Wstyd a orientacje działania

Alicja KEPLINGER

Zakład Psychologii Osobowości, Instytut Psychologii, Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych, Uniwersytet Wrocławski, ul. J.W. Dawida 1, 50-527 Wrocław , Polska

Abstrakt

Wstyd może odgrywać centralną rolę w zakresie motywacji i regulacji sposobu myślenia, odczuwania i działania ludzi. Ludzie potrafią poświęcić wiele uwagi i energii temu, aby dobrze wypaść w oczach innych i właściwie zachować się w relacjach społecznych czy w sytuacjach zadaniowych, ponieważ obawiają się sankcji społecznych i przekroczenia pewnych powszechnie akceptowanych standardów funkcjonowania. Pomimo dziesięcioleci badań nad emocją wstydu wciąż nie mamy jasności co do mechanizmów jej działania w życiu jednostki. Celem artykułu jest opisanie na podstawie przeglądu literatury sposobów rozumienia wstydu oraz omówienie dwóch przeciwstawnych podejść do sposobów radzenia sobie z emocją wstydu, rozumianych jako orientacja działania konstruktywnego bądź destruktywnego.

Słowa kluczowe:

wstyd, konstruktywne i destruktywne orientacje działania