„Vivemus, mi Sarbievi, Deo et Patriae”. O rzeczach wzniosłych, codziennych troskach i Rzeczypospolitej w korespondencji Stanisława Łubieńskiego z Maciejem Kazimierzem Sarbiewskim

Waldemar GRACZYK

Zakład Badań nad Mazowszem, Katedra Historii Średniowiecznej, Instytut Historii, Wydział Nauk Historycznych, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego, ul. Wóycickiego 1/3, bud. 23, 01-938 Warszawa , Polska

Abstrakt

W artykule omówiona została zachowana korespondencja Macieja Kazimierza Sarbiewskiego (1595-1640) ze Stanisławem Łubieńskim (1574-1640). Mimo dzielącej ich różnicy wieku, nawiązali oni szczególny dialog, dzielili się w listach swoimi przemyśleniami i dawali wyraz swoim pasjom. W opinii autora artykułu podobna droga życiowa tych wybitnych postaci, wspólne zamiłowania i służba na monarszym dworze były czynnikami wzmacniającymi ich przyjaźń. Obaj studiowali w kolegiach jezuickich i na włoskich uczelniach, obaj wybrali drogę kapłaństwa, obaj rozwijali swoje talenty, służąc królowi, obaj też zajmowali się twórczością pisarską – Sarbiewski jako poeta, Łubieński zaś jako historyk. Twórczość ta stanowi główny wątek ich listów. Nie poprzestawali w nich jednak na wzajemnym wyrażaniu opinii o swoich dokonaniach pisarskich. Ich relacje pozostawały na poziomie głęboki ludzkim, co przejawiało się we wzajemnej trosce o kondycję fizyczną i stan ducha przyjaciela. Echa wydarzeń dziejowych, których byli uczestnikami, stanowiły zaledwie tło ich wymiany myśli, chociaż obaj mieli ukształtowane poglądy społeczno-polityczne. Korespondencja Sarbiewskiego z Łubieńskim, wydana w przekładzie i opracowaniu Jerzego Starnawskiego, posłużyła autorowi artykułu do dokonania wglądu w ich relacje i ukazania charakteru prowadzonego przez nich dialogu.

Słowa kluczowe:

Maciej Kazimierz Sarbiewski, Stanisław Łubieński, poezja baroku, historia w XVII wieku, korespondencja