Obraz medialny energetyki jądrowej w Polsce (studium przypadku) . Analiza przekazów z ostatnich sześciu miesięcy prezydenckiej kampanii wyborczej
Abstrakt
Polityka energetyczna i zróżnicowanie źródeł energii wiążą się z kwestią znaczenia energetyki jądrowej w miksie energetycznym. W związku z tym ważna staje się odpowiedź na pytanie, jak aktorzy polityczni postrzegają energetykę jądrową. W tekście omówiono medialny obraz energetyki jądrowej prezentowany w wypowiedziach kandydatów na prezydenta w wyborach z 2020 r. Najpierw przeprowadzono analizę dokumentów prawnych Unii Europejskiej dotyczących redukcji dwutlenku węgla, co ściśle wiąże się z produkcją energii. Następnie opracowano model postrzegania energii jądrowej godzący wyzwania ekologiczne z rosnącymi potrzebami energetycznymi. W ramach tego modelu omówiono wypowiedzi kandydatów poruszające ten temat. W analizie zebranych przypadków wykorzystano narzędzia kognitywistyki, semiotyki oraz retoryki. Pozwoliły one ukazać typowe konceptualizacje energetyki jądrowej, w tym m.in. cliché oraz sprzeczne z faktami schematy myślowe obecne w dyskursie aktorów politycznych.
Słowa kluczowe:
Energia atomowa, obraz medialny, dekarbonizacja, cliché, konceptualizacjaBibliografia
An Ecomodernist manifesto (2015), https://static1.squarespace.com/static/5515d9f9e4b04d5c3198b7bb/t/552d37bbe4b07a7dd69fcdbb/1429026747046/An+Ecomodernist+Manifesto.pdf (3.12.2020).
Bartmiński, J. (2014), Punkt widzenia, perspektywa, językowy obraz świata, [w:] J. Bartmiński (red.), Językowe podstawy obrazu świata, (Lublin: Wydawnictwo UMCS): 76–88.
Bodek, K. (2018), Bliżej Nauki: Elektrownie jądrowe – tak czy nie?, https://www.youtube.com/watch?v=lowfpPiLUCI&t=879s (15.11.2020).
Czarnobyl – sowiecka Hiroszima (2019), https://www.rp.pl/Historia/304279919-Czarnobyl--sowiecka-Hiroszima.html (3.12.2020).
Decyzja 2015/1814 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 6 października 2015 r. w sprawie ustanowienia i funkcjonowania rezerwy stabilności rynkowej dla unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych i zmiany dyrektywy 2003/87/WE (Tekst mający znaczenie dla EOG), Dz. U. UE L 264/1 z 9.10.2015, EUR-Lex. Baza aktów prawnych UE, https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=CELEX%3A32015D1814&qid=1607028590293 (18.11.2020).
Dyrektywa 2018/410 Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) z dnia 14 marca 2018 r. zmieniająca dyrektywę 2003/87/WE w celu wzmocnienia efektywnych pod względem kosztów redukcji emisji oraz inwestycji niskoemisyjnych oraz decyzję (UE) 2015/1814 (Tekst mający znaczenie dla EOG. ), Dz. U. UE L 76 z 19.3.2018, EUR-Lex. Baza aktów prawnych UE, https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=CELEX%3A32018L0410 (18.11.2020).
Flis, J. (2007), Samorządowe public relations, (Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego).
Gil, L. (2018), Is Africa Ready for Nuclear Energy?, https://www.iaea.org/newscenter/news/is-africa-ready-for-nuclear-energy (17.11.2020).
Grant, J. (2017), Aluminum Production Leaves A Big Carbon Footprint, So Alcoa Is Adapting With Sustainable Products, https://www.wesa.fm/post/aluminum-production-leaves-big-carbon-footprint-so-alcoa-adapting-sustainable-products#stream/0 (17.11.2020).
Grzeszak, A. (2020), Ofensywa jądrowa, „Polityka” 28: 41–43 (w wersji internetowej tytuł brzmi: Nasz sen o atomie).
Kaczmarek, H., E. Pawlikowska-Asendrych (2018), Struktura semantyczna pojęcia HAUS. Analiza w ujęciu kognitywnym, [w:] A. Libura, D. Bębeniec, H. Kowalewski (red.), Dociekania kognitywne, (Kraków: Universitas): 155–170.
Kassenberg, A. (2020), Świat odchodzi od inwestycji w elektrownie atomowe. Koszt energii z atomu znacznie wyższy niż w elektrowniach wiatrowych czy słonecznych, https://www.kierunekenergetyka.pl/artykul,77753,swiat-odchodzi-od-inwestycji-w-elektrownie-atomowe-koszt-energii-z-atomu-znacznie-wyzszy-niz-w-elektrowniach-wiatrowych-czy-slonecznych.html (17.11.2020).
