Topofonofilia. W poszukiwaniu harmonii krajobrazu dźwiękowego

Sebastian BERNAT

Zakład Ochrony Środowiska, Wydział Nauk o Ziemi i Gospodarki Przestrzennej UMCS, Al. Kraśnicka 2CD, 20-718 Lublin , Polska

Abstrakt

W konsekwencji przemian cywilizacyjnych obserwujemy szybkie zanikanie obszarów cichych oraz tradycyjnych krajobrazów dźwiękowych charakterystycznych dla konkretnych miejsc. Różne odgłosy krzyżują się, włączając się w szum o monotonnej linii brzmieniowej. W opinii autora artykułu drogą do odzyskania utraconej harmonii krajobrazu dźwiękowego jest topofonofilia, rozumiana jako więź z krajobrazem dźwiękowym, wrażliwość na bodźce słuchowe konkretnego miejsca. W artykule podjęto próbę rozpoznania roli dźwięku w identyfikacji człowieka z miejscem oraz cech i elementów krajobrazu dźwiękowego sprzyjających więzi z miejscem, a także identyfikacji czynników decydujących o przyjazności (nieprzyjazności) dźwiękowej miejsc. W oparciu o literaturę naukową i piękną, strony internetowe oraz badania ankietowe przeanalizowano zagadnienie doświadczania dźwięku w krajobrazie, rozpoznano miejsca (krajobrazy) przyjazne (nieprzyjazne) dźwiękowo. W konkluzji podkreślono ważną rolę turystyki dźwiękowej i projektowania akustycznego w tworzeniu więzi z miejscem oraz zwrócono uwagę na odpowiedzialność człowieka za jakość krajobrazów dźwiękowych.

Słowa kluczowe:

harmonia, krajobraz dźwiękowy, cisza, miejsce