Młodopolskie kryminały z Galicją w tle, czyli Maryli Szymiczkowej sposób na kryminał retro
Anna Podstawka
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II , Polskahttps://orcid.org/0000-0002-4681-9770
Abstrakt
Kryminały retro, których akcja rozgrywa się na przełomie wieków XIX i XX albo w latach międzywojennych, tworzą obecnie jeden z najpopularniejszych nurtów literatury kryminalnej w Polsce. Wśród ciekawszych zjawisk literackich ostatnich lat należy odnotować ukazujący się pod pseudonimem Maryli Szymiczkowej krakowski cykl kryminałów retro autorstwa Jacka Dehnela i Piotra Tarczyńskiego. Celem niniejszego artykułu jest analiza fenomenu powieściowej trylogii: Tajemnica Domu Helclów (2015), Rozdarta zasłona (2016) i Seans w Domu Egipskim (2018), która wpisuje się w czytelniczą koniunkturę powieści kryminalnych osadzonych w dawnej przeszłości, a równocześnie gra z popkulturową konwencją, obficie czerpiąc z różnorodnych źródeł literackich, wskrzeszając malowniczy obraz kultury modernizmu wraz z historyczno-obyczajowymi realiami dziewiętnastowiecznej Galicji.
Słowa kluczowe:
kryminał retro, Maryla Szymiczkowa, Jacek Dehnel, Piotr TarczyńskiBibliografia
Chłosta-Zielonka Joanna. 2013. Zamiast powieści obyczajowej. Cechy współczesnej polskiej powieści sensacyjnej. „Media – Kultura – Komunikacja Społeczna” nr 9: 87–98.
Eco Umberto. 2008. Superman w literaturze masowej. Powieść popularna między retoryką a ideologią. Przeł. J. Ugniewska. Kraków: Wydawnictwo Znak.
Jaskot Maciej, Ganoshenko Jurii. 2017. Lwów jako konstrukt nostalgiczny polskiego i ukraińskiego kryminału retro. W: 50 twarzy popkultury. Red. Olkusz K. Kraków: Ośrodek Badawczy Facta Ficta: 603–621. W: https://www.researchgate.net/publication/318672970_Lwow_jako_konstrukt_nostalgiczny_polskiego_i_ukrainskiego_kryminalu_retro [dostęp: 31.03.2020].
Kaczyński Paweł. 2014. Kryminał historyczny – próba poetyki. W: Śledztwo w sprawie gatunków. Literatura kryminalna. Red. Gemra A. Kraków: Wydawnictwo EMG: 191–209.
Kietlińska Elżbieta. 2012. Wrażenia i wspomnienia młodej teatromanki. Wstęp i oprac. Michalik J. Bibliotheca Jagiellonica. Fontes et Studia 23. Kraków: Księgarnia Akademicka.
Kosmala Małgorzata. 2011. Kryminalne retroświaty. W: Przerabianie XIX wieku. Red. Paczoska E., Szleszyński B. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy: 223–245.
Mazurkiewicz Adam. 2014. Tendencje rozwojowe współczesnej literatury kryminalnej. W: Śledztwo w sprawie gatunków. Literatura kryminalna. Red. Gemra A. Kraków: Wydawnictwo EMG: 151–176.
Sowińska Agnieszka, Dehnel Jacek, Tarczyński Piotr. Eksperyment. W: https://www.dwutygodnik.com/artykul/6039-eksperyment.html [dostęp: 15.01.2020].
Steckiewicz Martyna. 2014. Czas przeszły dokonany? Obraz międzywojnia w kryminałach retro. W: Śledztwo w sprawie gatunków. Literatura kryminalna. Red. Gemra A. Kraków: Wydawnictwo EMG: 247–261.
Szymiczkowa Maryla. 2015. Tajemnica Domu Helclów. Kraków: Wydawnictwo Znak Literanova.
Szymiczkowa Maryla. 2016. Rozdarta zasłona. Kraków: Wydawnictwo Znak Literanova.
Szymiczkowa Maryla. 2018. Seans w Domu Egipskim. Kraków: Wydawnictwo Znak Literanova.
Wajda Katarzyna. Śladem retrozbrodni. W: https://www.dwutygodnik.com/artykul/3820--sladem-retrozbrodni.html [dostęp: 15.01.2020].
Wróblewska Violetta. 2011. Tendencje rozwojowe polskiej literatury kryminalnej po 1989 roku. „Acta Universitatis Wratislaviensis. Literatura i Kultura Popularna” XVII: 127–145.
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II https://orcid.org/0000-0002-4681-9770
