„Abenomika” w obliczu wyzwań dla bezpieczeństwa ekonomicznego Japonii
Abstrakt
Głównym celem artykułu jest ogólna ocena polityki gospodarczej rządu premiera Shinzo Abe w latach 2012-2020. Zaprezentowano obecną sytuację ekonomiczno-społeczną w Japonii, z pogłębioną analizą wybranych przez autora elementów. Ostatnią część artykułu stanowi studium przypadku, w którym przedstawiono główne założenia „abenomiki” i omówiono jej skuteczność w oparciu o wskaźniki ekonomiczne. Działania podejmowane w ramach prowadzonej polityki monetarnej i fiskalnej były niewystarczające. Polityka „trzech strzał” nie przyniosła zamierzonych efektów głównie przez zaniechania na polu reform strukturalnych i dostosowywanie decyzji do kalendarza wydarzeń politycznych.
Słowa kluczowe:
Japonia, Abenomika, bezpieczeństwo ekonomiczne, stagnacja, Shinzo Abe, gospodarka, ekonomia, gospodarka bańki mydlanej, polityka, Bank JaponiiBibliografia
Abenomika – japoński program gospodarczy (2014), http://www.argumenty.net/1437 (1.12.2020).
Buzan, B. (1983), People, States and Fear: An Agenda for International Security Studies in Post Cold War Era, (Bringhton: Wheatsheaf Books).
Catalyst (2020), Women in the Workforce – Japan: Quick Take, https://www.catalyst.org/research/women-in-the-workforce-japan/ (4.01.2021).
Gerlach, M. (1992), Alliance Capitalism: The Social of Japanese Business, (Berkeley: Uni-versity of California Press).
Grabowiecki, J. (2000), Japonia. Powojenna dynamika i równowaga gospodarcza, (Warsza-wa: Szkoła Główna Handlowa).
Grabowiecki, J. (2005), Przyczyny stagnacji gospodarczej Japonii, „Gospodarka Narodowa” 5/6: 66-70.
Kiermacz, W. (2018), Japoński system emerytalny czyli uczmy się na cudzych błędach, https://www.analizy.pl/fundusze/wiadomosci/23667/japonski-system-emerytalny-czyli-uczmy-sie-na-cudzych-bledach.html#_ftnref7 (17.12.2020).
Kraj, M. (2014), Połowiczne sukcesy Abenomiki, https://finanse.wp.pl/polowiczne-sukcesy-abenomiki-6114853233624705a (1.12.2020).
Kruczkowska, M. (2019), Wesołe życie japońskiego staruszka za kratami. W ciągu dwóch dekad liczba „najstarszych” przestępców wzrosła czterokrotnie, http://wyborcza.pl/7,75399,24442500,wesole-zycie-japonskiego-staruszka-za-kratami-w-ciagu-dwoch.html (1.12.2020).
Księżopolski, K. M. (2011), Bezpieczeństwo ekonomiczne, (Warszawa: Dom Wydawniczy „Elipsa”).
List od ambasadora Japonii w Polsce (2013), https://jaap.pja.edu.pl/list-od-ambasadora-japonii-w-polsce/ (1.12.2020).
Marszałek-Kawa J., T. Bodio (red.) (2017), Japońskie realia. Polityka i gospodarka, (Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek).
Mazurczyk, A. (2014), Japonia: Partia Liberalno-Demokratyczna wygrywa wybory. Abeno-mika działa?, https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/swiat/1602893,1,japonia-partia-liberalno-demokratyczna-wygrywa-wybory-abenomika-dziala.read (1.12.2020).
Michałowski, S. (1990), Bezpieczeństwo ekonomiczne w stosunkach Wschód-Zachód, (War-szawa: PISM).
Młodawska, J. (1999), Japonia. Państwo a sektor prywatny, (Warszawa: Wydawnictwo Na-ukowe PWN).
Młodawska, J. (2003), Kryzys systemu bankowego i finansowego w Japonii – drogi wyjścia, „Bank i Kredyt” 7: 60.
