Transhumanizm a koncepcja osoby
Grzegorz HOŁUB
Katedra Bioetyki, Wydział Filozoficzny, Uniwersytet Papieski Jana Pawła II, ul. Kanonicza 9, 31-002 Kraków , PolskaAbstrakt
Autor podejmuje zagadnienie transhumanizmu, koncentrując się na prześledzeniu kwestii osoby w świetle poglądów transhumanistycznych oraz analizie proponowanej przez zwolenników tego stanowiska idei przesyłu osoby do maszyn, w szczególności komputerów. W tym aspekcie autor analizuje idee rozwijane przez Raya Kurzweila: (1) prawo przyspieszonych zwrotów; (2) projekt skanowania jednostki ludzkiej, przenoszenia uzyskanych w ten sposób danych do komputera, udoskonalanie tych informacji i zapisywanie ich na nowym nośniku; (3) poglądy dotyczące osoby. W podsumowaniu autor przeprowadza krytyczną ocenę stanowiska Kurzweila.
Pojęcie osoby pojawiające się w rozważaniach transhumanistycznych ma korzenie w myśleniu naturalistycznym. Osoba jest tu rozumiana jako wiązka informacji, które można skopiować, przesłać, udoskonalać i ponownie zapisywać. Projekt transhumanistyczny jest efektem myślenia redukcjonistycznego, ponieważ osoba prezentowana jest w nim jako rzeczywistość jednowymiarowa – zdaniem transhumanistów nie istnieje żadna wyższa zasada kierująca jej istnieniem. Podejście to nie pozwala zatem na uchwycenie złożoności i bogactwa rzeczywistości osobowej. Co więcej, perspektywa osoby, która działa i ujawnia się przez swoje zewnętrzne manifestacje, jest w stanowisku transhumanistycznym nieobecna. Bierze się natomiast pod uwagę perspektywę odwrotną: manifestacje osoby rozumiane są jako czynniki konstytuujące osobę. Mamy tu zatem do czynienia z odwróconym porządkiem metafizycznym – rzeczywistość osoby jako osoby nie istnieje albo staje się rezultatem czegoś innego: procesów naturalnych.
