Angor animi, czyli kultura lęku

Leszek KOCZANOWICZ

Katedra Psychologii Społecznej, Szkoła Wyższa Psychologii Społecznej, Wydział Zamiejscowy we Wrocławiu, ul. Grunwaldzka 98, 50-357 Wrocław , Polska

Abstrakt

Artykuł jest analizą lęków nowoczesności. Postawiona została w nim teza o istnieniu kultury lęku jako pewnego stanu ducha oddającego przemiany społeczeństwa nowoczesnego. Punktem wyjścia analiz są dwa pojęcia: „angor animi” (termin zaczerpnięty ze słownika medycznego) oraz „bestia” (słowo powracające w opowiadaniu Henry’ego Jamesa Bestia w dżungli). Kategorie te odnoszą się do dwóch rodzajów lęku: pewności unicestwienia i obawy przed codziennością. Oba rodzaje lęku mają swe źródło w niestabilności życia codziennego w nowoczesności. Niestabilność ta sprawia, że powszechne jest poczucie życia na krawędzi otchłani. Skłania nas ono do przyjmowania pesymistycznej wizji teraźniejszości i przyszłości.

Słowa kluczowe:

nowoczesność, kultura nowoczesna, lęk, społeczeństwo ryzyka, angor animi