Ku rekonstrukcji przeszłości intelektualnej. ʿAlī Ibn Sālim al-Wardānī i jego Ar-Riḥla al-Andalusiyya

Marek M. DZIEKAN

Abstrakt

Celem artykułu jest przedstawienie i próba analizy relacji ʿAlego al-Wardānīego, tunezyjskiego urzędnika i pisarza, z jego podróży do Hiszpanii w roku 1887. Chociaż dziewiętnastowieczna arabska literatura podróżnicza jest dość bogata i pozostaje przedmiotem badań naukowych, podróż Al-Wardānīego pomijana jest w arabistyce i została jedynie omówiona (dość pobieżnie) przez Henri Pérèsa w roku 1937. Al-Wardānī przybył z Tunezji do Stambułu wraz z Ḫayr ad-Dīnem, który wysoko cenił jego umiejętności. Podczas służby Tunezyjczyka w Turcji sułtan Abdülamid wysłał grupę wykształconych ludzi do zbadania europejskich zbiorów rękopisów arabskich. Al-Wardānī znalazł się jako tłumacz w grupie kierowanej przez Muḥammada Maḥmūda aš-Šinqīṭīego, której celem było zbadanie między innymi zbiorów w Escorialu i w bibliotekach andaluzyjskich. Efektem tej wyprawy był raport sporządzony dla sułtana przez Aš-Šinqīṭīego oraz dokonany przez Al-Wardānīego opis podróży, wydrukowany pierwotnie w gazecie „Al-Ḥāḍira” w latach 1888-1890, a zredagowany w całości i opublikowany jako książka dopiero w roku 1984.