Otyłość – epidemiologia, aspekty biologiczne i psychospołeczne
Agnieszka Łagowska-Batyra
Wyższa Szkoła Nauk Społecznych z siedzibą w Lublinie, Sanatorium Uzdrowiskowe „Ciche Wąwozy” w Nałęczowie , PolskaAgata Stachura
Sanatorium Uzdrowiskowe „Ciche Wąwozy” w Nałęczowie , PolskaAbstrakt
Otyłość jest stanem patologicznego zwiększenia masy tkanki tłuszczowej, prowadzącym do upośledzenia funkcjonowania organizmu człowieka oraz zwiększonego ryzyka chorobowości i śmiertelności.
Otyłość, będąc jednym z głównych problemów zdrowia publicznego na świecie, stanowi olbrzymi problem zarówno zdrowotny jak i ekonomiczny. Problem jest niestety zauważalny w każdej grupie wiekowej niezależnie od rasy, płci i położenia geograficznego. Udokumentowano, że otyłość zwiększa ryzyko rozwoju chorób sercowo – naczyniowych, cukrzycy, udaru i dyslipidemii, wobec powyższego należy podjąć kroki nie tylko na szczeblu lokalnym ale również ogólnokrajowym i ogólnoświatowym aby rozpocząć działania zapobiegające rozwojom tej epidemii. Zwalczanie nadwagi otyłości jest procesem trudnym i żmudnym, ale nie niewykonalnym, co wymaga zaangażowania środowiska naukowego, podstawowej opieki zdrowotnej oraz administracji rządowej. Tylko zaangażowanie i zainteresowanie wszystkich instytucji w propagowanie zdrowego stylu życia ma szansę odnieść sukces i przyczynić się do poprawy zdrowia społeczeństwa.
Słowa kluczowe:
otyłość, BMI, cukrzyca, leczenie zachowawcze, chirurgia bariatrycznaBibliografia
Bąk-Sosnowska M. (2009), Między ciałem a umysłem. Odchudzanie się w ujęciu integracyjnym, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.
Bąk-Sosnowska M., (2009), Miejsce psychologa w leczeniu problemu otyłości, „Forum Medycyny”, nr 4, 297–303.
Bolanowski M., Zadrożna-Śliwka B. (2005), Badanie składu ciała – metody i możliwości zastosowania w zaburzeniach hormonalnych. Endokrynologia, „Otyłość i Zaburzenia Przemiany Materii”, nr 1, s. 20 – 25.
Buksińska-Lisik M, Lisik W, Zaleska T. (2006), Otyłość choroba interdyscyplinarna, „Przewodnik Lekarza”, nr 1, s. 72 –77.
Depko A. (2009), Otyłość, nadciśnienie tętnicze a dysfunkcje seksualne, „Nadciśnienie Tętnicze”, nr 3, s. 139 – 143.
Derkacz M., Chmiel-Perzyńska J., Marczewski K. (2010), Otyłość jako interdyscyplinarny problem medyczny. Część II, „Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu”, nr 2, s. 175–183.
Eyben F, Mouritsen E, Holm J et al. (2006), Computed tomography scans of intra – abdominal fat, anthropometric measurements, and 3 nonobese metabolic risk factors, “Metabolism. Clinical and Experimental”, nr 55, s. 1337 – 1343.
Grójec M. (1983), Otyłość bez tajemnic, Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, Warszawa.
Grundy S. M. (2006), Does a diagnosis of metabolic syndrome have value in clinical practise? “The American Journal of Clinical Nutrition”, nr 83, s. 1248 – 1251.
Jakuszkowiak K., Cubała W.J. (2004), Zespół jedzenia nocnego– rozpowszechnienie, diagnoza i leczenie, „Psychiatria”, nr 2, s. 107 – 111.
Jarosz M., Kłosiewicz-Latoszek L., Respondek W. (2006), Otyłość. Zapobieganie i Leczenie, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszwa.
Jarosz M., Rychlik E. (2010), Epidemia otyłości – jaka przyszłość nas czeka, „Gastroenterologia Polska”, 2010, 17(1), 47 – 52.
Kayoung L, Sangyeoup L, Kim Y et al. (2008), Waist circumference, dual – energy X–ray absortiometrically measured abdominal adiposity and computed tomographically derived intraabdominal fat area on detecting metabolic risk factors in obese women. “Nutrition”, s. 24, s. 625 – 631.
