Obraz reakcji Ukrainy i Polski wobec rosyjskiego ataku na instytucje kultury. Analiza wybranych przekazów medialnych
Artur Oliinyk
a:1:{s:5:"pl_PL";s:3:"KUL";} , PolskaAbstrakt
Polska jest jednym z głównych krajów wspierających Ukrainę w wojnie rosyjsko-ukraińskiej. Centrum Pomocy dla Kultury na Ukrainie, które działa w ramach Narodowego Instytutu Dziedzictwa, koncentruje się na dostarczaniu instytucjom kultury na Ukrainie materiałów do zabezpieczenia ich zbiorów oraz pomocy w planowaniu odbudowy zabytków. Działania Polski skupiają się również na informowaniu o zniszczeniach dziedzictwa kulturowego na Ukrainie, organizuje międzynarodowe konferencje i szkolenia. Według oficjalnych danych, do stycznia 2023 roku zniszczonych zostało już ponad 1200 obiektów kultury na Ukrainie. Polska podejmuje działania mające na celu ochronę kultury i wartości europejskich przed rosyjską agresją. Ważną częścią artykułu jest analiza porównawcza głównych polskiego i ukraińskiego przekazów medialnych na temat kultury na Ukrainie.
Słowa kluczowe:
wojna rosyjsko-ukraińska, Centrum Pomocy dla Kultury na Ukrainie, dziedzictwo kulturowe Ukrainy, polski i ukraiński przekaz medialny, wojna rosyjsko-ukraińska, Centrum Pomocy dla Kultury na Ukrainie, dziedzictwo kulturowe Ukrainy, polski i ukraiński przekaz medialny, rosyjska agresjaBibliografia
Ablâlìmova Elʹmìra. 2023. Kulʹturnu spadŝinu Krimu okupanti zniŝuûtʹ “zalìznoû rukoû v oksamitovìj rukavičcì”. „Ukrìnform”, 12 stycznia. W: https://www.ukrinform.ua/rubric-crimea/3650597-elmira-ablalimova-eksdirektorka-bahcisarajskogo-istorikokulturnogo-zapovidnika.html [Аблялімова Ельміра. 2023. Культурну спадщину Криму окупанти знищують “залізною рукою в оксамитовій рукавичці”. „Укрінформ”, 12 stycznia. W: https://www.ukrinform.ua/rubric-crimea/3650597-elmira-ablalimova-eksdirektorka-bahcisarajskogo-istorikokulturnogo-zapovidnika.html].
Brodowska Aleksandra. 2022. Special report on intangible cultural heritage of displaced Ukrainian communities. The perspective of Poland. Warsaw: Narodowy Instytut Dziedzictwa. W: https://nid.pl/2022/06/03/raport-poswiecony-problematyce-ochrony-niematerialnego-dziedzictwa-kulturowego-uciekajacych-przed-wojna-spolecznosci-ukrainskich-w-polsce/.
Dla Ukrainy. Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. W: https://www.gov.pl/web/kultura/pomoc-dla-ukrainy.
Dziedzictwo kulturowe Europy środkowo-wschodniej. „Centrum Pomocy dla Kultury na Ukrainie”. W: https://ukraina.nid.pl/dziedzictwo-kulturowe-europy-srodkowo-wschodniej/.
Grzywaczewski Tomasz. 2023. Wymazać Naród | Erase the Nation. „YouTube”, 9.02. W: https://www.youtube.com/watch?v=KUgRbY1k1YI&ab_channel=NarodowyInstytutDziedzictwa%7CTVNID.
Hańderek Joanna. 2015. Pojęcia i definicje kultury. W: Filozofia kultury. Red. P. Mróz. Kraków: Księgarnia Akademicka: 23–42.
Korba Galina. 2023. Hrami, palaci ta maêtki. Najkrasivìšì pam`âtki Ukraïni, zrujnovanì Rosìêû pìd pìd čas vìjni. „BBC News Ukraïna”, 13 sierpnia. W: https://www.bbc.com/ukrainian/articles/c4n033zvqlqo [Корба Галина. 2023. Храми, палаци та маєтки. Найкрасивіші пам’ятки України, зруйновані Росією під час війни. „BBC News Україна”, 13 sierpnia. W: https://www.bbc.com/ukrainian/articles/c4n033zvqlqo].
Mars w muzeum, czyli los zabytków podczas konfliktów zbrojnych. 2014. „Wirtualna Polska”, 28.07. W: https://wiadomosci.wp.pl/mars-w-muzeum-czyli-los-zabytkow-podczas-konfliktow-zbrojnych-6027727001175169a.
Ministrowie kultury Polski, Ukrainy i Litwy podpisali deklarację o współpracy w związku z agresją Rosji na Ukrainę. 2023. „WNP.pl. Portal Gospodarczy”, 23 maja. W: https://www.wnp.pl/parlamentarny/wydarzenia/ministrowie-kultury-polski-ukrainy-i-litwy-podpisali-deklaracje-o-wspolpracy-w-zwiazku-z-agresja-rosji-na-ukraine,712926.html.
Pastwa Rafał. 2021. Reakcja Kościoła rzymskokatolickiego w Polsce po Orzeczeniu Trybunału Konstytucyjnego z 22 października 2020 roku. W: Polski system medialny w procesie zmian. Red. J. Kępa-Mętrak, P. Ciszek. T. 1. Kielce: Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach.
Raketa vlučila v Babin Âr. 2022. „Jewish News”, 1 marca. W: https://jewishnews.com.ua/society/raketa-vluchila-u-babin-yar [Ракета влучила в Бабин Яр. 2022. „Jewish News”, 1 marca. W: https://jewishnews.com.ua/society/raketa-vluchila-u-babin-yar].
