Konstytucyjna wolność przemieszczania się w dobie pandemii
Karol Orzeszak
Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy , Polskahttps://orcid.org/0000-0002-6673-6411
Abstrakt
Pandemia koronawirusa wprowadziła na całym świecie niepewność w wielu aspektach życia. Rosnące obawy o zdrowie publiczne, funkcjonowanie gospodarek światowych sprawiły, że wiele państw zdecydowało się na znaczące ograniczenie praw i wolności osobistych. W konsekwencji pojawiły się wątpliwości co do legalności tego typu rozwiązań oraz zagrożenie dla ładu prawnego. W Polsce rządzący zdecydowali się na wprowadzenie szeregu nakazów i zakazów, w tym zakazu przemieszczania się. W artykule wskazano powody, dla których wprowadzony w związku z pandemią zakaz przemieszczania się należy uznać za niekonstytucyjny.
Słowa kluczowe:
wolność przemieszczania się, wolności osobiste, wolność sumienia, zasada proporcjonalności, stan nadzwyczajnyBibliografia
Agrawal V., Cantor J.H., Sood N., Whaley Ch., The Impact of the COVID-19 Pandemic and Policy Responses on Excess Mortality, NBER Working Paper Series 2021, nr 28930, DOI: 10.3386/w28930. (Crossref)
Bała P., Constitutional Failure. Regulacja stanów nadzwyczajnych i zbliżonych w Konstytucji RP z 2 kwietnia 1997 r. a praktyka ustrojowa zwalczania epidemii COVID-19/SARS-CoV-2, Przegląd Konstytucyjny 2020, nr 2.
Banaszak B., Prawo konstytucyjne, wyd. 6, Warszawa 2012.
Bendavid E., Oh Ch., Bhattacharya J., Ioannidis J.P.A., Assessing Mandatory Stay-at- Home and Business Closure Effects on the Spread of COVID-19, European Journal of Clinical
Investigation 2021, t. 51, nr 4, DOI: 10.1111/eci.13484. (Crossref)
Complak K., w: Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, red. M. Haczkowska, Warszawa 2014.
Florczak-Wątor M., Konstytucyjna regulacja stanów nadzwyczajnych w świetle dotychczasowej praktyki jej (nie)stosowania, Państwo i Prawo 2022, z. 10.
Florczak-Wątor M., Niekonstytucyjność ograniczeń praw i wolności jednostki wprowadzonych w związku z epidemią COVID-19 jako przesłanka odpowiedzialności odszkodowawczej państwa, Państwo i Prawo 2020, z. 12.
Garlicki L., Polskie prawo konstytucyjne. Zarys wykładu, wyd. 5, Warszawa 2018.
Herby J., Jonung L., Hanke S.H., A Literature Review and Meta-Analysis of the Effects of Lockdowns on COVID-19 Mortality, Studies in Applied Economics 2022, nr 200. (Crossref)
Informacja Głównego Urzędu Statystycznego w sprawie skorygowanego szacunku produktu krajowego brutto za 2020 rok: informacje sygnalne, https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rachunki-narodowe/roczne-rachunki-narodowe/informacja-glownego-urzedu-statystycznego-w-sprawie-skorygowanego-szacunku-produktu-krajowego-brutto-za-2020-rok,9,7.html [dostęp: 10.03.2023 r.].
Kociołek-Pęksa A., Powałowski A., Szczepaniec M., Wsparcie dla przedsiębiorców. Aspekty: prawny, ekonomiczny i społeczny, Warszawa 2021.
Korycka-Zirk M., Intencjonalne doktryny wykładni konstytucji (analiza porównawcza), Państwo i Prawo 2020, z. 8.
Majewski P., Największa bitwa miejska II wojny światowej, Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej 2004, nr 8–9.
Malinowska I., Ochrona praw i wolności w Polsce, Warszawa 2009.
Morawski F., Zakaz przemieszczania się w związku z pandemią COVID-19 w świetle konstytucyjnego prawa do poruszania się, Przegląd Prawa Publicznego 2020, nr 9.
Orzeszak K., Wpływ polityki lockdownów na funkcjonowanie branży zakwaterowanie i gastronomia w Polsce, Współczesna Gospodarka 2022, t. 13, nr 1, DOI: 10.26881/wg.2022.1.04. (Crossref)
Prokop K., Stany nadzwyczajne w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., Białystok 2005.
Rybski R., Stan epidemii a stany nadzwyczajne, Przegląd Konstytucyjny 2022, nr 1, DOI: 10.4467/25442031PKO.22.006.15732. (Crossref)
Trociuk S., Prawa i wolności w stanie epidemii, Warszawa 2021.
Tuleja P., Pandemia COVID-19 a konstytucyjne stany nadzwyczajne, Palestra 2020, nr 9.
Uliasz R., Wolność działalności gospodarczej a pandemia COVID-19. Uwagi w kontekście konstytucyjnego zakazu naruszania istoty wolności i praw (art. 31 ust. 3 zd. 2 Konstytucji RP), Przegląd Prawa Konstytucyjnego 2021, nr 5 (63), DOI: 10.15804/ppk.2021.05.13. (Crossref)
Uziębło P., Odpowiedzialność organów władzy państwowej i ich członków za niekonstytucyjne ograniczenia praw i wolności jednostki w czasie stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii, Przegląd Konstytucyjny 2021, nr 1.
Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy https://orcid.org/0000-0002-6673-6411
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autor oświadcza, że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza jakichkolwiek praw osobistych lub majątkowych osób trzecich oraz, że jego prawa autorskie do utworu nie są ograniczone w zakresie objętym umową podpisywaną z Wydawcą.
Autor publikacji przenosi nieodpłatnie na Wydawcę autorskie prawa majątkowe do składanego do publikacji Utworu (artykułu) bez ograniczeń czasowych i terytorialnych na następujących polach eksploatacji:
a) wytwarzanie, utrwalanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy Utworu, w tym techniką drukarską, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
b) wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy Utworu, oraz rozpowszechnianie w postaci otwartego dostępu, zgodnie z treścią licencji Creative Commons Uznanie Autorstwa 4.0 Międzynarodowa (zwanej również jako CC BY), dostępnej pod adresem: https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/legalcode.pl;
c) włączenie Utworu w skład utworu zbiorowego;
d) opublikowanie na stronie internetowej czasopisma, publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, oraz publiczne udostępnianie Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do nich dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym;
e) wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej do Internetu lub innej sieci.
Przeniesienie autorskich praw majątkowych do utworu następuje nieodpłatnie, z chwilą podpisania umowy.