Obcy, absurdalny świat i obcy spoglądający z lustra. Motywy obcości w twórczości Alberta Camusa

Maciej KAŁUŻA

Zakład Filozofii Kultury, Instytut Filozofii, Wydział Filozoficzny, Uniwersytet Jagielloński, ul. Grodzka 52, 31-044 Kraków , Polska

Abstrakt

Artykuł ma na celu ukazanie źródeł, specyfiki i ewolucji kategorii obcości w rozważaniach Alberta Camusa. We wczesnej eseistyce Camusa poczucie obcości jest punktem wyjścia rozważań filozoficznych, z których wyłania się potrzeba jednoznacznego określenia możliwości konfrontacji z człowieka z obcością, szczególnie w sferze relacji międzyludzkich. Chociaż wczesne refleksje Camusa na temat obcości są mocno inspirowane zarówno filozofią egzystencji, jak i problematyką absurdu, jego myśl pozostaje jednak wierna przekonaniu, które wyraził już w roku 1938 w recenzji Mdłości Sartre’a, że zarówno doświadczenie absurdu, jak i towarzyszące mu poczucie obcości nie mogą być konkluzją rozważań filozoficznych, lecz muszą stać się punktem wyjścia dalszego namysłu. W dalszej części rozważań prezentowane są istotne momenty krytycznego odnoszenia się Camusa do kategorii obcości, związane z rozwojem jego koncepcji buntu prowadzącego ku wartości. W efekcie tej intelektualnej progresji możemy uznać, iż zdaniem tego myśliciela obcość można, przynajmniej w sferze międzyludzkiej, przekroczyć poprzez dialog.