The image of the USSR in Polish school history textbooks concerning the PRL period
Katarzyna Małysz
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II , PolandAbstract
The purpose of my article is to show the image of the USSR that has been presented in school history textbooks from the period of the PRL. I wanted to prove that history textbooks from the period of Polish People's Poland were a tool for the legitimization of power and its strengthening. I tried to provide the answer to a few key questions: were school textbooks a tool in the hands of people in power? How did those textbooks relate to: the socialist and capitalist system; God and religion; other countries; leaders and dictators? I took into consideration following aspects: the language (is it neutral or idealized?); the form (construction of a textbook, graphic elements); the content (are they true or false or if some important facts were omitted?); the worldview. In the history textbooks from the period of the People's Republic of Poland the following contents were presented: the system of the USSR is a friend to Poland and other socialist countries, God does not exist, October Revolution played a significant role not only for the USSR but for the whole world, Communism is the best system and capitalist societies are aggressive and concentrated on exploitation.
Keywords:
propaganda, teaching, history, PRL, USSR, textbooksReferences
Centkowski J., Syta A., (1984), Historia. Z naszych dziejów. Podręcznik dla klasy czwartej szkoły podstawowej, Wydanie czwarte zmienione, Warszawa.
Chłapowski W. (1972), Historia dla klasy VII, Warszawa.
Chorąży E., Roszak S., Konieczka–Śliwińska D. (2008), Edukacja historyczna w szkole. Teoria i praktyka, Historia.
Dłuska M., Schoenbrenner J. (1956), Historia dla klasy IV, Warszawa.
Garas J. i in. (1960), Historia 1914-1945 dla klasy III technikum, Warszawa.
Hoszowska W., Szczechura T., Tropaczyńska-Ogarkowa W. (1947), O wolność narodu
i człowieka. Część I 1795-1914, Opowiadania z dziejów ojczystych dla klasy V szkoły powszechnej, Wydanie drugie, Warszawa.
Jarmark S. (1973), Film i przeźrocza w kształceniu zawodowym, Warszawa.
Klubówna A., Stępieniowa J. (1961), W naszej ojczyźnie. Podręcznik historii dla klasy IV, Warszawa.
Komunizm – wyszukiwanie haseł i cytatów, dostępny pod adresem: www.wyczytaj.pl/frazy/komunizm, [data pobrania 02.03.2018].
Kryńska E., Mauersberg S. (2003), Indoktrynacja młodzieży szkolnej w Polsce w latach 1945-1956, Białystok.
Kupisiewicz Cz. (1973), Podstawy dydaktyki ogólnej, Warszawa.
Kwaśniewicz J. i in. (1956), Historia dla klasy VII, Warszawa.
Landecki T., Łukaszewicz W., Wereszycki H., Willaume J. (1947), Podręcznik historii dla klasy VIII szkoły podstawowej, red. N. Gąsiorowska, Warszawa.
Maternicki J., Majorek C., Suchański A. (1994), Dydaktyka historii, Warszawa.
Maternicki J. (1986), O nowy kształt historii, Warszawa.
Moralność – wyszukiwanie hasła, Internetowy Słownik Języka Polskiego PWN, dostępny pod adresem strony: http://sjp.pwn.pl/sjp/moralnosc;2568434.html, [data pobrania 02.01.2016].
Osiński Z. (2008), Osiąganie celów ideologicznych i politycznych za pomocą treści podręczników historii dla szkoły podstawowej w latach 1944-1989, w: Polska – Europa – Świat w szkolnych podręcznikach historii, red. S. Roszak, M. Strzelecka, A. Wieczorek, Toruń.
Plit F. (2005), Czego nauczać na lekcjach geografii?, w: Współczesne idee i treści
w dydaktyce geografii, red. T. Palmowski, K. Kopeć, Gdynia-Pelplin.
Półturzycki J. (1999), Dydaktyka dla nauczycieli, Toruń.
Sędziwy H. (1961), Historia dla klasy VII, Warszawa.
Sędziwy H. (1964), Historia dla klasy XI. Część druga. Od końca I wojny światowej do konferencji w Poczdamie, Warszawa.
Skowronek J. (1975), Historia dla klasy VII, Warszawa.
Stalin Józef Wissarionowicz – wyszukiwanie hasła, dostępny pod adresem strony: http://portalwiedzy.onet.pl/13794,,,,stalin_jozef_wissarionowicz,haslo.html, [data pobrania 02.01.2016].
Szcześniak A. L. (1984), Historia 8, Polska i świat naszego wieku, Warszawa.
Szcześniak A. L. (1977), Historia dla klasy VIII, Warszawa.
Szcześniak A. L. (1989), Historia, Polska i świat naszego wieku od roku 1939. Książka pomocnicza dla klasy ósmej szkoły podstawowej, Wydanie trzecie poprawione, Warszawa.
Wapiński R. (1975), Historia dla klasy IV liceum ogólnokształcącego oraz dla klasy III technikum, Warszawa.
Wojciechowski M. (1971), Historia dla klasy VIII, Warszawa.
Wojdon J (2001)., Propaganda polityczna w podręcznikach dla szkół podstawowych Polski Ludowej (1944-1989), Toruń.
Zielecki A. (2007), Wprowadzenie do dydaktyki historii, Kraków.
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.
