(Nie)autentyczność Bycia-z. Virginia Woolf i świadomość zbiorowa

Małgorzata HOŁDA

Abstrakt

Twórczość Virginii Woolf charakteryzuje się przesuwaniem akcentu w zainteresowaniach powieściopisarki ze świadomości indywidualnej w kierunku świadomości zbiorowej. Najwybitniejsze powieści Woolf, Do latarni morskiej i Pani Dalloway, są przykładami jej koncentracji przede wszystkim na świadomości indywidualnej, podczas gdy późniejsze powieści pisarki, Fale i Między aktami, ukazują stopniowo pogłębiającą się eksplorację znaczenia świadomości zbiorowej. W Między aktami, wnikając w dychotomię jedności i wyobcowania, Woolf poddaje refleksji skomplikowaną naturę świadomości zbiorowej. Jednocześnie powieściopisarka zachęca do postrzegania autentyczności i nieautentyczności bycia-z w ich wzajemnym przenikaniu się, które głęboko wyraża kondycję ludzką. Ontologiczne pytanie o Dasein znajduje się w centrum binarnych opozycji przywoływanych przez Woolf, takich jak wspólnota i odrębność, autentyczność i nieautentyczność, prawda i fałsz. Proponując w artykule hermeneutyczno-fenomenologiczne studium dialektyki jednostkowości i zbiorowości, czerpię z podobieństw między filozofią egzystencji Virginii Woolf a filozoficzną hermeneutyką Martina Heideggera, a w szczególności jego rozumieniem prawdy (aletheia). W artykule skupiam się na zazębiającej się naturze społecznych (zewnętrznych) i osobistych (wewnętrznych) znaczeń rozproszenia, zawartych w lakonicznym, ale przemawiającym stwierdzeniu w powieści Między aktami: „Jesteśmy rozproszeni”.