Veridizione e Verità nel Racconto di Luca
Matteo Crimella
Facoltà Teologica dell’Italia Settentrionale, Milano , WłochyAbstrakt
The article proposes the two itineraries inside the Gospel of Luke. The first one is gnoseologic as it tries to illumine the process of veridiction brought about by the narrative itself, according to the narrative pact established by Luke (cf. Luke 1,1-4). Here, the reader is called to a continuous interpretative exercise with respect to the person of Christ who is presented first in the Infancy narrative and then in the course of his ministry. The second itinerary belongs to the “reception history” and it’s connected with the search for Jesus (ζητέω). It regards the anthropological turn, stemming from the same disclosure of the historical figure of the Nazarene, the turn that leads to the manifestation of God’s truth.
Słowa kluczowe:
analisi narrativa, ricerca, Cristologia, verità, veridizioneBibliografia
Aletti J.-N., Il racconto come teologia. Studio narrativo del terzo vangelo e del libro degli Atti degli apostoli (CBi; Bologna: Dehoniane 20092).
Aletti J.-N., L’art de raconter Jésus Christ. L’écriture narrative de l’évangile de Luc (ParDi 27; Paris: Seuil 1989).
Alexander L.C.A., The Preface to Luke’s Gospel: Literary Convention and Social Context in Luke 1.1-4 and Acts 1.1 (MSSNTS 78; Cambridge: Cambridge University Press 1993).
Baroni R., La tension narrative. Suspense, curiosité et surprise (Poétique; Paris: Seuil 2007).
Baum A.D., «Lk 1,1-4 zwischen antiker Historiografie und Fachprosa. Zum literaturgeschichtlichen Kontext des lukanischen Prologs», Zeitschrift für die neutestamentliche Wissenschaft und die Kunde der älteren Kirche 101 (2010) 33 -54.
Brambilla F.G., «I molti racconti e l’unico Gesù. La memoria Iesu principio di unità e diversità nelle narrazioni evangeliche», Fede, ragione, narrazione. La figura di Gesù e la forma del racconto (a cura di G. Angelini et al.) (Disputatio 18; Milano: Glossa 2006) 47-93.
Brown R.E., The Birth of the Messiah: A Commentary of the Infancy Narratives in the Gospels of Matthew and Luke. New Updated Edition (ABRL; New York et al.: Doubleday 1993).
Coleridge M., The Birth of the Lukan Narrative: Narrative as Christology in Luke 1–2 (JSNTS 88; Sheffield JSOT 1993).
Crimella M., «’Perché mi cercavate’? Gesù dodicenne al tempio (Lc 2,41-52)», Extra ironiam nulla salus. Studi in onore di Roberto Vignolo in occasione del suo LXX compleanno (a cura di M. Crimella – G.C. Pagazzi – S. Romanello) (Biblica 8; Milano: Glossa 2016) 403-424.
Crimella M., «Verso Gerusalemme. Il ‘grande viaggio’ di Luca e la cristologia: un’indagine narrativa », Studii Biblici Franciscani Liber Annus 64 (2014) 237-254.
Dupont J., «Les disciples d’Emmaüs», Études sur les évangiles synoptiques (BETL 70B; Leuven: University Press – Peeters 1985) II, 1153-1181.
Eco U., Lector in fabula. La cooperazione interpretativa nei testi narrativi (Studi Bompiani 22 ; Milano: Bompiani 1979).
Eco U., Sei passeggiate nei boschi narrativi. Harvard University, Norton Lectures 1992-1993 (Milano: Bompiani 1994).
Fishbane M., Biblical Interpretation in Ancient Israel (Oxford: Clarendon 1985).
Fitzmyer J.A., The Gospel according to Luke (I-IX): Introduction, Translation, and Notes (AncB 28; New York et al: Doubleday 1981).
Gerber D., «Il vous est né un Sauveur». La construction du sens sotériologique de la venue de Jésus en Luc–Actes (MoBi 58; Genève: Labor et Fides 2008).
