Kazimiera Iłłakowiczówna o godności uchodźcy

Andrzej BORKOWSKI

Instytut Językoznawstwa i Literaturoznawstwa, Wydział Nauk Humanistycznych, Uniwersytet w Siedlcach, ul. Żytnia 39, 08-110 Siedlce , Polska
https://orcid.org/0000-0002-0003-4468

Abstrakt

Przedmiotem prezentowanych badań jest zagadnienie godności uchodźcy w prozie i poezji Kazimiery Iłłakowiczówny. Celem dociekań jest ukazanie sposobu uobecniania się w tej twórczości praktycznych wskazówek dotyczących działań na rzecz ocalenia owej dignitas hominis i samych tych poczynań podejmowanych przez poetkę, w tym również kwestii zachowania szacunku do ojczyzny i narodu w czasie przymusowego pobytu na obczyźnie. Kontekstem metodologicznym przedstawianych rozważań jest hermeneutyka podbudowana refleksją filologiczno-historyczną oraz uwagami filozoficznymi na temat fenomenu autobiografii. Badania ujawniają, że twórczość polskiej pisarki koncentruje się wokół problemów aksjologicznych, które odnoszą się wprost do godności cudzoziemca w perspektywie jego kondycji materialnej, a także sfery psychologiczno-emocjonalnej czy też szerzej – duchowo-intelektualnej. Z tekstów Iłłakowiczówny wyłania się wieloaspektowy autoportret uchodźcy, który stara się godnie przetrwać czas rozłąki z bliskimi i ojczyzną, z zaangażowaniem podejmując działalność społeczno-patriotyczną i edukacyjną, pracę zarobkową oraz inicjatywy twórcze.

Słowa kluczowe:

Kazimiera Iłłakowiczówna, proza, poezja, uchodźca, godność