Humanistyka cyfrowa pomiędzy utopią a nowym paradygmatem? Wstęp do analityki kulturowej Lva Manovicha

Radosław BOMBA

Zakład Teorii Kultury i Metodologii Nauk o Kulturze, Instytut Kulturoznawstwa, Wydział Humanistyczny, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, pl. Marii Curie-Skłodowskiej 4, 20-031 Lublin , Polska

Abstrakt

W prezentowanym tekście podejmuję namysł nad znaczeniem i rolą humanistyki cyfrowej we współczesnych naukach humanistycznych. W toku analiz staram się odpowiedzieć na tytułowe pytanie, na ile nowe koncepcje badawcze są nowym paradygmatem, a na ile wizją utopijną. W swoich rozważaniach skupiam się głównie na metodzie opracowanej przez Lva Manovicha, określanej mianem analityki kulturowej. Mój wybór tej właśnie metody związany jest z faktem, że jako jedna z pierwszych proponuje ona szerokie wykorzystanie mediów cyfrowych w badaniu kultury. Analityka kulturowa Lva Manovicha jednocześnie reprezentuje humanistykę cyfrową drugiej fali, wykraczającą poza kwestie cyfryzacji i digitalizaji i poszukującą nowych zastosowań mediów cyfrowych w badaniach kultury. Wszystko to sprawia, że analityka kulturowa zarazem doskonale oddaje główne zagadnienia oraz problemy współczesnej humanistyki cyfrowej.

Słowa kluczowe:

humanistyka cyfrowa, analityka kulturowa, Lev Manovich, paradygmat w humanistyce, utopia, media cyfrowe w badaniu kultury