Przedstawienie wojny na poziomie historii społecznej: na przykładzie filmów z ukraińskich i rosyjskich kanałów YouTube

Olga Dudar

a:1:{s:5:"pl_PL";s:121:"The Department of History and Civic Education of the Institute of In-Service Education, Borys Grinchenko Kyiv University.";} , Ukraina


Abstrakt

Platforma internetowa YouTube oferuje wiele filmów o tematyce historycznej. Wraz z rosnącą popularnością tego typu treści pojawia się coraz więcej blogerów, którzy nie tworzą własnego, niezależnego produktu, tylko rozpowszechniają określone narracje polityczne. W warunkach wojny rosyjsko-ukraińskiej treści historyczne stają się narzędziem rozpowszechniania nie tylko faktów, ale także idei politycznych i źródłem przemian pamięci zbiorowej. Prezentowane badanie ujawnia wpływ „kultu zwycięstwa” zarówno w filmach prorządowych blogerów z Federacji Rosyjskiej, jak i na niektórych sowieckich narracjach w twórczości blogerów opozycyjnych. Ponieważ ukraińskojęzyczny segment YouTube jest w fazie rozwoju, niektórzy blogerzy rozpowszechniają mity, które tworzą negatywny obraz Związku Radzieckiego. Ale dość łatwo jest znaleźć taki produkt informacyjny ukraińskich autorów, który jest rzetelny, wyważony i oparty na współczesnych badaniach historycznych.

Słowa kluczowe:

YouTube, blogerzy, treści historyczne, propaganda, badania, „kult zwycięstwa”

Avtushenko I., Stoian T. Represii proty viiskovosluzhbovtsiv v USRR–URSR u 1920–1930-kh rr.: osoblyvosti ta naslidky. Ukrainskyi istorychnyi zhurnal, 2021, 6, 44-57. [Автушенко І., Стоян Т. Репресії проти військовослужбовців в УСРР–УРСР у 1920–1930-х рр.: особливості та наслідки. Український історичний журнал, 2021, 6, 44-57.]

Brodskyi Y. Na smert Zhukova. [Internet-posylannia:] https://brodskiy.su/na-smert-zhukova/?lang=uk&utm_referrer=https%3A%2F%2Fwww.google.com%2F [Бродский Й. На смерть Жукова. [Інтернет-посилання:c https://brodskiy.su/na-smert-zhukova/?lang=uk&utm_referrer=https%3A%2F%2Fwww.google.com%2F]

Dnem Peremohy Rosiia maskuie svoiu fashystsku sutnist istoryky SShA [Internet-posylannia:] http://www.radiosvoboda.org/content/article/26997519.html. [Днем Перемоги Росія маскує свою фашистську сутність історики США [Інтернет-посилання:] http://www.radiosvoboda.org/content/article/26997519.html.]

Franklin Roosevelt Administration. 1941. [Інтернет-посилання:] https://www.jewishvirtuallibrary.org/president-roosevelt-joint-message-of-assistance-to-the-soviet-union-august-1941

History Lab.[Internet-posylannia:] https://www.youtube.com/@HistoryLab/about

Iriohlu, Yu., ta Vasylchuk, H. (2022). Eho-dokumenty v epokhu “novykh media”: kontekst istorychnoho prostoru rosiiskoi federatsii. Zaporizkyi istorychnyi zhurnal , 5 (57), 148-158. [Іріоглу, Ю., та Васильчук, Г. (2022). Его-документи в епоху “нових медіа”: контекст історичного простору російської федерації. Запорізький історичний журнал , 5 (57), 148-158. ]

Istoriia bez mifiv. Opys kanalu. [Internet-posylannia:] https://www.youtube.com/@IstoriyaBezMifiv/about

Istoriia bez mifiv. Yak stalinski heneraly potrapyly v Kyivskyi kotel. Rozghrom Chervonoi Armii 1941. [Internet-posylannia:] https://www.youtube.com/watch?v=c10wo8DhaYY&list=PLz309URAQeSzErx-m7V7rLB1WWFysS8kA&index=37 [Історія без міфів. к сталінські генерали потрапили в Київський котел. Розгром Червоної Армії 1941. [Інтернет-посилання:] https://www.youtube.com/watch?v=c10wo8DhaYY&list=PLz309URAQeSzErx-m7V7rLB1WWFysS8kA&index=37]

Jones S, Gibson PL. Remediation and remembrance: “Dancing Auschwitz” collective memory and new media. ESSACHESS–Journal for Communication Studies, 2012, 10: 107–131.

Kramaruk O. Do spetsinternativ invalidiv-frontovykiv zabyraly priamo z vulyts. Uriadovyi kurier. 2011. [Internet-posylannia:] https://ukurier.gov.ua/uk/articles/do-specinternativ-invalidiv-frontovikiv-zabirali-p/ [Крамарук О. До спецінтернатів інвалідів-фронтовиків забирали прямо з вулиць. Урядовий кур’єр. 2011. [Інтернет-посилання:ccc https://ukurier.gov.ua/uk/articles/do-specinternativ-invalidiv-frontovikiv-zabirali-p/ ]

Kto zakonchyl Vtoruiu myrovuiu voinu: SSSR yly SShA. [Internet-posylannia:] https://www.youtube.com/watch?v=ujz5TwSlHNE&t=929s Кто закончил Вторую мировую войну: СССР или США. [Інтернет-посилання:] https://www.youtube.com/watch?v=ujz5TwSlHNE&t=929s

Kud V. Tankova bytva v raioni Lutska, Dubna, Brody v chervni 1941 roku. Volyn i volyniany u Druhiy̆ svitoviy̆ viy̆ni : zb. nauk. pr. za materialamy I Mizhnar. nauk.-prakt. konf., prysviach. podiiam Druhoï svitovoï viy̆ny na terytoriï Volyn. obl. / uporiad. M. M. Kucherepa. Lutsk, 2012, S. 224-229. [Кудь В.Танкова битва в районі Луцька, Дубна, Броди в червні 1941 року. Волинь і волиняни у Другій світовій війні : зб. наук. пр. за матеріалами І Міжнар. наук.-практ. конф., присвяч. подіям Другої світової війни на території Волин. обл. / упоряд. М. М. Кучерепа. Луцьк, 2012, С. 224-229.]