Mrowiec, M. (2017), Austriacka Szkoła Ekonomii. Jak może pomóc wyjaśnić stagnację go-spodarki Japonii, (Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN).
Pawnik, A., Bank Japonii – historia, zasady działania, rola prezesa, http://pulsazji.pl/2018/02/28/bank-japonii (1.12.2020).
Perczyński, M. (1990), Globalne uwarunkowania bezpieczeństwa ekonomicznego, (Warszawa: PISM).
Pieliński, B. (2012), Polityka społeczna wobec starzejącego się społeczeństwa. Rozwój systemu emerytalnego i Ubezpieczenia Opieki Długoterminowej w Japonii, „Problemy Polityki Społecznej” 18: 6.
Pitulec, D. (red.) (2016), Wolny handel i szybki rozwój. Współczesne priorytety w gospodarce światowej, (Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego).
Potocka, E., M. Pietrasiak (red) (2004), Współczesna Japonia: mocarstwo na rozdrożu, (Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego).
Słabszy wzrost w Japonii pod wpływem wyzwań demograficznych (2015), http://global.beyondbullsandbears.com/pl/2015/12/01/slabszy-wzrost-w-japonii-pod-wplywem-wyzwan-demograficznych/ (1.12.2020).
Sperling, J., E. Kirchner (1998), Economic Security and the Problem of Cooperation in Post-Cold War Europe, „Review of International Studies” 24: 221-237.
The Asahi Shimbun, http://www.asahi.com/ajw/.
The Japan Times, https://www.japantimes.co.jp/.
Tomaszewski, W., Cztery problemy Japonii, http://www.polska-azja.pl/w-tomaszewski-cztery-problemy-japonii/ (1.12.2020).
Wydział Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady RP w Tokio na podstawie „The Japan Ti-mes”, z dnia 17 i 29 grudnia 2014 roku, https://japan.trade.gov.pl/pl/ (1.12.2020)
Ząbkowicz, A. (2007), Instytucje i wzrost gospodarki Japonii, (Kraków: Wydawnictwo Uni-wersytetu Jagiellońskiego).
Źródła i dane Banku Światowego, http://www.worldbank.org/.
Źródła i dane Międzynarodowego Funduszu Walutowego, https://www.imf.org/.
Źródła i dane Światowej Organizacji Handlu, https://www.wto.org/.
Buzan, B. (1983), People, States and Fear: An Agenda for International Security Studies in Post Cold War Era, (Bringhton: Wheatsheaf Books).
Catalyst (2020), Women in the Workforce – Japan: Quick Take, https://www.catalyst.org/research/women-in-the-workforce-japan/ (4.01.2021).
Gerlach, M. (1992), Alliance Capitalism: The Social of Japanese Business, (Berkeley: Uni-versity of California Press).
Grabowiecki, J. (2000), Japonia. Powojenna dynamika i równowaga gospodarcza, (Warsza-wa: Szkoła Główna Handlowa).
Grabowiecki, J. (2005), Przyczyny stagnacji gospodarczej Japonii, „Gospodarka Narodowa” 5/6: 66-70.
Kiermacz, W. (2018), Japoński system emerytalny czyli uczmy się na cudzych błędach, https://www.analizy.pl/fundusze/wiadomosci/23667/japonski-system-emerytalny-czyli-uczmy-sie-na-cudzych-bledach.html#_ftnref7 (17.12.2020).
Kraj, M. (2014), Połowiczne sukcesy Abenomiki, https://finanse.wp.pl/polowiczne-sukcesy-abenomiki-6114853233624705a (1.12.2020).
Kruczkowska, M. (2019), Wesołe życie japońskiego staruszka za kratami. W ciągu dwóch dekad liczba „najstarszych” przestępców wzrosła czterokrotnie, http://wyborcza.pl/7,75399,24442500,wesole-zycie-japonskiego-staruszka-za-kratami-w-ciagu-dwoch.html (1.12.2020).
