Testament Kołakowskiego?

Andrzej SZOSTEK

Abstrakt

Książka Leszka Kołakowskiego Jezus ośmieszony (tłum. D. Zańko, Znak, Kraków 2014) to niedokończona publikacja, choć pisał on ją jeszcze w latach osiemdziesiątych ubiegłego wieku i choć do spraw poruszonych w niej wracał później wielokrotnie. Jest to jednak książka wyjątkowa nie tylko dlatego, że autor jej nie dokończył, ale także dlatego, że jej styl jest wyjątkowo osobisty. Ważny jej podtytuł: Esej apologetyczny i sceptyczny pozwala domniemywać, że na kartach tej książki Kołakowski toczy spór z samym sobą. Z jednej strony podkreśla, że obserwowane współcześnie na Zachodzie ośmieszanie Jezusa wskazuje na głęboki kryzys kultury, której najważniejszym filarem jest właśnie Jezus ukazujący perspektywę królestwa Bożego i wieszczący rychłą apokalipsę. Z drugiej jednak przyznaje, że akceptacja fundamentalnej prawdy wiary: faktu zmartwychwstania Jezusa, nie mieści się w wypracowanej w tej kulturze i bliskiej samemu Kołakowskiemu mentalności naukowej. W tym sensie uznać można, że zapisanego w eseju dyskursu pomiędzy Kołakowskim – apologetą Jezusa i chrześcijaństwa, a Kołakowskim – naukowym sceptykiem, on sam nie dokończył. Raczej pozostawił potomnym jako szczególny testament zadanie kontynuacji tego kluczowo ważnego dla przyszłości kultury dialogu między „prawdą mitu” a „prawdą nauki”.