Glosa do uchwały Sądu Najwyższego z dnia 14 czerwca 2023 r., III CZP 84/22
Joanna Waga
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II , Polskahttps://orcid.org/0009-0001-3554-4775
Abstrakt
Przedmiotem niniejszej glosy jest zakres legitymacji do zaskarżenia czynności prawnych dokonanych przez upadłego dłużnika z pokrzywdzeniem wierzycieli w okresie poprzedzającym ogłoszenie upadłości. Problem ten został w ostatnim czasie ujęty w sposób diametralnie odmienny w porównaniu z dotychczas dominującym poglądem judykatury. Celem opracowania jest rozważenie, czy przedmiotowe uprawnienie przysługuje jedynie syndykowi, czy też w czasie trwania postępowania upadłościowego zachowują je również wierzyciele. Podjęto także problem skutków, jakie rodzić może uzyskanie wyroku uwzględniającego roszczenie wierzyciela z tytułu skargi pauliańskiej. Dokonana analiza obowiązujących regulacji prawnych uzupełniona została przez wykładnię historyczną, przy jednoczesnym uwzględnieniu argumentów proponowanych przez Sąd Najwyższy. Za poglądem wyrażonym w komentowanej uchwale przyjęto, że z regulacji Prawa upadłościowego nie wynikają dostateczne podstawy pozwalające przyjąć, że przyznanie legitymacji syndykowi jest równoznaczne z pozbawieniem wierzycieli uprawnienia do wystąpienia z powództwem na podstawie art. 527 K.c. Odmiennie jednak niż w przypadku stanowiska zajętego przez Sąd Najwyższy przyjęto, że następstwem uwzględnienia powództwa wytoczonego przez wierzyciela powinno być przekazanie przedmiotu fraudacyjnej czynności do masy upadłości.
Słowa kluczowe:
legitymacja, syndyk, wierzyciel, bezskutecznośćBibliografia
Adamus R., Legitymacja wierzyciela do wytoczenia powództwa pauliańskiego po ogłoszeniu upadłości dłużnika – glosa do uchwały (7) SN z 14 czerwca 2023 r. (III CZP 84/22), Monitor Prawa Bankowego 2024, nr 3.
Adamus R., Niektóre konsekwencje bezskuteczności czynności względem masy upadłości w świetle koncepcji tzw. skutku egzekucyjnego, Doradca Restrukturyzacyjny 2022, nr 4 (30).
Filipiak P., Dochodzenie roszczeń z tytułu bezskutecznych czynności prawnych na podstawie art. 127 ust. 1 ustawy – Prawo upadłościowe, Doradca Restrukturyzacyjny 2017, nr 2 (8).
Gil P., Zaskarżenie przed sądem czynności upadłego dokonanych z pokrzywdzeniem wierzycieli masy upadłości, Warszawa 2016.
Gurgul S., Prawo upadłościowe. Prawo restrukturyzacyjne. Komentarz, wyd. 12, Warszawa 2020.
Janda P., Prawo upadłościowe. Komentarz, wyd. 3, Warszawa 2023. Kodeks cywilny. Komentarz, t. 3. Zobowiązania. Część ogólna (art. 353–534), red. M. Fras,
M. Habdas, Warszawa 2018.
Majchrowska A., Czynności prawne bezskuteczne z mocy prawa i uznane za bezskuteczne – w stosunku do masy upadłości – uwagi praktyczne, Doradca Restrukturyzacyjny 2017, nr 4 (10).
Meritum. Prawo restrukturyzacyjne i prawo upadłościowe, red. I. Gil, Warszawa 2021.
Prawo restrukturyzacyjne i upadłościowe, red. A. Machowska, Warszawa 2021.
Prawo upadłościowe. Komentarz, wyd. 2, red. A.J. Witosz, Warszawa 2021.
Turski P., Wykorzystanie wyroku pauliańskiego indywidualnego wierzyciela w upadłości dłużnika oraz podstawienie procesowe syndyka w miejsce powoda w procesie pauliańskim, Doradca Restrukturyzacyjny 2023, nr 1 (31).
Zedler F., Jakubecki A., Prawo upadłościowe i naprawcze. Komentarz, wyd. 3, Warszawa 2011.
Zimmerman P., Prawo upadłościowe. Prawo restrukturyzacyjne. Komentarz, wyd. 8, Warszawa 2024
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II https://orcid.org/0009-0001-3554-4775
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autor oświadcza, że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza jakichkolwiek praw osobistych lub majątkowych osób trzecich oraz, że jego prawa autorskie do utworu nie są ograniczone w zakresie objętym umową podpisywaną z Wydawcą.
Autor publikacji przenosi nieodpłatnie na Wydawcę autorskie prawa majątkowe do składanego do publikacji Utworu (artykułu) bez ograniczeń czasowych i terytorialnych na następujących polach eksploatacji:
a) wytwarzanie, utrwalanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy Utworu, w tym techniką drukarską, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
b) wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy Utworu, oraz rozpowszechnianie w postaci otwartego dostępu, zgodnie z treścią licencji Creative Commons Uznanie Autorstwa 4.0 Międzynarodowa (zwanej również jako CC BY), dostępnej pod adresem: https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/legalcode.pl;
c) włączenie Utworu w skład utworu zbiorowego;
d) opublikowanie na stronie internetowej czasopisma, publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, oraz publiczne udostępnianie Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do nich dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym;
e) wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej do Internetu lub innej sieci.
Przeniesienie autorskich praw majątkowych do utworu następuje nieodpłatnie, z chwilą podpisania umowy.
