Pierścień Rybaka: społeczna historia i współczesne znaczenie
Katarzyna BOGACKA
Katedra Socjologii, Instytut Nauk Socjologicznych i Pedagogiki, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego, ul. Nowoursynowska 166, 02-787 Warszawa , Polskahttps://orcid.org/0000-0002-0149-4060
Abstrakt
Pontyfikaty papieża Jana Pawła II oraz jego następców: Benedykta XVI i Franciszka, dostarczają materiału do refleksji i analiz w odniesieniu do najbardziej rozpoznawalnego rodzaju pierścienia papieskiego, jakim jest Pierścień Rybaka. Niniejszy artykuł ma na celu ukazanie historycznych, liturgicznych i społecznych uwarunkowań współczesnego znaczenia Pierścienia Rybaka. Analiza piśmiennictwa, ikonografii papieskiej i przekazów medialnych prowadzi do ustalenia, w jakim zakresie i w wyniku jakich uwarunkowań zmianom podlega jego forma, znaczenie symboliczne i sposób używania.
Słowa kluczowe:
Pierścień Rybaka, Pieczęć Rybaka, papież Jan Paweł II, papież Benedykt XVI, papież Franciszek, historia społecznaBibliografia
Instructor [Paedagogus] by Clement of Alexandria, in Ante-Nicene Fathers. Vol. 2, Edited by Philip Schaff. Higland, New York: The Christian Literature Company, 1885.
Baldassari, Pietro. Histoire de l’enlèvement et de la captivité de Pie VI. Brussels: Vanderborght, 1840.
[Benedict XVI]. “Mass, Imposition of the Pallium and Conferral of the Fisherman’s Ring for the Beginning of the Petrine Ministry of the Bishop of Rome: Homily of His Holiness Benedict XVI.” St. Peter’s Square, Sunday, April 24, 2005. The Holy See, https://www.vatican.va/content/benedict-xvi/en/homilies/2005/documents/hf_ben-xvi_hom_20050424_inizio-pontificato.html.
Blanchard, Pierre-Louis, and Augustin Barruel. Histoire civile, politique et religieuse de Pie VI: Écrire sur des mémoires authentiques par un Français catholique-romain. Avignon: Marchands de Nouveautés, 1801.
Britannica, s.v. “papal bull.” https://www.britannica.com/topic/bull-papal.https://www.britannica.com/topic/bull-papal.
Caeremoniale Romanum. “Ceremony of Papal Inauguration of Pope Benedict XVI [24.04.2005].” YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=3R8h6HdZcyk.
Catholic Culture. “Inaugural Mass Full of New Symbolic Gestures Which Emphasize Pope as Successor of Peter.” https://www.catholicculture.org/culture/library/view.cfm?recnum=6438.
Catholic News Agency, “Cardinals Finish Meetings: John Paul’s Fisherman’s Ring Destroyed.” CAN. https://www.catholicnewsagency.com/news/3658/cardinals-finish-meetings-john-pauls-fishermans-ring-destroyed.
Enciclopedia Italiana di scienze, lettere ed arti. Vol. 1, s.v. “Anello del pescatore” (by Giulio Battelli). Roma: Istituto Giovanni Treccani, 1929.
Encyklopedia kościelna podług teologicznej encyklopedji Wetzera i Weltego. Vol. 19, s.v. “Pierścień Rybaka” (by Antoni Julian Nowowiejski). Warszawa: W Drukarni Franciszka Czerwińskiego, 1893.
Dopierała, Kazimierz. Księga papieży. Poznań: Pallottinum, 1996.
Du Rozoir, Charles. Eloge de Pie VI: Avec l’histoire religieuse de l’Europe sousson pontificat ... (Paris: Arthus Bertrand Libraire, 1825).
Enciclopedia Cattolica. Vol. 1, s.v. “Anello” (by Enrico Dante). Florence and Città del Vaticano: Sansoni, 1948).
Euronews. “L’artigiano orafo che fabbrica l’anello del papa.” YouTube, https://www.youtube.com/watch?v=BLsK-ndwZ7Q.
du Fresne, Charles, sieur du Cange, and Pierre Carpentier. Glossarium novum ad scriptores medii aevi, cum latinos tum gallicos, seu supplementum ad auctiorem glossarii Cangiani editionem... Vol. 2. Parisiis: Le Breton, Saillant and Desaint, 1766.
Giry, Arthur. Manuel de diplomatique: Diplômes et chartes, chronologie technique, éléments critiques et parties constitutives de la teneur des chartes. Vols 1 and 2. Paris: Librairie Hachette et Cie, 1894.
Heineccius Johann Michael, De Veteribvs Germanorvm aliarvmqve Nationvm Sigillis, eorvmqve Vsv et Praestantia, Syntagma Historicvm, Frankfurt and Leipzig: Sumtibus N. Foersteri, 1709.
M. Le Comte d’Haussonville. L’Église romaine et le Premier Empire 1800–1814. Vol. 3. Paris: Michel Lévy Frères, 1870.
Ioannes Paulus II. Constitutio apostolica Universi Dominici gregis. 22 februarii 1996. In Acta Apostolicae Sedis. Vol. 88. Città del Vaticano: Typis Vaticanis, 1996.
