Czy sir Tomasz More nadal odmawia?

Andrzej STOFF

Zakład Teorii Literatury, Instytut Literatury Polskiej, Wydział Filologiczny, Uniwersytet Mikołaja Kopernika, ul. Fosa Staromiejska 3, 87-100 Toruń , Polska

Abstrakt

Autor nawiązuje do opowiadania Hanny Malewskiej Sir Tomasz More odmawia i postaci sir Thomasa More’a, aby ukazać uniwersalność problemu wolności sumienia i wierności sumieniu. Autor wskazuje na szczególny sens tego tekstu w okresie PRL-u, kiedy Polacy niejednokrotnie znajdowali się w sytuacjach wymagających jednoznacznego opowiedzenia się za prawdą rozpoznaną w sumieniu, mając jednocześnie świadomość, że za swoje decyzje będą zmuszeni ponieść konsekwencje. Ze względu na ten właśnie fakt kolejne wydania opowiadania Malewskiej związane były z historycznymi przełomami w powojennej historii Polski. Autor podkreśla jednak, że „problem sir Thomasa More’a”, czyli problem świadectwa, pozostaje problemem uniwersalnym w każdych okolicznościach, jakkolwiek dzisiejsza rzeczywistość może sprawnie go maskować.

Słowa kluczowe:

sir Thomas More, Hanna Malewska, sumienie, prawda, wybór sumienia, świadectwo sumienia, historia Polski po drugiej wojnie światowej