Dwa wymiary widzenia. Filozofia Gabriela Marcela wobec egzystencjalno-antropologicznego kontekstu synodalności

Aleksander BAŃKA

Institute of Philosophy, Faculty of Humanities, University of Silesia in Katowice, ul. Bankowa 11, 40-007 Katowice , Polska

Abstrakt

Pojęcie synodalności często powraca w najnowszej debacie teologicznej. Nie tylko wnosi ono wiele nowych akcentów do klasycznego już dyskursu nad naturą Kościoła, ale pozwala także postawić ważne pytania dotyczące jego przyszłości. Ponadto synodalność jako pewien sposób prowadzenia dialogu i rozeznawania w Kościele – styl „wspólnego wędrowania” ludu Bożego – skłania również do refleksji nad podmiotem owej wędrówki, a więc nad współczesnym człowiekiem i jego miejscem w eklezjalnej wspólnocie. Nie bez powodu jednym z ważnych aspektów synodalności jest namysł antropologiczny, w którego centrum staje idea homo viator (człowieka drogi, pielgrzyma), leżąca zarazem w sercu filozofii wielkiego chrześcijańskiego egzystencjalisty Gabriela Marcela. Zbieżność tych perspektyw – egzystencjalno-antropologicznego kontekstu synodalności i Marcelowskiej metafizyki nadziei – nie jest przypadkowa. Celem niniejszego artykułu jest pokazanie, że niosą one z sobą dwa istotne typy oglądu, egzystencjalnego oraz duchowego widzenia, które mogą i powinny się uzupełniać. Co więcej, wydaje się, że ich umiejętne spotkanie mogłoby zaowocować nie tylko potrzebną dziś odnową chrześcijańskiego myślenia o człowieku, ale także lepszym rozpoznaniem kierunków, w jakich powinien podążać Kościół przyszłości, szukając przestrzeni niełatwego dialogu ze światem współczesnym.

Słowa kluczowe:

synodalność, chrześcijaństwo, egzystencja, widzenie, wiara, poznanie, doświadczenie