Między nadzieją a rozpaczą. Doświadczenie wieczności

Ireneusz ZIEMIŃSKI

Instytut Filozofii i Kognitywistyki, Wydział Humanistyczny, Uniwersytet Szczeciński, ul. Krakowska 71/79, 71-017 Szczecin , Polska

Abstrakt

Istnieją dwa główne sposoby doświadczenia czasu – jako siły niszczącej ludzkie życie i jako trwania, które opiera się zmianie i śmierci. W artykule opisuję ten drugi model, w ramach którego możliwe jest doświadczenie chwil wieczności, polegających na doznaniu niezmiennego trwania własnego bytu. Mając wszak nadzieję na określone dobro (lub oczekując go) człowiek w jakiejś mierze już je posiada; w ten sposób nadzieja (i oczekiwanie) okazują się uobecnieniem przyszłości, która – mając dopiero nadejść – już jest doświadczana jako realna i aktualnie obecna. Podobnymi chwilami wieczności, tyle że negatywnymi, są takie doświadczenia, jak fizyczny ból, psychiczne cierpienie czy rozpacz. W takich przypadkach człowiek ma poczucie, że czas się zatrzymał, wobec czego życie zamienia się w niemożliwe do pokonania, wieczne piekło. Opisane przykładowo chwile wieczności są jedyną formą życia wiecznego dostępną człowiekowi na ziemi; mogą one jednak również stanowić punkt wyjścia do konstruowania (filozoficznych czy religijnych) modeli życia wiecznego po śmierci.

Słowa kluczowe:

czas, wieczność, nadzieja, rozpacz, ból, nuda, cierpienie