Dobro i zło moralne jako próba dla dusz ludzkich. Elementy etyki sumienia
Abstrakt
Pierwsza część artykułu poświęcona jest różnym rozumieniom etyki jako dyscypliny filozoficznej. W części drugiej zostaje rozważona natura sumienia jako podstawy wiedzy na temat dobra i zła moralnego oraz odróżnione są trzy warstwy ludzkiego sumienia. Trzecia część artykułu dotyczy pojęcia próby moralnej, przy czym tezą jest to, że Bóg Stwórca poddaje wszystkie osoby próbie moralnej wyboru między dobrem i złem. Aby tego rodzaju próba moralna mogła mieć miejsce, potrzebna jest „wrodzona” zdolność do odróżniania dobra i zła, czyli sumienie.
Słowa kluczowe:
etyka, dobro i zło moralne, sumienieBibliografia
Ambroży z Mediolanu. “De fide ad Gratianum Augustum.” In Patrologiae Cursus Completus: Series Latina. Vol. 16. Edited by Jacques Paul Migne. Parisiis: Apud Garnier Fratris, 1880.
von Aue, Hermann. Gregorius. Ditzingen: Reclam Philipp, 2011.
Beiser, Frederick C. The German Historicist Tradition. Oxford: Oxford University Press, 2011.
Broad, Charlie Dunbar. Five Types of Ethical Theory. London and New York: Routledge, 2013.
Conrad, Joseph. Jądro ciemności. Translated by Aniela Zagórska. Warszawa: Dom Książki Polskiej, 1930.
Eisler, Rudolf. Wörterbuch der philosophischen Begriffe, s.v. “Gewissen.” Berlin: Mittler & Sohn, 1927.
Hartmann, Nicolai. Ethik. Berlin: Walter de Gruyter, 1949.
Heidegger, Martin. Bycie i czas. Translated by Bogdan Baran. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994.
Homer. Odyseja. Translated by Józef Wittlin. Warszawa: PIW, 1982.
Judycki, Stanisław. Epistemologia. Vol. 1. Poznań and Warszawa: W drodze, 2020.
Kant, Immanuel. Uzasadnienie metafizyki moralności. Translated by Mścisław Wartenberg. Warszawa: PWN, 1984.
Lotze, Hermann. Logik. Leipzig: Hirzel, 1874.
Lowe, Edward Jonathan. Personal Agency: Metaphysics of Mind and Action. Oxford: Oxford University Press, 2008.
Mann, Tomasz. Wybraniec. Translated by Anna Linke. Warszawa: Czytelnik, 1960.
Mickiewicz, Adam. “Dziady.” Part 2. In Mickiewicz, Dzieła. Vol. 3. Utwory dramatyczne. Edited by Stanisław Pigoń. Warszawa: Czytelnik, 1949.
Ritter, Joachim, ed. Historisches Wörterbuch der Philosophie. Vol. 2, s.v. “Ethik” (by Annemarie Pieper). Basel and Stuttgart: Schwabe Verlag, 1972.
Ritter, Joachim, ed. Historisches Wörterbuch der Philosophie. Vol. 3, s.v. “Gwissen” (by H. Reiner). Basel and Stuttgart: Schwabe Verlag, 1974.
Wergiliusz. Eneida: Epopeja w dwunastu księgach. Translated by Ignacy Wieniewski. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1978.
Zalta, Edward N. The Stanford Encyclopedia of Philosophy, s.v. “Medieval Theories of Conscience” (by Peter Eardley). Spring 2021 Edition. The Stanford Encyclopedia of Philosophy. https://plato.stanford.edu/entries/conscience-medieval/