Kłosiewicz – Latoszek L. (2010), Otyłość jako problem społeczny, zdrowotny i leczniczy, „Problemy Higieny i Epidemiologii”, nr 3, s. 339 – 343.
Krawczyński M. (red.) (2008), Żywienie dzieci w zdrowiu i w chorobie. Wydawnictwo Help Med, Kraków.
Łuszczyńska A. (2007), Nadwaga i otyłość. Interwencje psychologiczne, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Michajlik A., Bartnikowska E. (2001), Chroń serce przed chorobą wieńcową i zawałem, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.
Obuchowicz A. (2005), Epidemiologia nadwagi i otyłości – narastającego problemu w populacji dzieci i młodzieży, „Endokrynologia, Otyłość i Zaburzenia Przemiany Materii”, nr 3, s. 9 – 12.
Ogińska–Bulik N. (2004), Psychologia nadmiernego jedzenia, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Olszaniecka–Glinianowicz M. (2008), Depresja – przyczyna czy skutek otyłości, „Endokrynologia, Otyłość i Zaburzenia Przemiany Materii”, nr 2, s. 78–85.
Pacholczyk M., Ferenc T., Kowalski J. (2008), Zespół metaboliczny. Część I: Definicje i kryteria rozpoznawania zespołu metabolicznego. Epidemiologia oraz związek z ryzykiem chorób sercowo – naczyniowych i cukrzycy typu 2. „Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej”, nr 621, s. 530 – 542
Plewa M., Markiewicz M. (2006), Aktywność fizyczna w zapobieganiu i leczeniu otyłości, „Endokrynologia, Otyłość i Zaburzenia Przemiany Materii”, nr 1, s. 30 – 37.
Przybylska D., Kurowska M., Przybylski P. (2012), Otyłość i nadwaga w populacji rozwojowej, „Hygeia Public Health”, nr 1, s. 28 – 35.
Przybylski P., Antonowicz D., Glazer M., Wiktor K., Kurowska M. (2012), Obesity and overweight in the adolescent population, “Hygeia Public Health”, 2012, 47(1), s. 28 – 35
Standardy leczenia dietetycznego otyłości prostej u osób dorosłych. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Dietetyki (2015), Journal of Dietetics - The Official Journal of The Polish Society of Dietetics.
Szadkowka A., Bodalski J. (2003), Otyłość u dzieci i młodzieży, „Przewodnik Lekarza”, nr 9, s. 54 – 58.
Szponar L., Sekuła W., Rychlik E. (2003), Badania indywidualnego spożycia żywności i stan odżywienia w gospodarstwach domowych. Wydawnictwo: Instytut Żywności i Żywienia, Warszawa.
Szymocha M., Bryła M., Maniecka-Bryła I. (2009), Epidemia otyłości w XXI wieku, „Zdrowie Publiczne”, nr 2, s. 207 – 212.
Tatoń J., Czech A., Bernas M. (2008), Diabetologia kliniczna, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.
Wąsowski M., Walicka M., Marcinkowaksa-Suchowierska E. (2013), Otyłość – definicja, epidemiologia, patogeneza, „Postępy Nauk Medycznych”, nr 4, s. 301-306.
Wieloośrodkowe Ogólnopolskie Badanie Stanu Zdrowia Ludności. Program WOBASZ (2005), Wydawnictwo: Instytut Kardiologii, Warszawa.
Zachurzok-Buczyńska A., Małecka-Tendera E. (2005), Zespół metaboliczny u dzieci i młodzieży. „Endokrynologia, Otyłość i Zaburzenia Przemiany Materii”, nr 3, s. 13 –20.
Zdrojewski T., Babińska Z., Bandosz P. (2002), Związek nadwagi i otyłości z podwyższonymi wartościami ciśnienia tętniczego w badaniach reprezentacyjnych grup dorosłych Polaków w 1997 i 2002 roku (NATPOL II, NATPOL III) , „Medycyna Metaboliczna”, nr 6, s. 32.
Wyższa Szkoła Nauk Społecznych z siedzibą w Lublinie, Sanatorium Uzdrowiskowe „Ciche Wąwozy” w Nałęczowie
Sanatorium Uzdrowiskowe „Ciche Wąwozy” w Nałęczowie
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne 4.0 Międzynarodowe.
