Podmiotowość moralna i status moralny sztucznej inteligencji. Perspektywa filozoficzna i psychologiczna

Zbigniew WRÓBLEWSKI

Katedra Filozofii Przyrody i Nauk Przyrodniczych, Instytut Filozofii, Wydział Filozofii, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Al. Racławickie 14, 20-950 Lublin , Polska

Paweł FORTUNA

Katedra Psychologii Eksperymentalnej, Instytut Psychologii, Wydział Nauk Społecznych, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Al. Racławickie 14, 20-950 Lublin , Polska

Abstrakt

Artykuł jest głosem w dyskusji dotyczącej możliwości nadawania statusu moralnego artefaktom technologicznym sterowanym sztuczną inteligencją. W wymiarze refleksji filozoficznej odnosi się do debaty nad rozumieniem pojęcia „status moralny” oraz powiązanej z nim możliwości rozszerzenia wspólnoty moralnej o sztucznych agentów. W perspektywie psychologicznej prezentuje z kolei wyniki badań, w których testowano znaczenie takich czynników istotnych dla nadawania statusu moralnego, jak cechy artefaktów, wymiary percepcji umysłu, przypisywanie duszy oraz przekonania antropocentryczne. Rozważania są osadzone w kontekście aktualnie wdrażanych innowacji, popkulturowych narracji kształtujących obraz sztucznych systemów oraz dyskusji nad możliwością pojawienia się tzw. nadludzkiej sztucznej inteligencji.

Słowa kluczowe:

sztuczna inteligencja, podmiot moralny, percepcja umysłu, przypisywanie duszy