Autokreacja – utopia samego siebie

Jadwiga MIZIŃSKA

Zakład Filozofii Kultury, Instytut Filozofii, Wydział Filozofii i Socjologii, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, pl. Marii Curie-Skłodowskiej 4, 20-031 Lublin , Polska

Abstrakt

Utopia tradycyjna obliczona jest na podmiot zbiorowy: państwo, społeczeństwo, naród. Współczesny konsumpcyjny neoliberalizm, odżegnujący się zarówno od ideologii, jak i od utopii na rzecz realizmu oraz pragmatyzmu, mimo to powołał do życia osobliwy rodzaj tej ostatniej. Jest to kreatywizm, będący przesłanką indywidualnej autokreacji. Autokreacja oznacza wiarę w nieograniczone możliwości modelowania czy wręcz stwarzania samego siebie. Motywem podejmowania autokreacji ma być zdobywanie tożsamości. Zarazem funkcjonuje specjalny „rynek tożsamości”, oferujący zarówno różne jej modele, jak i wielorakie usługi pozwalające je sobie błyskawicznie przyswoić. Owa utopia indywidualnego samostwarzania jest jednocześnie ideologią. Pod pozorami samodzielnych wyborów w istocie prowadzi do unifikacji. Ostatecznie chodzi bowiem o kształtowanie typu osobowości „rynkowej”, człowieka-towaru, pragnącego jak najkorzystniej sprzedać się na wszechobecnym rynku towarów i usług.

Słowa kluczowe:

autokreacja, kreatywizm, rynek, tożsamość, utopia, ideologia