Aretologiczne i wychowawcze implikacje zjawiska inflacji słowa

Piotr T. NOWAKOWSKI

Zakład Pedagogiki Społecznej, Instytut Pedagogiki, Kolegium Nauk Społecznych, Uniwersytet Rzeszowski, ul. ks. J. Jałowego 24, 35-010 Rzeszów , Polska
https://orcid.org/0000-0003-1578-6707

Abstrakt

Autor podjął się omówienia aretologicznych i wychowawczych implikacji zjawiska inflacji słowa. Rozwój nowoczesnych narzędzi komunikacyjnych otworzył człowiekowi możliwość przekazywania poglądów i emocji w nieograniczonym wręcz zakresie. Podobnie jednak jak w polityce monetarnej nadmierne zwiększanie podaży pieniądza prowadzi do obniżenia jego wartości, tak nieumiarkowane stosowanie słów nierzadko powoduje utratę ich ciężaru gatunkowego – następuje ich inflacja. Nawet cenne stwierdzenia wypowiadane w sposób niepohamowany gubią swą pierwotną wymowę. Autor zauważa, że media masowe jedynie zwielokrotniły skalę zjawiska towarzyszącego dziejom ludzkości, jakim jest wielomówstwo (zwane dziś częściej gadulstwem) oraz pokrewne mu pustosłowie. Osadzając rozważania na gruncie filozofii realistycznej, zastanawia się nad środkami zaradczymi, upatrując je w kształtowaniu cnót: roztropności w mowie, powściągliwości w mowie oraz sprawiedliwości wymiennej w dziedzinie mowy, włącznie z dyskrecją. W swych rozważaniach autor nie poprzestaje na teoretycznym wyjaśnieniu, czym jest cnota, lecz proponuje stosowne wskazania wychowawcze. Okiełznaniu języka i wykształceniu odpowiednich sprawności służy oparcie czynności wychowawczych i samowychowawczych na umiejętnościach mówienia, milczenia i słuchania.