Odejście osoby ludzkiej? Od ucieleśnienia do sfery wirtualnej

Grzegorz HOŁUB

Katedra Bioetyki, Wydział Filozoficzny, Uniwersytet Papieski Jana Pawła II, ul. Kanonicza 9, 31-002 Kraków , Polska

Abstrakt

W artykule podjęte zostało zagadnienie odejścia osoby ludzkiej. Punktem wyjścia rozważań jest postulat radykalnych filozofów środowiskowych, którzy wskazują na potrzebę uwolnienia świata naturalnego od obecności istoty ludzkiej. Realizacją tego wskazania miałaby być próba przesunięcia człowieczeństwa do sfery wirtualnej i technosfery, co proponują transhumaniści. Autor wskazuje na trudności, jakie wiązałaby się z takim przedsięwzięciem: miałyby one charakter nie tylko praktyczny, ale i teoretyczny. Generalnie rzecz biorąc, oznaczałoby ono unicestwienie człowieka i ludzkiej kultury. Chociaż sfera wirtualna i technosfera mogą być człowiekowi pomocne, nie stanowią one środowiska, w którym człowieczeństwo mogłoby się ukonstytuować w postaci, w jakiej jest nam obecnie znane. Postulat transferu istoty ludzkiej poza sferę biologiczną wynika z narastającego kryzysu ekologicznego i uznania człowieka za zagrożenie dla świata naturalnego. Autor wskazuje jednak na potrzebę przyjęcia logiki „dwóch zwycięzców” (człowieka i środowiska) zamiast logiki „zwycięzcy i pokonanego”.

Słowa kluczowe:

biocentryzm, transhumanizm, osoba ludzka, ulepszanie człowieka, sfera wirtualna