The use of force by the Frontex agency: International legal aspects
Abstrakt
Artykuł podejmuje zagadnienie prawnych regulacji stosowania siły przez Unię Europejską na przykładzie Europejskiej Agencji Straży Granicznej i Przybrzeżnej (Frontex) funkcjonującej w przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości UE. Z uwagi na źródła ryzyka i zagrożeń związanych z ochroną granic i zarządzaniem migracjami agencja Frontex została wyposażona w szerokie uprawnienia w zakresie użycia siły w działaniach operacyjnych. Wykorzystując koncepcję instytucjonalnego izomorfizmu, autor argumentuje, że
w obliczu szczególnych i wyjątkowo trudnych wyzwań na granicach zewnętrznych UE działania Fronteksu stają się składnikiem czynności podejmowanych przez służby graniczne państw członkowskich, prowadząc do izomorficznego „scalenia” czynności agencji UE i krajowych służb granicznych, również w wymiarze prawa do użycia siły.
Słowa kluczowe:
European Union, security, borders, Frontex, use of forceBibliografia
Bellamy A.J., Responsibility to Protect, Cambridge 2009.
Chillaud M., Frontex as the Institutional Reification of the Link between Security, Migration and Border Management, Contemporary European Studies 2012, no. 2.
DiMaggio P.J., Powell W.W., The Iron Cage Revisited: Institutional Isomorphism and Collective Rationality in Organizational Fields, American Sociological Review 1983, vol. 48, no. 2.
European Court of Auditors, Special Report 08/2021: Frontex’s support to external border management: not sufficiently effective to date, https://op.europa.eu/webpub/eca/special-reports/frontex-8-2021/en/ [access: 26.11.2021].
European Parliament, Report on the fact-finding investigation on Frontex concerning alleged fundamental rights violations, LIBE Committee on Civil Liberties, Justice and Home Affairs, 14 July 2021, https://www.europarl.europa.eu/cmsdata/238156/14072021%20
Final%20Report%20FSWG_en.pdf [access: 26.11.2021].
Evans G., The Responsibility to Protect. Ending Mass Atrocity Crimes Once and For All, Washington 2008.
Fink M., Frontex and Human Rights. Responsibility in ‘Multi-Actor Situations’ under the ECHR and EU Public Liability Law, Oxford 2018.
Fink M., The Action for Damages as a Fundamental Rights Remedy: Holding Frontex Liable, German Law Journal 2020, vol. 21.
Frontex, Letter from Fabrice Leggeri, Executive Director, to Matthias Oel, Director, Directorate-General for Migration and Home Affairs, Directorate B: Borders, Interoperability and Innovation, European Commission, ref: CBD/GIBA/11356/2020, Warsaw, 7 January 2021, https://oezlem-alev-demirel.de/wp-content/uploads/2021/02/Annexe-2_R_6321_20_EN.pdf [access: 26.11.2021].
Frontex, Frontex launches internal inquiry into incidents recently reported by media, News Release, 27 October 2020, https://frontex.europa.eu/media-centre/news/news-release/frontex-launches-internal-inquiry-into-incidents-recently-reported-by-media-ZtuEBP [access: 2.11.2020].
Frontex, Management Board Decision 3/2021 of 15 January 2021 adopting rules for the Executive Director to authorise statutory staff to carry and use weapons, including on mandatory cooperation with the competent national authorities, and ensuring that the conditions for issuing such authorisations continue to be met by statutory staff, https://frontex.europa.eu/assets/Key_Documents/MB_Decision/2021/MB_Decision_3_2021_establishing_rules_to_carry_and_use_weapons.pdf [access: 18.02.2021].
Fundamental Rights and Legal Operational Aspects of Operations in the Aegean Sea. Final
Report of the Frontex Management Board Working Group, 1 March 2021, https://frontex.europa.eu/assets/Key_Documents/MB_Documents/Agenda_Point_WG_FRaLO_final_report.pdf [access: 5.03.2021].
Gębska M., Human Trafficking as a Challenge for International Security and Security in Europe, Torun International Studies 2020, vol. 1, no. 13, DOI: 10.12775/TIS.2020.004.
Kosińska A.M., Rola unijnych agencji migracyjnych w kreowaniu standardów zarządzania bezpieczeństwem migracyjnym w dobie europejskiego kryzysu migracyjnego, Studia Migracyjne. Przegląd Polonijny 2019, no. 2, DOI: 10.4467/25444972SMPP.19.017.10843.
Majcher I., Human Rights Violations During EU Border Surveillance and Return Operations: Frontex’s Shared Responsibility or Complicity?, Silesian Journal of Legal Studies 2015, vol. 7. Międzynarodowe prawo humanitarne konfliktów zbrojnych, ed. K. Lankosz, Dęblin 2006.
Międzynarodowe prawo humanitarne konfliktów zbrojnych, eds. Z. Falkowski, M. Marcinko, 2nd ed. extended, Warszawa 2014.
Nielsen N., Frontex guards in Greece could be armed by summer, EU Observer, 17 March 2021, https://euobserver.com/migration/151253?utm_source=euobs&utm_medium=email [access: 17.03.2021].
Riccardi A., Natoli T., Borders and International Law: Setting the Stage, in: Borders, Legal Spaces and Territories in Contemporary International Law. Within and Beyond, eds. T. Natoli, A. Riccardi, Cham 2019.
Zajadło J., Dylematy humanitarnej interwencji, Gdańsk 2007.
Zarychta-Romanowska K., Szostak M., Frontex 3.0 − rewolucyjny czy rewelacyjny? − legislacyjno-policyjny paradygmat bezpieczeństwa granic Unii Europejskiej. Paneuropejska interpretacja i implementacja Intelligence-Led Policing, Nowa Kodyfikacja Prawa Karnego 2018,
vol. L, DOI: 10.19195/2084-5065.50.8.
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie https://orcid.org/0000-0002-3450-8377
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autor oświadcza, że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza jakichkolwiek praw osobistych lub majątkowych osób trzecich oraz, że jego prawa autorskie do utworu nie są ograniczone w zakresie objętym umową podpisywaną z Wydawcą.
Autor publikacji przenosi nieodpłatnie na Wydawcę autorskie prawa majątkowe do składanego do publikacji Utworu (artykułu) bez ograniczeń czasowych i terytorialnych na następujących polach eksploatacji:
a) wytwarzanie, utrwalanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy Utworu, w tym techniką drukarską, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
b) wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy Utworu, oraz rozpowszechnianie w postaci otwartego dostępu, zgodnie z treścią licencji Creative Commons Uznanie Autorstwa 4.0 Międzynarodowa (zwanej również jako CC BY), dostępnej pod adresem: https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/legalcode.pl;
c) włączenie Utworu w skład utworu zbiorowego;
d) opublikowanie na stronie internetowej czasopisma, publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, oraz publiczne udostępnianie Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do nich dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym;
e) wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej do Internetu lub innej sieci.
Przeniesienie autorskich praw majątkowych do utworu następuje nieodpłatnie, z chwilą podpisania umowy.