Kość, W. (2019), „To klimatyczne szaleństwo”. Niemcy zamykają elektrownię jądrową w Philippsburgu, https://oko.press/to-klimatyczne-szalenstwo-niemcy-zamykaja-elektrownie-atomowa-w-philippsburgu/ (18.11.2020).
Maćkiewicz, J. (2014), Co językoznawstwo może dać medioznawstwu?, [w:] T. Gackowski (red.), Metodologie badań medioznawczych, (Warszawa: Instytut Dziennikarstwa Uniwersytetu Warszawskiego): 17–34.
Onet Wiadomości (2019), Czy w Polsce powinny powstać elektrownie atomowe? Robert Biedroń: jest ciekawsza alternatywa, https://wiadomosci.onet.pl/tylko-w-onecie/czy-w-polsce-powinny-powstac-elektrownie-atomowe-robert-biedron-jest-ciekawsza/znfcrn0 (3.12.2020).
Pew Research Center (2020), Important issues in the 2020 election, https://www.pewresearch.org/politics/2020/08/13/important-issues-in-the-2020-election/ (3.12.2020).
Phipps, K. (2019), Chernobyl and Pop Culture’s Long History of Irradiated Nightmares, https://www.vulture.com/2019/05/chernobyl-hbo-radiation-fear-film-tv.html (17.11.2020).
Pinker, S. (2018), Nowe Oświecenie. Argumenty za rozumem, nauką, humanizmem i postępem, tłum. T. Bieroń, (Poznań: Zysk i S-ka Wydawnictwo).
Ptaszek, G. (2015), Jak badać medialny obraz świata?, [w:] I. Hofman, D. Kępa-Figura (red.), Współczesne media. Medialny obraz świata, t. 1. Zagadnienia teoretyczne (Lublin: Wydawnictwo UMCS): 13–24.
Rafał Trzaskowski szczerze o Andrzeju Dudzie i kontrkandydatach, oraz swojej szansie w wyborach (2020), Imponderabilia 2020, https://www.youtube.com/watch?v=0RC3hx6dSF0 (3.12.2020).
Robert Biedroń: wybory korespondencyjne, co z mandatem do PE, prawo aborcyjne (2020), Imponderabilia 2020, https://www.youtube.com/watch?v=twL9B9qUpqw (3.12.2020).
Ropeik, D. (2017), Fear of radiation is more dangerous than radiation itself, https://aeon.co/ideas/fear-of-radiation-is-more-dangerous-than-radiation-itself (17.11.2020).
Rose, S. (2013), How bad is it really? Nuclear technology – facts and feelings, https://www.youtube.com/watch?v=oTKl5X72NIc (3.12.2020).
Shellenberger, M. (2017), Why I changed my mind about nuclear power, https://www.youtube.com/watch?v=ciStnd9Y2ak&t=466s (3.12.2020).
Shellenberger, M. (2019), Why renewables can’t save the planet, https://www.youtube.com/watch?v=N-yALPEpV4w&t=907s (3.12.2020).
Statista (2020), Number of operable nuclear reactors as of April 2020, by country, https://www.statista.com/statistics/267158/number-of-nuclear-reactors-in-operation-by-country/ (3.12.2020).
Strupczewski, A. (2014), Odnawialne źródła energii i energia jądrowa w Polsce, CASE, https://www.youtube.com/watch?v=cHicSyLP09Y (3.12.2020).
Strupczewski, A. (2016), Zdrowotne skutki awarii w Czarnobylu w 30. rocznicę katastrofy, Energetyka, http://www.elektroonline.pl/a/8966,Zdrowotne-skutki-awarii-w-Czarnobylu-w-30-rocznice-katastrofy (3.12.2020).
Strupczewski, A. (2019), Porozmawiajmy o Energetyce – Energetyka jądrowa bezpieczna i potrzebna Polsce, https:// www.youtube.com/watch?v=e84VH9WcYBs (3.12.2020).
UN News (2020), Carbon dioxide levels hit new record; COVID impact ‘a tiny blip’, WMO says, https://news.un.org/en/story/2020/11/1078322 (3.12.2020).
Worldometer (b.r.), CO2 Emissions per Capita, www.worldometers.info/co2-emissions/co2-emissions-per-capita/ (17.12.2020).
Żmijewski, B. (2018), Atomowe fakty i mity, http://poludnie.com.pl/2018/02/26/atomowe-fakty-i-mity/ (17.11.2020).