Księżopolski, K. M. (2011), Bezpieczeństwo ekonomiczne, (Warszawa: Dom Wydawniczy „Elipsa”).
List od ambasadora Japonii w Polsce (2013), https://jaap.pja.edu.pl/list-od-ambasadora-japonii-w-polsce/ (1.12.2020).
Marszałek-Kawa J., T. Bodio (red.) (2017), Japońskie realia. Polityka i gospodarka, (Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek).
Mazurczyk, A. (2014), Japonia: Partia Liberalno-Demokratyczna wygrywa wybory. Abeno-mika działa?, https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/swiat/1602893,1,japonia-partia-liberalno-demokratyczna-wygrywa-wybory-abenomika-dziala.read (1.12.2020).
Michałowski, S. (1990), Bezpieczeństwo ekonomiczne w stosunkach Wschód-Zachód, (War-szawa: PISM).
Młodawska, J. (1999), Japonia. Państwo a sektor prywatny, (Warszawa: Wydawnictwo Na-ukowe PWN).
Młodawska, J. (2003), Kryzys systemu bankowego i finansowego w Japonii – drogi wyjścia, „Bank i Kredyt” 7: 60.
Mrowiec, M. (2017), Austriacka Szkoła Ekonomii. Jak może pomóc wyjaśnić stagnację go-spodarki Japonii, (Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN).
Pawnik, A., Bank Japonii – historia, zasady działania, rola prezesa, http://pulsazji.pl/2018/02/28/bank-japonii (1.12.2020).
Perczyński, M. (1990), Globalne uwarunkowania bezpieczeństwa ekonomicznego, (Warszawa: PISM).
Pieliński, B. (2012), Polityka społeczna wobec starzejącego się społeczeństwa. Rozwój systemu emerytalnego i Ubezpieczenia Opieki Długoterminowej w Japonii, „Problemy Polityki Społecznej” 18: 6.
Pitulec, D. (red.) (2016), Wolny handel i szybki rozwój. Współczesne priorytety w gospodarce światowej, (Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego).
Potocka, E., M. Pietrasiak (red) (2004), Współczesna Japonia: mocarstwo na rozdrożu, (Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego).
Słabszy wzrost w Japonii pod wpływem wyzwań demograficznych (2015), http://global.beyondbullsandbears.com/pl/2015/12/01/slabszy-wzrost-w-japonii-pod-wplywem-wyzwan-demograficznych/ (1.12.2020).
Sperling, J., E. Kirchner (1998), Economic Security and the Problem of Cooperation in Post-Cold War Europe, „Review of International Studies” 24: 221-237.
The Asahi Shimbun, http://www.asahi.com/ajw/.
The Japan Times, https://www.japantimes.co.jp/.
Tomaszewski, W., Cztery problemy Japonii, http://www.polska-azja.pl/w-tomaszewski-cztery-problemy-japonii/ (1.12.2020).
Wydział Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady RP w Tokio na podstawie „The Japan Ti-mes”, z dnia 17 i 29 grudnia 2014 roku, https://japan.trade.gov.pl/pl/ (1.12.2020)
Ząbkowicz, A. (2007), Instytucje i wzrost gospodarki Japonii, (Kraków: Wydawnictwo Uni-wersytetu Jagiellońskiego).
Źródła i dane Banku Światowego, http://www.worldbank.org/.
Źródła i dane Międzynarodowego Funduszu Walutowego, https://www.imf.org/.
Źródła i dane Światowej Organizacji Handlu, https://www.wto.org/.
Michalak, P. (2021). „Abenomika” w obliczu wyzwań dla bezpieczeństwa ekonomicznego Japonii. Studia I Analizy Nauk O Polityce, (1), 51–68. https://doi.org/10.31743/sanp.12258
Patryk Michalak
michalak.patrycjusz@gmail.com
Uniwersytet Wrocławski https://orcid.org/0000-0002-4140-4859
Uniwersytet Wrocławski https://orcid.org/0000-0002-4140-4859
