Grzech antropocentryzmu

Maciej TROJAN

Zakład Etologii i Psychologii Porównawczej, Katedra Psychologii, Wydział Humanistyczny, Uniwersytet Mikołaja Kopernika, ul. Gagarina 11, 87-100 Toruń , Polska

Julia SIKORSKA

Interdyscyplinarne Centrum Nowoczesnych Technologii, Uniwersytet Mikołaja Kopernika, ul. Wileńska 4, 87-100 Toruń , Polska

Abstrakt

Zainteresowanie życiem innych gatunków jest być może cechą wpisaną w nasze geny. Dziedziny takie, jak psychologia porównawcza czy etologia, koncertują się na odnajdywaniu i opisywaniu ewolucyjnych procesów stojących za powstaniem umysłu i jego złożonych funkcji poznawczych. Częstą przeszkodą na tej drodze jest nasze przywiązanie do antropocentrycznego spostrzegania świata. Przekonanie, że człowiek jest kimś lepszym i unikalnym, często wykrzywia percepcję badaczy. Tymczasem dane naukowe gromadzone na przestrzeni ostatnich 150 lat zdają się wskazywać, że w istocie tak nie jest. Zmuszeni jesteśmy redefiniować człowieka, odkrywając, że nasze unikalne cechy są często ewolucyjnie starsze i szerzej rozpowszechnione w przyrodzie, niż się nam pierwotnie wydawało.

Słowa kluczowe:

hipoteza biofilna, filozofia przyrody, genom neandertalczyka, definicja gatunku ludzkiego, ewolucjonizm, problem Wallace’a, umysł ludzki, antropocentryzm, antropomorfizm, mentalne podróże w czasie, nauka języka, psychologia porównawcza, etologia