Subiektywność i dobro. Ontologiczne przesłanki życzliwości dla zwierząt

Zbigniew WRÓBLEWSKI

Katedra Filozofii Przyrody Ożywionej, Instytut Filozofii Przyrody i Nauk Przyrodniczych, Wydział Filozofii, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, al. Racławickie 14, 20-950 Lublin , Polska

Abstrakt

Celem artykułu jest ogólna charakterystyka argumentu teleologicznego na rzecz moralnej ochrony zwierząt. Podstawową przesłankę tego argumentu stanowi teza o teleologicznej strukturze bytów ożywionych, która zostanie wykorzystana do uzasadnienia wartościowania tych bytów. Uzasadnienie ontologicznej przesłanki argumentu teleologicznego zostanie oparte na analizie zjawisk świata organicznego (takich jak subiektywność czy sfera wewnętrzna bytów animalnych). W analizie aksjologicznych przesłanek argumentu teleologicznego omówiono celowość bytu ożywionego oraz wartości ze względu na cel, a także wartości wsobne oraz podstawową relację moralną wobec wartości bytów ożywionych. Artykuł zawiera próbę zinterpretowania i rozwinięcia stanowisk filozoficznych Hansa Jonasa i Roberta Spaemanna.

 

Artykuł został przygotowany w ramach projektu badawczego „Osobliwość ewolucyjna natury ludzkiej. Studia porównawcze z zakresu antropologii i etologii nad językiem, komunikacją, umysłem i działaniem ludzi i zwierząt” finansowanego przez Narodowe Centrum Nauki (nr umowy: UMO – 2011/01/B/HS1/04462).

Słowa kluczowe:

subiektywność, etyka postępowania wobec zwierząt, teleologia naturalna, Hans Jonas, Robert Spaemann