Medicine and Rationality: On the Logic of Medicine, as Expounded by Władysław Biegański

Bożena CZERNECKA-REJ

Department of Logic, Institute of Philosophy, Faculty of Philosophy, John Paul II Catholic University of Lublin, Al. Racławickie 14, 20-950 Lublin, Poland , Poland
https://orcid.org/0000-0002-2992-4560


Abstract

The aim of the article is to describe the main problems of the logic of medicine in the theoretical output of Władysław Biegański (1857–1917), to extract the main theses he put forward, and to show their relevance to contemporary medical practice as well as to research in the field of medical methodology. Biegański was among the most significant philosophers of medicine of the turn of the 20th century. He continued the research initiated by Tytus Chałubiński, the founder of the Polish school of the philosophy of medicine. Biegański is considered as the most influential representative of the second phase of the school’s development. He successfully combined medical practice with scientific and pedagogical work, as well as with his commitment to charity. Although Biegański was not associated with a particular research center, his works demonstrated a novelty of approach and earned him an international recognition. He published over 200 works in total. It was due to the appeal of his works that, after Poland regained its independence in 1918, the Chair of the Philosophy of Medicine was founded at the Jagiellonian University in Cracow and the logic of medicine was included in the Medical Faculty curriculum. However, the literature on Biegański is relatively scarce. Three essentially biographical works were published (the first of them written in 1930 by his widow Mieczysława Biegańska, and two more contemporary ones, authored by, respectively, Stanisław Gawrychowski and Andrzej Tarnopolski). Some articles have also been published addressing the issue of ethics from Biegański’s perspective, in particular in relation to medical ethics. However, Biegański’s logical and methodological legacy has not been sufficiently studied. Among of the tasks Biegański set for himself was building up an elaborate, possibly complete, and coherent medical methodology. The challenge was particularly difficult, since there were no methodological models applicable to medicine and available to work with at the time. Yet Biegański succeeded in initiating a methodical approach to modern medicine as a trend in research.

Keywords:

Władysław Biegański, logic of medicine, philosophy of medicine



Biegańska, Mieczysława. Władysław Biegański: Życie i praca. Warszawa: Wydawnictwo Kasy im. Mianowskiego—Instytutu Popierania Nauki, 1930.

Biegański, Władysław. “Analogia i jej znaczenie w badaniu naukowym.” Przegląd Filozoficzny 10, no. 4 (1907): 481–488.

Biegański, Władysław. Dyagnostyka różniczkowa chorób wewnętrznych. Warszawa: Wydawnictwo Gazety Lekarskiej, 1891.

Biegański, Władysław. Etyka ogólna. Warszawa: Zapomoga Kasy dla Osób Pracujących na Polu Naukowym im. J. Mianowskiego, 1918.

Biegański, Władysław. “Kilka uwag w sprawie etyki zawodowej lekarskiej.” Medycyna i Kronika Lekarska 49, no 22 (1914): 417–30.

Biegański, Władysław. Logika medycyny, czyli krytyka poznania lekarskiego. Warszawa: Skład Główny w Księgarni E. Wendego i S-ki, 1908.

Biegański, Władysław. Logika medycyny, czyli zasady ogólnej metodologii nauk lekarskich. Warszawa: Drukarnia K. Kowalewskiego, 1894.

Biegański, Władysław. Medizinische Logik: Kritik der ärztlichen Erkenntnis. Würzburg: Kabitzsch Verlag, 1909.

Biegański, Władysław. “Myślenie logiczne a kojarzenie wyobrażeń.” Przegląd Filozoficzny 1, no. 2 (1897): 1–17.

Biegański, Władysław. Myśli i aforyzmy o etyce lekarskiej. Warszawa: PZWL, 1957.

Biegański, Władysław. “O wnioskowaniu indukcyjnym.” Przegląd Filozoficzny 10, no. 4 (1907): 469–73.

Biegański, Władysław. “O współczesnej filozofii przyrody.” Przegląd Filozoficzny 10, no. 4 (1907): 445–66.

Biegański, Władysław. Podręcznik logiki i metodologii ogólnej dla szkół średnich i samouków. Warszawa and Lwów: Księgarnia E. Wende i S-ka, 1916.

