Znaczenie religii w życiu młodzieży szkolnej wobec jej zachowań dysfunkcjonalnych
Eugeniusz Moczuk
Wydział Zarządzania, Politechnika Rzeszowska, ul. Aleja Powstańców Warszawy 10, 35-959 Rzeszów , PolskaArkadiusz D. Leśniak-Moczuk
Wydział Nauk Społecznych, Pedagogium ‒ Wyższa Szkoła Nauk Społecznych w Warszawie, ul. Marszałkowska 115, 00-102 Warszawa , PolskaAbstrakt
W społeczeństwie ponowoczesnym następuje zmniejszanie wpływu wiary religijnej w procesie socjalizacji młodzieży. Młodzież wychowywana w retoryce niezależności, pomimo podążaniu w kierunku indywidualności musi pozostać pod pośrednim wpływem instytucji, norm prawnych i kodów kulturowych. W artykule postawiono cel badawczy pozwalający stwierdzić na podstawie reprezentatywnej próby badawczej zależności pomiędzy religijnością młodzieży szkolnej a ich zachowaniami dysfunkcjonalnymi. Z przeprowadzonych badań wynika, że badani nieletni określający się jako katolicy i prawosławni, dużo rzadziej niż wyznający inne religie i niewierzący dopuszczali się zachowań dysfunkcjonalnych. Im większe znaczenie religijności w życiu codziennym respondentów, tym mniejsza była ich skłonność do zachowań dysfunkcjonalnych, stosowania środków psychoaktywnych, większa odwaga do przyznania się, gdyby ulegli narkomanii, mniejsza częstotliwość wchodzenia w relacje z osobami z dysfunkcjonalnych środowisk i rzadszy kontakt z policją. Zbadane związki religijności uczniów z mniejszą ich podatnością na uleganie demoralizacji świadczą o pozytywnym oddziaływaniu wiary na życie społeczne młodego pokolenia. Człowiek obojętny wobec wiary jest nieczuły na krzywdę innych, cechuje go postawa egoizmu i znieczulicy, a nadużywając szykan i niechęci stwarza problemy społeczne.
Słowa kluczowe:
młodzież, religijność, moralność religijna, demoralizacja, zachowania dysfunkcjonalneBibliografia
Baniak J. (2015), Od akceptacji do kontestacji. Moralność katolicka w krytycznym ujęciu i ocenie młodzieży polskiej, Wydawnictwo Difin, Warszawa.
Babbie E. (2008), Podstawy badań społecznych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Hydzik P., Sobolewski M. (2007), Komputerowa analiza danych społeczno-gospodarczych, Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej, Rzeszów.
Jasińska-Kania A. (2008), Wartości i normy moralne a procesy przemian w Polsce i w Europie, w: Wartości, postawy i więzi moralne w zmieniającym się społeczeństwie, red. J. Mariański, L. Smyczek, , Wydawnictwo WAM, Kraków, s. 15-34.
Kojder A. (1999), Norma społeczna, w: Encyklopedia socjologii, t. 2, red. W. Kwaśniewicz, Oficyna Naukowa, Warszawa, s. 336-346.
Leśniak-Moczuk A. D. (2022), Przejawy demoralizacji nieletnich. Analiza prawno-kryminologiczna, Wydawca Bonum Humanum, Józefów.
Leśniak-Moczuk K. (2008), Przemiany wiejskich społeczności lokalnych w odniesieniu do miasta. Studium zmiany systemowej, Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów.
Leśniak-Moczuk K. (2010), Społeczno-humanizacyjne funkcje parafii wiejskiej w okresie transformacji systemowej, w: W poszukiwaniu sensu. O religii, moralności i społeczeństwie, red. J. Baniak, Zakład Wydawniczy NOMOS, Kraków, s. 328-342.
Mariański J. (2005), Kościół Katolicki w Polsce a życie społeczne. Studium socjologiczno-pastoralne, Wydawnictwo Archidiecezji Lubelskiej „GAUDIUM”, Lublin.
Mariański J. (2011), Przemiany moralności polskich maturzystów w latach 1994-2009. Studium socjologiczne, Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin. (Crossref)
Mariański J. (2014), Kontrowersje wokół relacji religii i moralności. Tożsamość czy rozbieżności? Studium socjologiczne, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń.
Mariański J. (2016), Megatrendy religijne w społeczeństwach ponowoczesnych. Studium socjologiczne, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń.
Mariański J. (2019a), Europa bez Boga? Między sekularyzacją i desekularyzacją w społeczeństwie postsekularnym, w: Janusz Mariański Doctorus Honoris Causa Universitatis Silesiensis, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice, s. 103-127.
Wydział Zarządzania, Politechnika Rzeszowska, ul. Aleja Powstańców Warszawy 10, 35-959 Rzeszów
Wydział Nauk Społecznych, Pedagogium ‒ Wyższa Szkoła Nauk Społecznych w Warszawie, ul. Marszałkowska 115, 00-102 Warszawa
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne 4.0 Międzynarodowe.