(Nie)obecność Boga osobowego w niemieckiej literaturze drugiej połowy osiemnastego wieku

Agnieszka HAAS

Katedra Literatury i Kultury Niemieckiej, Instytut Filologii Germańskiej, Wydział Filologiczny, Uniwersytet Gdański, ul. Wita Stwosza 51, 80-308 Gdańsk , Polska

Abstrakt

Trzęsienie ziemi w Lizbonie w roku 1755 uchodzi za wydarzenie, które zmieniło losy świata. Zmieniło także utrwaloną na chrześcijańskim Zachodzie wiarę w Bożą opatrzność i przekonanie o prawdziwości religijnej wizji świata. Niektórych filozofów utwierdziło ono w sceptycyzmie wobec tak zwanego optymizmu Leibniza. Od połowy osiemnastego wieku zmienia się w literaturze niemieckiej sposób mówienia o Bogu i boskości, także w kontekście „kryzysu optymizmu”, który miał wówczas nastąpić.

Słowa kluczowe:

Gottfried W. Leibniz, Alexander Pope, Christoph M. Wieland, Johann W. von Goethe, Friedrich Schiller, Friedrich Hölderlin