Problem kary śmierci w doktrynie Kościoła katolickiego. Kilka uwag na marginesie bieżącej dyskusji

Andrzej SZOSTEK, MIC

Wydział Artes Liberales, Uniwersytet Warszawski, ul. Nowy Świat 69, 00-046 Warszawa , Polska

Abstrakt

Autor swym artykułem wpisuje się w dyskusję na temat stosunku Kościoła katolickiego do kary śmierci. Temat ten stał się szczególnie aktualny po tym, jak papież Franciszek zaostrzył negatywny stosunek swój? Kościoła? do kary śmierci, opowiadając się za radykalnym abolicjonizmem. Na wstępie autor przypomina różne funkcje kary (retrybutywną, korekcyjną, prewencyjną) oraz stanowiska wobec kary śmierci (retencjonizm i abolicjonizm w ich skrajnej i umiarkowanej postaci). W części pierwszej artykułu krótko charakteryzuje poglądy na temat kary śmierci, jakie odnaleźć można na kartach Biblii, a następnie w historii Kościoła aż do pontyfikatu św. Jana Pawła II. Stosunek ten mieści się w granicach umiarkowanego retrybucjonizmu, choć podkreślić należy doniosłość biblijnego nakazu poszanowania życia każdego człowieka oraz znaczenie miłosierdzia. W części drugiej autor przywołuje nauczanie Jana Pawła II oraz dokonaną przez niego korektę Katechizmu Kościoła Katolickiego w kierunku znacznego ograniczenia dozwolonego stosowania kary śmierci. Tę tendencję papież Franciszek zradykalizował, opowiadając się za skrajnym abolicjonizmem. W części trzeciej autor odnosi się do pytania, czy stanowisko takie nie narusza stałości społecznego nauczania Kościoła, i opowiada się za tezą, że jest to raczej dopuszczalny rozwój tego nauczania, a nie jego radykalna zmiana.

Słowa kluczowe:

katolicka nauka społeczna, prawo karne, kara śmierci, godność ludzkiej osoby, miłosierdzie