John Paul II. Apostolic Constitution Universi Dominici Gregis on the Vacancy of the Apostolic See and the Election of the Roman Pontiff. February 22, 1996. The Holy See. https://www.vatican.va/content/john-paul-ii/en/apost_constitutions/documents/hf_jp-ii_apc_22021996_universi-dominici-gregis.html.
Marini, Piero. Liturgia e bellezza, “nobilis pulchritudo”: A memoria di una esperienza vissuta nelle celebrazioni liturgiche del Santo Padre. Città del Vaticano: Libreria Editrici Vaticana, 2005.
Marini, Piero. Liturgia i piękno: Nobilis pulchritudo. Translated by Wiesława Dzieża. Pelplin: Bernardinum, 2007.
Nowowiejski, Antoni Julian. “Pierścień.” In Antoni Julian Nowowiejski, Wykład liturgii Kościoła katolickiego. Vol. 2. Part 1. O środkach rozwinięcia kultu (Warszawa: W Drukarni Franciszka Czerwińskiego, 1902).
Ordo rituum pro ministerii petrini initio Romae Episcopi. E Civitate Vaticana: Tipografia Vaticana, 2005.
Paul VI. Apostolic Constitution on the Vacancy of the Apostolic See and the Election of the Roman Pontiff Romano Pontifici Eligendo. EWTN. https://www.ewtn.com/catholicism/library/romani-pontifici-eligendo-9027.
Paulus VI. Constitutio apostolica Romano Pontifici eligendo. In Acta Apostolicae Sedis. Vol. 67. [Città del Vaticano]: Typis Polyglottis Vaticanis, 1975.
Pelczar, Józef Sebastian. Pius IX i jego pontyfikat na tle dziejów Kościoła. Vol. 1. Przemyśl: Nakładem Autora, 1908.
Philippi, Dieter. “The Piscatory Ring: (Anulus piscatoris) of Pope Benedict XVI; L’artigiano orafo che fabbrica l’anello del papa.” Philippi Collection. http://www.dieter-philippi.de/en/ecclesiastical-fineries/ring-of-the-fisherman-piscatory-ring.
poliartesacra.com. “Giovanni Paolo II—A cent’anni dalla nascita. Mostra di oggetti, opere d’arte e fotografie sul Papa Santo.” https://www.poliartesacra.com/pdf/comunicato-stampa-S-GP-II-Galleria_Arte_Poli.pdf.
Potthast, August, ed. Regesta Pontificum Romanoruminde ab a. post Christum natum MCXCVIII ad a. MCCCIV. Vol. 2. Berlin: Rudolf de Decker, 1875.
RDKLabor. “Fischerring.” https://www.rdklabor.de/wiki/Fischerring.
Reallexikon zur Deutschen Kunstgeschichte. Vol. 9, s.v. “Fischerring” (by Claude Lapaire and Wolfgang Augustyn). Edited by Wolfgang Augustyn. München: C.H. Beck, 1990.
Seppelt, Franciszek Ksawery, and Klemens Löffler. Dzieje papieży: Od początków Kościoła do czasów dzisiejszych. Edited by Tadeusz Silnicki. Translated by Juliusz Kozolubski. Poznań: Wydawnictwo Polskie R. Wegnera, 1936.
Stefański, Jerzy. “Liturgiczne obrzędy i zwyczaje inauguracji pontyfikatu Benedykta XVI.” Teologia Praktyczna 8 (2007): 77–91.
Supplemento Enciclopedico del Monitore Napoletano, s.v. “Anello del Pescatore.” Monitopedia. https://www.monitorenapoletano.it/monitopedia/enciplopedia/a/342-anello-del-pescatore.html.
Today Cronaca. “Papa Francesco sorprende ancora: rifiuta l’anello d’oro.” https://www.today.it/cronaca/anello-papa-francesco.html.
video.corriere.it. Cronaca. https://video.corriere.it/papa-francesco-anello-sara-argento-stemma-motto-quelli-vescovo/eadaf5f0-8fd5-11e2-a149-c4a425fe1e94.
La Voce di Fiore. “Papa Francesco, l’anello d’oro o d’argento e’ lo stesso: Segua l’esempio di Giovanni XXIII e Giovanni Paolo II; Lo restituisca a san Giuseppe – Auguri di buon-inizio da ‘la Voce di Fiore.’” www.lavocedifiore.org. http://www.lavocedifiore.org/SPIP/article.php3?id_article=5611.
Waterton, Edmund. “On the Annulus Piscatoris, or Ring of the Fisherman.” Archaeologia 40, no. 1 (1866): 138–42.
Wróblewski, Alfred. Kwiaty z ogrodów papieży: Papieże świętych polskich; Pius XI. [Albano]: Drukarnia Sióstr Najświętszej Rodziny z Nazaretu, 1930.
Katedra Socjologii, Instytut Nauk Socjologicznych i Pedagogiki, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego, ul. Nowoursynowska 166, 02-787 Warszawa https://orcid.org/0000-0002-0149-4060