Kuntsman A. Online memories, digital conflicts and the cybertouch of war. Digital Icons: Studies in Russian, Eurasian and Central European New Media, 2010, 4: 1–12.

Lektoryi Dostoevskoho. Opysanye kanala [Internet-posylannia:] https://www.youtube.com/@dostoverno_ru/about [Лекторий Достоевского. Описание канала [Інтернет-посилання:] https://www.youtube.com/@dostoverno_ru/about:]

Manifest. Istoriia. [Internet-posylannia:] https://manifest.in.ua/rt/history/ [Маніфест. Історія. [Інтернет-посилання:] https://manifest.in.ua/rt/history/:]

Makhortykh M. Memorializacija pam’jati pro zviljnennja Kyjeva vid nimecjkoji okupaciji za radjansjkoji doby (1943–1991) [Memorialization of memory about the liberation of Kyiv from the German occupation during the soviet period (1943–1991)]. Hileya, 2014, 87: 108–112.

Makhortykh, M. Remediating the past: YouTube and Second World War memory in Ukraine and Russia. Memory Studies, 2020, 13(2), 146–161

Nachalo Velykoi Otechestvennoi voinы | 1941 hod. [Internet-posylannia:] https://www.youtube.com/watch?v=KiBuGMWDxy0 [Начало Великой Отечественной войны| 1941 год. [Інтернет-посилання:] https://www.youtube.com/watch?v=KiBuGMWDxy0 ]

Otkuda est poshla Ukrayna. Rasskazyvaet professor M.Iu. Miahkov. [Internet-posylannia:] https://www.youtube.com/watch?v=qE0YVppSyBw [Откуда есть пошла Украина. Рассказывает профессор М.Ю. Мягков. [Інтернет-посилання:] https://www.youtube.com/watch?v=qE0YVppSyBw]

Simpkin, Richard E. (1987). Deep battle: The brainchild of Marshal Tuchachevskii. Bassey's Defence Publishers, Londonб 1987, p. 24. ISBN 0-08-031193-8.

Stiazhkina O. Viina v Ukraini ta rozpad imperii. [Internet-posylannia:] https://uinp.gov.ua/informaciyni-materialy/rosiysko-ukrayinska-viyna-istorychnyy-kontekst/olena-styazhkina-yaki-naratyvy-rosiyskoyi-propagandy-dosi-stanovlyat-zagrozu [Стяжкіна О. Війна в Україні та розпад імперій. [Інтернет-посилання:] https://uinp.gov.ua/informaciyni-materialy/rosiysko-ukrayinska-viyna-istorychnyy-kontekst/olena-styazhkina-yaki-naratyvy-rosiyskoyi-propagandy-dosi-stanovlyat-zagrozu]

Vtoraia myrovaia voina. Bytva za Dnepr. Dokumentalnыi fylm | History Lab. [Internet-posylannia:] https://www.youtube.com/watch?v=DJXfFCMVM8U ]Вторая мировая война. Битва за Днепр. Документальный фильм | History Lab. ]Інтернет-посилання:] https://www.youtube.com/watch?v=DJXfFCMVM8U]

Werner W., Trzoss A., Gralik D. (Historia i YouTube.Narracja historyczna w dobie Web 2.0. NAUKA, 2020, 3, p. 120

Yakubova L. Kryvavyi kult viiny. Lokalna istoriia. [Internet-posylannia:] https://localhistory.org.ua/texts/statti/krivavii-kult-peremogi/ [Якубова Л. Кривавий культ війни. Локальна історія. [Інтернет-посилання:] https://localhistory.org.ua/texts/statti/krivavii-kult-peremogi/ ]

Ystoryia Rossyy. KhKh vek. Lektsyia 22. Velykaia Otechestvennaia voina. Sviashchennaia voina. [Internet-posylannia:] https://www.youtube.com/watch?v=CjNTmtJZ1RU [История России. ХХ век. Лекция 22. Великая Отечественная война. Священная война. [Інтернет-посилання:] https://www.youtube.com/watch?v=CjNTmtJZ1RU]

Zhukov. Dolia Marshala Peremohy. [Internet-posylannia:] https://www.youtube.com/watch?v=g-xJKZlbURQ&t=256s [Жуков. Доля Маршала Перемоги. [Інтернет-посилання:] https://www.youtube.com/watch?v=g-xJKZlbURQ&t=256s]

chy 9 travnia? Poiasnennia ukrainskoho istoryka. [Internet-posylannia:] https://www.youtube.com/watch?v=_aDttVNtq3o&t=185s [8 чи 9 травня? Пояснення українського історика. [Інтернет-посилання:] https://www.youtube.com/watch?v=_aDttVNtq3o&t=185s]


Opublikowane
2023-12-30


Dudar, O. (2023). Образ війні в площині пубілчної історії: на прикладі відео українських та російських YouTube каналів. TEKA Komisji Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych, 6(18). https://doi.org/10.31743/tkpuzk.16401

Olga Dudar  o.dudar@kubg.edu.ua
a:1:{s:5:"pl_PL";s:121:"The Department of History and Civic Education of the Institute of In-Service Education, Borys Grinchenko Kyiv University.";}