Dziewiętnastowieczny Kijów oczami polskich mieszkańców i podróżników: kwestie poetyki miasta w literaturze pamiętnikarskiej
Mariya Bracka
Narodowy Uniwersytet imienia Tarasa Szewczenki w Kijowie , Ukrainahttps://orcid.org/0000-0002-0883-9973
Abstrakt
W artykule przeanalizowano literackie wizje przestrzeni urbanistycznej Kijowa XIX wieku, stworzone przez marginalizowanych pisarzy pogranicza polsko-ukraińskiego, między innymi Aleksandra Grozę, Antoniego Marcinkowskiego i Michała Czajkowskiego. Uwypuklono antynomiczność przestrzeni miejskiej, nakreślono jej perspektywę dźwiękową, kolorystyczną, jak również strukturą pionową i poziomą.
Słowa kluczowe:
przestrzeń urbanistyczna, Kijów, antynomia, pion – poziom, sacrum – profanum.Bibliografia
Ajdačič Deân (Red.). 2013. Kiïv ì slovʼânsʹkì lìteraturi. Zbìrnik. Kiïv: Tempora [Айдачич Деян (Ред.). 2013. Київ і словʼянські літератури. Збірник. Київ: Темпора].
Arkuša Olena, Vìnničenko Oleksìj, Mudrij Mar`ân (Red.). 2016. Lʹvìv: mìsto – suspìlʹstvo – kulʹtura. Zbìrnik naukovih pracʹ. T. 10. Сz. 1: Lʹvìv / Lwów / Lemberg âk mìsʹkì prostori: uâvlennâ, dosvìdi, praktiki. Lʹvìv: Lʹvìvsʹkij nacìonalʹnij unìversitet ìm. Ìvana Franka [Аркуша Олена, Вінниченко Олексій, Мудрий Мар’ян (Ред.). 2016. Львів: місто – суспільство – культура. Збірник наукових праць. Т. 10. Ч. 1: Львів / Lwów / Lemberg як міські простори: уявлення, досвіди, практики. Львів: Львівський національний університет ім. Івана Франка].
Czajkowski Michał. 1898. Pamiętniki Sadyka Paszy Michała Czajkowskiego. Tłum. na polskie A.P. Lwów: Nakładem Księgarni Gubrynowicz i Schmidta. Dąbrowski Mieczysław, Meniok Wiera (Red.). 2005. Drohobycz wielokulturowy. Багатокультурний Дрогобич. Warszawa: Elipsa.
Êršov Volodymyr. 2010. Polʹsʹka memuaristična lìteratura Pravoberežnoï Ukraïni dobi romantizmu. Žitomir: Polìssâ. [Єршов Володимир. 2010. Польська мемуаристична література Правобережної України доби романтизму. Житомир: Полісся].
Groza Aleksandr. 1857. Mozaika Kontraktowa. Pamiętnik z roku 1851. Wilno: Nakładem i drukiem J. Zawadzkiego.
Makovsʹkij Stanìslav, Sobčuk Volodimir (Red). 2006. Volinsʹkì Afìni 1805–1833. Zbìrnik naukovih pracʹ. Ternopìlʹ: Bogdan [Маковський Станіслав, Собчук Володимир (Ред). 2006. Волинські Афіни 1805–1833. Збірник наукових праць. Тернопіль: Богдан].
Markiewicz Henryk. 1996. Czas i przestrzeń w utworach narracyjnych. W: Idem. Prace wybrane. T. IV. Wymiary dzieła literackiego. Kraków: Universitas: 137–157.
Martuszewska Anna. 1993. Poetyka przestrzeni miasta w powieści klasycznego realizmu. W: Miasto – kultura – literatura. Wiek XIX. Materiały sesji naukowej. Red. Data J. Gdańsk: Wydawnictwo Gdańskie: 79–92.
Muha Olʹga (Red.). 2017. Lʹvìv –mìsto nathnennâ. Lìteratura. Lʹvìv: Vidavnictvo Starogo Leva 2017 [Муха Ольга (Ред.). 2017. Львів – місто натхнення. Література. Львів: Видавництво Старого Лева].
Nowosielski Antoni [Marcinkowski Antoni]. 1854. Stepy, morze i góry. Szkice i wspomnienia z podróży. T. 1–2. Kijów: T. Glückberg.
Pietrowski Miron. 2004. Mistrz i miasto. Kijowskie konteksty Michaiła Bułhakowa. Tłum. I. Kuźmina, A. Jezierska. Poznań: Bonami.
Suchomłynow Lech. 2011. Kijów Jarosława Iwaszkiewicza: miasto rodzące literaturę, „Lamus: pismo kulturalno-artystyczne” nr 1/7: 68–77.
Tuan Yi-Fu. 1987. Przestrzeń i miejsce. Tłum. z ang. Agnieszka Morawińska. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Ułaszyn Henryk. 1900. Kontrakty kijowskie. Petersburg: Grendyszyński K.
Narodowy Uniwersytet imienia Tarasa Szewczenki w Kijowie https://orcid.org/0000-0002-0883-9973