Marguerat D. – Bourquin Y., Pour lire les récits bibliques. Initiation à l’analyse narrative, Paris – Genève: Cerf – Labor et Fides 20094).
Moessner D.P., «The Appeal and Power of Poetics (Luke 1:1-4): Luke’s Superior Credentials (παρηκολουθηκότι), Narrative Sequence (καθεξῆς), and Firmness of Understanding (ἡ ἀσφάλεια) for the Reader», Jesus and the Heritage of Israel: Luke’s Narrative Claim upon Israel’s Legacy (Harrisburg: Trinity International 1999) 84-123.
Moles J., «Luke’s Preface: The Greek Decree, Classical Historiography and Christian Redefinitions », New Testament Studies 57 (2011) 461-482.
Parsons M.C., «Reading a Beginning/Beginning a Reading: Tracing Literary Theory on Narrative Openings», Semeia 52 (1990) 11 -31 .
Ricoeur P., Temps et récit. I. L’intrigue et le récit historique (Paris: Seuil 1983).
Strelan R., «A Note on ἀσφάλεια (Luke 1.4)», Journal for the Study of the New Testament 30 (2007) 163-171.
Uspensky B., A Poetics of Composition: The Structure of the Artistic Text and Typology of a Compositional Form (Berkeley – Los Angeles – London University of California 1973).
Vignolo R., «Una configurazione da non perdere. Il Vangelo come racconto di ricerca cristologica», Non mi vergogno del Vangelo, potenza di Dio. Studi in onore di Jean-Noël Aletti SJ, nel suo 70° compleanno (a cura di F. Bianchini – S. Romanello) (AnBib 200; Roma: Gregorian & Biblical Press 2012) 371-389.
Wolter M., «Die Proömien des lukanischen Doppelwerks (Lk 1,1-4 und Apg 1,1-2)», Die Apostelgeschichte im Kontext antiker und frühchristlicher Historiographie (a cura di J. Frey – C.K. Rothschild – J. Schröter) (BZNW 162; Berlin – New York: Gruyter 2009) 476-494.
Wolter M., Das Lukasevangelium (HNT 5; Tübingen: Mohr Siebeck 2008).
Licencja
- Zgodnie z ustawą o prawie autorskim i prawach pokrewnych z dnia 4 lutego 1994 r., Autor publikacji udziela Wydawcy czasopisma „The Biblical Annals” niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z składanego do publikacji Utworu przez czas nieokreślony na nieograniczonym terytorium na następujących polach eksploatacji:
a) w zakresie utrwalenia Utworu, zwielokrotnienia Utworu dowolną techniką (w tym m.in. drukiem oraz w formie zapisu elektronicznego) na wszelkich znanych nośnikach (w tym m.in. informatycznych, elektronicznych i poligraficznych) oraz we wszelkich systemach informatycznych (szczególnie typu Internet);
b) w zakresie wprowadzenia Utworu do pamięci komputera, rozpowszechniania Utworu i egzemplarzy zwielokrotnienia Utworu, wprowadzenia do obrotu Utworu i egzemplarzy zwielokrotnienia Utworu;
c) w zakresie publicznego wykonania, odtwarzania, wystawiania i wyświetlania Utworu, użyczaniu, najmu i dzierżawy Utworu oraz egzemplarzy zwielokrotnienia Utworu;
d) w zakresie udostępniania, wprowadzanie do obrotu i rozpowszechniania Utworu i egzemplarzy zwielokrotnienia Utworu za pośrednictwem sieci informatycznych, w szczególności typu Internet, w tym promocji lub reklamy Utworu, czasopisma lub Wydawcy. - Ponadto, Autor nieodpłatnie zezwala Wydawcy na korzystanie i rozporządzanie opracowaniami Utworów.
- Wydawca może udzielać sublicencji.
- Osoby trzecie z Utworów oraz z innych materiałów zawierających lub powstałych w oparciu o Utwory mogą korzystać zgodnie ze wzorcem licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 (znanej również jako CC-BY).
