris: Librairie Lecoffre J. Gabalda et Cie Éditeurs, 1969).
Lee, Y., Paul, Scribe of Old and New: Intertextual Insights for the Jesus-Paul Debate (LNTS 512; London [etc.]: Bloomsbury, 2015).
MacDonald, D. R., „A Categorization of Antetextuality in the Gospels and Acts: A Case for Luke’s Imitation of Plato and Xenophon to Depict Paul as a Christian Socrates”, The Intertextuality of the Epistles : Explorations of Theory and Practice (ed. T. L. Brodie – D. R. MacDonald – S. E. Porter) (Sheffield: Sheffield Phoenix Press, 2006) 211-225.
Mettinger, T. N. D., „Intertextuality : Allusion and Vertical Context Systems in Some Job Passages”, Of Prophets’ Visions and the Wisdom of Sages : Essays in Honour of R. Norman Whybray on His Seventieth Birthday (eds. R. N. Whybray – H. A. McKay) (JSOTSup 162; Sheffield: Academic Press, 1993) 257-280.
Metzger, B. M., A Textual Commentary on the Greek New Testament (Stuttgart: Deutsche Biblegesellschaft, 2002).
Miller, G. D., „Intertextuality in Old Testament research”, Currents in biblical research 9/3 (2011) 283-309.
Miscall, P. D., „Texts, More Texts, a Textual Reader and a Textual Writer”, Semeia 69/70 (1995) 247-260.
Moyise, S., Evoking Scripture: Seeing the Old Testament in the New (London: T & T Clark, 2008).
Nycz, R., „Intertekstualność i jej zakresy – teksty, gatunki, światy”, Pamiętnik Literacki 81/2 (1990) 95-116.
Pfister, M., „Koncepcje Intertekstualności”, Pamiętnik Literacki 82/4 (1991) 183-209
Poniży, B., Księga Mądrości (NKB 20; Częstochowa: Edycja Świętego Pawła, 2012).
Pontifical Biblical Commission, L'interprétation de la Bible dans l'Église.
Riffaterre, M., “Intertextuality vs. Hypertextuality,” New Literary History 25/4 (1994) 779-788.
Riffaterre, M., “L’intertexte Inconnu,” Littérature 41 (1981) 4-7.
Riffaterre, M., “La Trace de l’intertexte,” La Pensée Française 215 (1980) 4-18.
Riffaterre, M., “Sémiotique Intertextuelle: L’interprétant,” Revue d’esthétique 1-2 (1979) 128-150.
Riffaterre, M., “Semiotyka intertekstualna – interpretant,” Pamiętnik Literacki 79/1 (1988) 297-314.
Romaniuk, K., Księga Mądrości (Poznań; Warszawa: Pallottinum, 1969).
Romaniuk, K., List Do Rzymian (Poznań; Warszawa: Pallottinum, 1978).
Schökel, L. A. – Bravo Aragón, J. M., A Manual of Hermeneutics (ed. B. W. R. Pearson, trans. L. M. Rosa) (BibSem 54; Sheffield: Academic Press, 1998).
Stanley, C. D., Paul and the Language of Scripture: Citation Technique in the Pauline Epistles and Contemporary Literature (SNTS 74; Cambridge: Cambridge University Press, 1992).
Swete, H. B. – Thackeray, H. S.J., An Introduction to the Old Testament in Greek (Cambridge: The University Press, 1902).
Thackeray, H. S.J., The Relation of St. Paul to Contemporary Jewish Thought: An Essay to Which Was Awarded the Kaye Prize for 1899 (London: Macmillan, 1900).
Winston, D., The Wisdom of Solomon: A New Translation with Introduction and Commentary (AB 43; Garden City, N.Y.: Doubleday, 1981).
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Ur. w 1991 r. w Warszawie. W latach 2009-2014 studiował Edukację Medialną i Dziennikarstwo na Wydziale Teologicznym UKSW, biorąc udział w programie Erasmus na prestiżowej uczelni Katholieke Universiteit Leuven w Belgii. W czerwcu 2009 r. obronił pracę magisterską pisaną na seminarium z Egzegezy NT pod kierunkiem ks. prof. dr. hab. Romana Bartnickiego. W latach 2014-2019 odbył studia doktoranckie z Teologii Biblijnej na UKSW, broniąc pracę doktorską pt. Hipoteza zależności hipertekstualnej Listu do Rzymian od Księgi Mądrości pisaną pod kierunkiem ks. prof. UKSW dra hab. Bartosza Adamczewskiego.
Realizował projekty badawcze finansowane ze środków MNiSW oraz Narodowego Centrum Nauki (Preludium oraz Etiuda). Odbył staż zagraniczny w Pontificio Istituto Biblico w Rzymie w 2018 roku. Prezentował wyniki prowadzonych badań w formie referatów na 9 konferencjach o zasięgu międzynarodowym (m.in. SBL International Meeting oraz EABS Annual Meeting: Seul, Berlin, Helsinki, Rzym, Sofia, Warszawa).
Obecnie wykładowca biblistyki na Podyplomowych Studiach Formacji Biblijnej na UKSW oraz nowotestamentowego j. greckiego przy Bractwie Słowa Bożego.
Popularyzował wiedzę o Biblii m.in. jako autor audycji radiowych w Radiu Warszawa: „Biblia pod lupą” oraz „Pytania o Biblię”. Członek Society of Biblical Literature, European Association of Biblical Studies, Stowarzyszenia Biblistów Polskich oraz Bractwa Słowa Bożego.
https://orcid.org/0000-0003-2035-487XLicencja
- Zgodnie z ustawą o prawie autorskim i prawach pokrewnych z dnia 4 lutego 1994 r., Autor publikacji udziela Wydawcy czasopisma „The Biblical Annals” niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z składanego do publikacji Utworu przez czas nieokreślony na nieograniczonym terytorium na następujących polach eksploatacji:
a) w zakresie utrwalenia Utworu, zwielokrotnienia Utworu dowolną techniką (w tym m.in. drukiem oraz w formie zapisu elektronicznego) na wszelkich znanych nośnikach (w tym m.in. informatycznych, elektronicznych i poligraficznych) oraz we wszelkich systemach informatycznych (szczególnie typu Internet);
b) w zakresie wprowadzenia Utworu do pamięci komputera, rozpowszechniania Utworu i egzemplarzy zwielokrotnienia Utworu, wprowadzenia do obrotu Utworu i egzemplarzy zwielokrotnienia Utworu;
c) w zakresie publicznego wykonania, odtwarzania, wystawiania i wyświetlania Utworu, użyczaniu, najmu i dzierżawy Utworu oraz egzemplarzy zwielokrotnienia Utworu;
d) w zakresie udostępniania, wprowadzanie do obrotu i rozpowszechniania Utworu i egzemplarzy zwielokrotnienia Utworu za pośrednictwem sieci informatycznych, w szczególności typu Internet, w tym promocji lub reklamy Utworu, czasopisma lub Wydawcy. - Ponadto, Autor nieodpłatnie zezwala Wydawcy na korzystanie i rozporządzanie opracowaniami Utworów.
- Wydawca może udzielać sublicencji.
- Osoby trzecie z Utworów oraz z innych materiałów zawierających lub powstałych w oparciu o Utwory mogą korzystać zgodnie ze wzorcem licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 (znanej również jako CC-BY).