Rekomendacja Warszawska w sprawie odbudowy i rekonstrukcji dziedzictwa kulturowego. 2018. Warszawa. W: https://www.google.com/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=&ved=2ahUKEwiQwtnI3_-AAxUSh_0HHRGMBfsQFnoECBAQAQ&url=https%3A%2F%2Fwhc.unesco.org%2Fdocument%2F169706&usg=AOvVaw1aKMgltGqfPI_4j4mT_8jQ&opi=89978449.
Rodìna Ìrina. 2023. Lûdi kulʹturi, âkih zabrala vìjna. 2022 rìk. PEN Ukraine, 4 lutego. W: https://pen.org.ua/lyudy-kultury-yakyh-zabrala-vijna-2022-rik [Родіна Ірина. 2023. Люди культури, яких забрала війна. 2022 рік. PEN Ukraine, 4 lutego. W: https://pen.org.ua/lyudy-kultury-yakyh-zabrala-vijna-2022-rik].
Rosjanie ukradli eksponaty z muzeum w Melitopolu, w tym złoto Scytów. 2022. „Polska Agencja Prasowa”, 10 maja. W: https://www.pap.pl/aktualnosci/news%2C1207013%2Crosjanie-ukradli-eksponaty-z-muzeum-w-melitopolu-w-tym-zloto-scytow.html.
Spotkanie ministrów kultury Trójkąta Lubelskiego. 2023. Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, 13 maja, W: https://www.gov.pl/web/kultura/spotkanie-ministrow-kultury-trojkata-lubelskiego.
Strelʹcov Ìgor, Gladenko Katerina, Hristenko Lìlìâ. 2022. Rujnuvannâ vibuhom ta požežeû – naslìdki vlučannâ rosìjsʹkoï raketi u êvrejsʹkij cvintar na Sumŝinì. „Suspìlʹne. Novini” , 9 maja. W: https://suspilne.media/237583-zniseni-vibuhom-ta-pozezeu-mogili-naslidki-vlucanna-rosijskoi-raketi-u-evrejskij-cvintar-na-sumsini/ [Стрельцов Ігор, Гладенко Катерина, Христенко Лілія. 2022. Руйнування вибухом та пожежею – наслідки влучання російської ракети у єврейський цвинтар на Сумщині. „Суспільне. Новини”, 9 maja. W: https://suspilne.media/237583-zniseni-vibuhom-ta-pozezeu-mogili-naslidki-vlucanna-rosijskoi-raketi-u-evrejskij-cvintar-na-sumsini/].
Suchecki Adam Mateusz. 2012. Naukowe rozumienie kultury jako zjawiska społeczno-ekonomicznego – przegląd koncepcji, „Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego” z. XXVI: 297–310.
Tentative Lists. 2019. UNECSO World Heritage Convention. W: https://whc.unesco.org/en/tentativelists/?action=listtentative&state=ua&order=states.
Throsby David. 2010. Ekonomia i kultura. Warszawa: Narodowe Centrum Kultury.
Tkačenko podâkuvav Polʹŝì ì Litvì za pìdtrimku ukraïnsʹkoï kulʹturi pìd čas vìjni. 2023. „Ukrinform”, 23 maja. W: https://www.ukrinform.ua/rubric-culture/3713253-tkacenko-podakuvav-polsi-i-litvi-za-pidtrimku-ukrainskoi-kulturi-pid-cas-vijni.html [Ткаченко подякував Польщі і Литві за підтримку української культури під час війни. 2023. „Укрiнформ”, 23 maja. W: https://www.ukrinform.ua/rubric-culture/3713253-tkacenko-podakuvav-polsi-i-litvi-za-pidtrimku-ukrainskoi-kulturi-pid-cas-vijni.html].
Tomasz Grzywaczewski. Pisarz, dziennikarz, podróżnik. W: https://www.tomaszgrzywaczewski.pl/.
Trebesch Christoph. 2023. Foreign support to Ukraine: Evidence from a database of military, financial, and humanitarian aid. „VOXEU” 12 February. W: https://cepr.org/voxeu/columns/foreign-support-ukraine-evidence-database-military-financial-and-humanitarian-aid.
Wojna na Ukrainie: Bitwa o kulturę. „Centrum Pomocy dla Kultury na Ukrainie”. W: https://ukraina.nid.pl/wojna-na-ukrainie-bitwa-o-kulture/.
Wojna na Ukrainie: Bitwa o kulturę. 2023. „Narodowy Instytut Dziedzictwa”, 9.02. W: https://nid.pl/2023/02/09/wojna-na-ukrainie-bitwa-o-kulture/.
Zalasińska Katarzyna, Brodowska Aleksandra. 2023. Raport „Zachować dziedzictwo Ukrainy” – sprawozdanie z działalności Centrum Pomocy dla Kultury na Ukrainie. Warszawa: Narodowy Instytut Dziedzictwa. W: https://ukraina.nid.pl/raport-zachowac-dziedzictwo-ukrainy-sprawozdanie-z-dzialalnosci-centrum-pomocy-dla-kultury-na-ukrainie/.
Zarządzenie Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 23 lutego 2022 r. w sprawie powołania Zespołu zadaniowego do monitorowania i analizowania zagrożeń dla dziedzictwa kulturowego, „Infor” 2022. W: https://www.infor.pl/akt-prawny/U26.2022.054.0000010,zarzadzenie-ministra-kultury-i-dziedzictwa-narodowego-w-sprawie-powolania-zespolu-zadaniowego-do-monitorowania-i-analizowania-zagrozen-dla-dziedzictwa-kulturowego.html.
Український культурний фонд. W: https://ucf.in.ua/p/about.