Horyzonty prawdy w polskich gazetach ulotnych z roku 1621. W czterechsetlecie batalii chocimskiej

Radosław SZTYBER

Zakład Literaturoznawstwa, Instytut Filologii Polskiej, Wydział Humanistyczny, Uniwersytet Zielonogórski, al. Wojska Polskiego 69, p. 151D, 65-762 Zielona Góra , Polska
https://orcid.org/0000-0003-2955-1597



Abstrakt

Artykuł stanowi przegląd czterech polskich gazet ogłoszonych w roku 1621, zawierających informacje na temat batalii Rzeczypospolitej przeciw siłom tureckim, która zakończyła się podpisaniem traktatu pokojowego. Zasadniczym celem szkicu jest ukazanie obrazu konfliktu opisanego w tych starodrukach, wydanych bezpośrednio po bitwie bądź jeszcze w jej trakcie. Analizy koncentrują się zwłaszcza na deklaracjach autorskich, rozmaitych ornamentach literackich oraz na „prawdzie” o przebiegu wojny dokumentowanej w owych broszurach. Ich autorzy za pomocą rozmaitych środków perswazji starają się przekonać czytelnika, że Koronie Polskiej pisane jest niewątpliwe zwycięstwo, między innymi dzięki Boskiej interwencji. Mimo ich zapewnień o rzetelności przekazu, informacje zawarte w tekstach w dużej mierze są niemiarodajne, czy to ze względu na propagandowy cel broszur, czy z powodu braku wiedzy autorów o przebiegu bitwy. Jedna z badanych wypowiedzi ma cechy realistycznej oceny rozwoju wypadków i racjonalnie ukazuje potencjalne niebezpieczeństwo, w owym czasie nadal zagrażające Polsce ze strony imperium osmańskiego.

Słowa kluczowe:

polska literatura okolicznościowa XVII wieku, gazety ulotne, bitwa pod Chocimiem w roku 1621, Marcin Paszkowski

Pobierz


Opublikowane
2022-03-28


SZTYBER, R. (2022). Horyzonty prawdy w polskich gazetach ulotnych z roku 1621. W czterechsetlecie batalii chocimskiej. Ethos. Kwartalnik Instytutu Jana Pawła II KUL, 34(3 (135). Pobrano z https://czasopisma.kul.pl/index.php/ethos/article/view/13705

Radosław SZTYBER 
Zakład Literaturoznawstwa, Instytut Filologii Polskiej, Wydział Humanistyczny, Uniwersytet Zielonogórski, al. Wojska Polskiego 69, p. 151D, 65-762 Zielona Góra https://orcid.org/0000-0003-2955-1597



Licencja

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.