Biegański, Władysław. “Prewidywizm a pragmatyzm.” Przegląd Filozoficzny 13, no. 3 (1910): 319–24.

Biegański, Władysław. Sposobność logiczna w świetle algebry i logiki. Warszawa: n.p., 1912.

Biegański, Władysław. “Teleologia a witalizm.” “Lwowski Tygodnik Lekarski” 5, no. 22 (1910): 323–24.

Biegański, Władysław. Teorya logiki. Warszawa: n.p., 1912.

Biegański, Władysław. Teorya poznania ze stanowiska celowości. Warszawa: Zapomoga Kasy dla Osób Pracujących na Polu Naukowym im. J. Mianowskiego, 1915.

Biegański, Władysław. Traktat o poznaniu i prawdzie. Warszawa: Zapomoga Kasy dla Osób Pracujących na Polu Naukowym im. J. Mianowskiego, 1910.

Biegański, Władysław. Wnioskowanie z analogii. Lwów: Nakładem Polskiego Towarzystwa Filozoficznego, 1909.

Biegański, Władysław. Wykłady o chorobach zakaźnych ostrych. Warszawa: Wydawnictwo Gazety Lekarskiej, 1900.

Biegański, Władysław. Zagadnienia ogólne z teorii nauk lekarskich, Warszawa: Zapomoga Kasy dla Osób Pracujących na Polu Naukowym im. J. Mianowskiego, 1897.

Biegański, Władysław. Zasady logiki ogólnej. Warszawa: Kasa im. Mianowskiego—Instytut Popierania Nauki, 1903.

Biesaga, Tadeusz. “Etyka Władysława Biegańskiego.” In Dr Władysław Biegański – Częstochowianin Stulecia – patron współczesnych lekarzy. Edited by Beata Zawadowicz and Anna Wyszyńska. Częstochowa: Towarzystwo Lekarskie Częstochowskie, 2009.

Bilikiewicz, Tadeusz. “O niemieckim przekładzie Logiki medycyny Wł. Biegańskiego.” Archiwum Historii i Filozofii Medycyny 9, no. 1 (1929): 30–62.

Bilikiewicz, Tadeusz. “Poglądy filozoficzne Biegańskiego.” In Władysław Biegański. Lekarz i filozof 1857-1917. Edited by. Gerwazy Świderski and Mieczysław Stański. Poznań: Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, 1971.

Borzym, Stanisław. “Poglądy epistemologiczne Władysława Biegańskiego.” Filozofia Nauki 6, nos. 3–4 (1998): 11–17.

Borzym, Stanisław, Halina Floryńska, and Barbara Skarga. Zarys dziejów filozofii polskiej. Edited by Andrzej Walicki. Warszawa: PWN, 1983.

Doroszewski, Jan. “Władysława Biegańskiego logika medycyny.” Filozofia Nauki 6, nos. 3-4 (1998): 27–33.

Frege, Gottlob. Begriffsschrift, eine der arithmetischen nachgebildete Formelsprache des reinen Denkens. Halle: Nebert Verlag, 1879.

Gawrychowski, Stanisław. Władysław Biegański: Lekarz i filozof. Kraków: PAN, 1980.

Gromska, Daniela. “Kilka uwag o pracach logicznych Wł. Biegańskiego.” Ruch Filozoficzny 6 (1921–1922): 43-49.

Gromska, Daniela. “Wł. Biegański. Podręcznik logiki ogólnej.” Ruch Filozoficzny 5 (1920–1921): 159-61.

Hałęza, Zofia. “Od sztuki lekarskiej do nowej logiki medycyny: Władysława Biegańskiego poszukiwania teoretycznych podstaw leczenia.” Piotrkowskie Zeszyty Historyczne 22, no. 2 (2021): 101–127.

Horecka, Aleksandra. “Twardowskiego Logika dla medyków a Polska Szkoła Filozofii Medycyny.” In Rozum i wola: Kazimierz Twardowski i jego wpływ na kształt kultury polskiej XX wieku. Edited by Jacek Juliusz Jadacki. Lublin: Wydawnictwo Academicon, 2021.

Jadacki, Jacek Juliusz. “Władysław Biegański: między Logiką medycyny a Etyką ogólną.” Filozofia Nauki 6, nos. 3-4 (1998): 7–9.

