O sakralizacji monarchy. Koronacja Aleksandra II we wspomnieniach Andrzeja Murawjowa

Anna KOŚCIOŁEK

Katedra Literatur Słowiańskich, Instytut Literaturoznawstwa, Wydział Humanistyczny, Uniwersytet Mikołaja Kopernika, ul. Fosa Staromiejska 3, p. 313a, 87-100 Toruń , Polska

Abstrakt

Na podstawie tekstu Vospominaniâ svâŝennogo koronovaniâ [„Wspomnienia świętej koronacji”] Andrieja Murawjowa – pisarza religijnego, poety, teologa, działacza kościelnego i państwowego – w artykule podjęto próbę prezentacji zapatrywań autora na temat sakralizacji monarchy. Przedstawiono etapy ceremonii koronacyjnej Aleksandra II, która według Murawjowa była punktem kulminacyjnym drogi życiowej władcy. Zgodnie z tradycją ceremonia ta obejmowała cztery główne części: uroczystą procesję do Soboru Uspieńskiego, nałożenie korony i wręczenie regaliów, a następnie namaszczenie cara w tej świątyni (będącej główną przestrzenią sakralną imperium), wyjście z niej i udanie się do soborów Archangielskiego i Błagowieszczeńskiego, aby uczcić pochowanych tam przodków, oraz powrót do pałacu z obowiązkowym trzykrotnym pokłonieniem się narodowi z paradnego ganku. Pisarz wiele uwagi poświęcił aktom przekazania regaliów oraz namaszczenia cara, które w Rosji utożsamione zostało z sakramentem bierzmowania. Obrzęd koronacji, zdaniem Murawjowa, symbolizował uświęconą przez Kościół jedność cara i narodu. Przywiązanie i miłość narodu rosyjskiego (jako narodu Bożego i nowego Izraela) do władcy pisarz uważał za rękojmię potęgi Rosji.

Słowa kluczowe:

Murawjow, car, koronacja, regalia, namaszczenie