Futurologia chrześcijaństwa według Stanisława Lema. Rozważania wokół Podróży dwudziestej pierwszej

Jakub GOMUŁKA

Katedra Filozofii Boga, Wydział Filozofii, Uniwersytet Papieski Jana Pawła II, ul. Kanonicza 9, 31-002 Kraków , Polska

Abstrakt

W artykule prezentuję poglądy Stanisława Lema na przyszłość doktryny chrześcijańskiej. Lem traktowany jest tu przede wszystkim jako filozof, który w swoich dziełach – zarówno eseistycznych jak i beletrystycznych – przedstawia pewną wizję kultury, wiary religijnej i relacji między wiarą a nauką. Wbrew dominującej u innych komentatorów myśli autora Solaris tendencji nie skupiam się na jego koncepcji „ułomnego Boga”, lecz na przedstawionej w Podróży dwudziestej pierwszej z Dzienników gwiazdowych prognozie przyszłego rozwoju doktryny chrześcijańskiej. Jak można sądzić, Lem wyraża w niej stanowisko, które jemu samemu jest bliskie. Stanowisko to trudno nazwać ateizmem, ponieważ jest otwarte na możliwość istnienia transcendencji. Nie jest to jednak teizm, gdyż krakowski pisarz buduje swoją wizję na gruncie tak zwanej „zgeneralizowanej reguły Hioba” zaprzeczającej ontycznemu, poznawczemu, językowemu czy nawet etycznemu związkowi świata i Boga.

Słowa kluczowe:

Stanisław Lem, futurologia, nauka a wiara, ateizm, chrześcijaństwo