Jasińska, Zofia, and Wiesława Komorowska. “Władysław Biegański (1857-1917): Spis prac w układzie chronologicznym.” Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska: Lublin, Polonia; Sectio D 33, no. 3 (1978): 15-27.

Kramsztyk, Zygmunt. “Dr Władysław Biegański. Zagadnienia ogólne z teorii nauk lekarskich.” Krytyka Lekarska, no. 10 (1897): 336–42.

Liebert, Arthur. “Buch Medizinische Logik.” Zeitschrift für Philosophie und philosophische Kritik 156–157 (1914–1915): 238-39.

Löwy, Ilana. “Wladyslaw Bieganski: Between the Logic of Science and the Logic of Medicine.” In The Polish School of Philosophy of Medicine: From Tytus Chalubinski (1820-1889) to Ludwik Fleck (1896-1961). Edited by Ilana Löwy. Dordrecht, Boston and London: Kluwer Academic Publishers, 1990.

Matysiak, Włodzimierz. “Doktor Władysław Biegański – żywa karta historii polskiej medycyny.” Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Lublin – Polonia. Sectio D 33, no. 1 (1978): 1–5.

Miłosz, Stanisław. “O myśli filozoficznej i działalności społecznej Władysława Biegańskiego na tle epoki.” Kwartalnik Historii Nauki i Techniki 19, no. 3 (1974): 509–24.

Murawski, Roman. “Struve and Biegański: Towards Modern Approach to Logic.” In The Lvov-Warsaw School: Past and Present. Edited by Ángel Garrido and Urszula Wybraniec-Skardowska. Cham: Birkhauser 2018.

Raniszewska-Wyrwa, Agnieszka. “Myśl etyczno-medyczna Władysława Biegańskiego (1857-1917).” Studia Philosophiae Christianae 49, no. 3 (2013): 43–70.

Tarnopolski, Andrzej. Filozofia a praktyka: Świat Władysława Biegańskiego. Częstochowa: Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Częstochowie, 2000.

Tarnopolski, Andrzej. “Władysław Biegański: Lekarz i filozof; Podstawowe problemy etyki.” Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Seria: Filozofia 5 (2008): 21–27.

Staszyc, Józef. “Dr Władysław Biegański – lekarz uniwersalista i encyklopedysta.” Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Lublin – Polonia. Sectio D 32, no. 38 (1977): 303–7.

Szumowski, Władysław. Filozofia medycyny. Kęty: Wydawnictwo Marek Derewiecki, 2007.

Szumowski, Władysław. “Uwagi krytyczne nad ‘Logiką medycyny’ Biegańskiego.” Przegląd Filozoficzny 14, no. 1 (1911): 82–109.

Woleński, Jan. “Władysław Biegański jako logik.” Filozofia Nauki 6, nos. 3–4 (1998): 19–26.

Woźniczka, Maciej. “Życiorys Władysława Biegańskiego.” Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Filozofia 5 (2008): 7–14.

Zamecki, Stefan. “Kilka uwag na temat tzw. polskiej szkoły filozofii medycyny.” Medycyna Nowożytna 13, nos. 1–2 (2006): 25–33.

Ziemski, Stefan. “Rozwój twórczości metodologicznej W. Biegańskiego.” Studia i Materiały z Dziejów Nauki Polskiej. Seria E 3 (1968): 82–93.

Ziemski, Stefan. “Władysław Biegański jako filozof.” In Polska myśl filozoficzna i społeczna. Vol. 3. Edited by Barbara Skarga. Warszawa: Książka i Wiedza, 1977.


Published
2024-12-30


CZERNECKA-REJ, B. (2024). Medycyna i racjonalność. O logice medycyny według Władysława Biegańskiego. Ethos. Kwartalnik Instytutu Jana Pawła II KUL, 37(4), 208–225. https://doi.org/10.12887/37-2024-4-148-12

Bożena CZERNECKA-REJ 
Department of Logic, Institute of Philosophy, Faculty of Philosophy, John Paul II Catholic University of Lublin, Al. Racławickie 14, 20-950 Lublin, Poland https://orcid.org/0000-0002-2992-4560



License

Creative Commons License

This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.